Русский
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


Ծանոթ ու միաժամանակ անհայտ … բատուտ

ՖՈՏՈ

Բատուտը ցատկելու համար նախատեսված սարք է մետաղական հիմքի վրա ձգված ամուր հյուսված ցանցից պատրաստված։

Իսկ ե՞րբ է այն ստեղծվել:

Էսկիմոսներն ու ալեուտներն են ունեցել բատուտի նման խաղեր: Նրանք դրա համար օգտագործում էին ծովափոկի առաձգական կաշին։ Ցատկելու համար մարդիկ կողքերից բռնում էին կաշին, ինչպես հրշեջները, երբ փորձում են ծածկոցներով փրկել այրվող շենքերի վերին հարկերից ցատկող մարդկանց: 19-րդ դարում հայտնի ակրոբատ Պաբլո Ֆենկն է սկսել օգտագործել զսպանակներից և ցանցերից հավաքված իր սարքը։ Բատուտի այդ նախատիպը օգտագործվում էր անվտանգության ապահովվման համար։ Իսկ արդեն 20-րդ դարում կրկեսի ակրոբատներն էին սկսել զարմացնել հանդիսատեսներին իրենց «մահճակալների վրա կատարվող ցատկերով»։ Այս ամենը վկայություն է առ այն, որ բարձր, անվտանգ ցատկերի գաղափարը ծագել է շատ վաղուց:

1930-ականներին ամերիկացի Ջորջ Նիսենը, ով պրոֆեսիոնալ ակրոբատիկ և ջրացատկի մարզիկ էր, իր ավտոտնակում հորինել է սարք բարձր ցատկելու համար։ Նա պինդ գործվածք է առաձգական ժապավեններով ամրացրել կախովի մետաղական հիմքի վրա։ Եվ այդպես ծնվել է ժամանակակից բատուտը։ 1942 թվականին Լարի Գրիսվոլդը և Ջորջ Նիսենը Սինար-Ռապիդսում հիմնել են բատուտների արտադրության Griswold-Nissen ընկերությունը։ Սկզբում դրանք առաջարկվում էին միայն հանգստի և ժամանցի համար։ Որոշ ժամանակ անց Ֆրանսիայից օդաչուներն են սկսել օգտագործել բատուտի վրա ցատկերը վեստիբուլյար ապարատի աշխատանքը բարելավելու համար: ԱՄՆ-ում, իսկ այնուհետև ԽՍՀՄ-ում սկսել են օգտագործել բատուտը տիեզերագնացների ֆիզիկական վարժությունների համար։ Այն  լավ է մարզում մարմինը զրոյական ձգողականության պայմաններում աշխատելու համար: Այդ մասին անգամ Յուրի Գագարինն է նշել իր հուշերում:

Բատուտի վրա ցատկն արագ է տարածվել ամբողջ աշխարհում և դարձել սպորտաձև։ 1948 թվականին տեղի է ունեցել ԱՄՆ-ի բատուտի վրա ցատկերի առաջին առաջնությունը։ Ամերիկան ​​դարձել է այդ նոր սպորտաձևի ծննդավայրը:

Բատուտի վրա ցատկը Եվրոպայում հայտնվել է երկու լեգենդար մարդկանց՝ շվեյցարացի Կուրտ Բեխլերի և անգլիացի Թեդ Բլեյքի շնորհիվ։ Նրանք շատ բան են արել այդ սպորտաձևն ամբողջ աշխարհում մասսայականացնելու համար: 1964 թվականին Գերմանիայում հայտնվել է Բատուտի միջազգային ֆեդերացիան։ 1964 թվականի մարտի 21-ին տեղի է ունեցել աշխարհի առաջին առաջնությունը, որին մասնակցում էին և՛ տղամարդիկ, և՛ կանայք։ Նոր սպորտաձևի ժողովրդականությունը տարեցտարի աճել է,  առաջացել են նոր դիսցիպլինաներ, ինչպիսիք են սինխրոն և անհատական ​​ցատկերը: 2000 թվականին բատուտը ներառվել է օլիմպիական ծրագրում։

Ավելացնենք միայն, որ 1965 թվականին Երևանում է անցկացվել Խորհրդային Միությունում բատուտի վրա ցատկերի առաջին առաջնությունը։

Կ. Խաչիկյան

Historical Dates ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ
Юнибанк первым в Армении выпустил субординированные облигацииВ Армении сократят помощь для арцахских беженцевАрмянский предприниматель строит новую канатную дорогу на горной вершине КрымаОванес Чрагян из города Армавир стал победителем Первенства мира по универсальному боюПалата депутатов Люксембурга потребовала от Баку немедленного освобождения незаконно заключенных лицАвантюризм кадровых движений: «Паст»Нынешняя власть Армении - факелоносец антиармянской повестки дня: «Паст»Как собираются лишить эту власть возможности получить мандат в будущем? «Паст»«В стране существует большая коррупция, во главе которой стоит Никол Пашинян»: «Паст»Примечательное предложение: физические лица могут получить грант в размере 1 миллиона, а общественные организации – в размере 3 миллионов российских рублей: «Паст»Концерт к 155-летию со дня рождения Комитаса прошел в Краснодарской филармонии им. ПономаренкоНС Армении ратифицировал соглашение о свободной торговле между ЕАЭС и ИраномЕС направит в Грузию "политическую миссию"Арпине Саркисян будет назначена главой МВД РАКомпания Ucom запустила сеть 5G в еще 11 городахЧЕ: Результаты армянских шахматистовГубернатор Армавирской области Давид Худатян будет назначен министром территориального управления и инфраструктур Комитет госдоходов: В Армении установлены случаи не регистрации наемных работников Армянские фехтовальщики завоевали 4 медали на международном турнире в Тбилиси Заместитель мэра Еревана: Главную елку страны украсим прошлогодними ветками и игрушками Арпине Саркисян назначена министром внутренних дел Армении Азербайджанцы стали настоящей головной болью в России։ «Паст» Принесет ли Армении какую-либо пользу членство в Римском статуте? «Паст» Скажешь, чтобы и он написал заявление: «Вотсапские увольнения» будут продолжительными: «Паст» Эксклюзивная платформа для сферы туризма: «Паст» Находясь ниже плинтуса говорят о «плинтусном» рейтинге: «Паст»Погода в Армении На заседании Совета старейшин Еревана приняты льготы по новым транспортным тарифам Отставки глав КГД, СК и АК Армении приняты Трамп определился с кандидатом в министры транспорта Навстречу мечте: эксклюзивное предложение фонда «Музыка во имя будущего» для музыкантов и преподавателейТрамп назначил 27-летнюю Кэролайн Ливитт пресс-секретарем Белого дома Автодороги на территории Армении проходимы Президент Украины назвал телефонный разговор Шольца и Путина «ящиком Пандоры» Убийство в Ереване: погибший недавно прибыл в Армению из Франции Футбольные фанаты требуют отставки главы ФФА Меликбекяна Байрамов ответил на заявление Пашиняна о скором открытии региональных коммуникаций Пашинян прокомментировал процесс реформ в Полиции Цена нефти Brent опустилась ниже $72 за баррель после роста накануне ЗАО «ДЖЕРМУК ГРУП» освободили от выплаты таможенной пошлины Зеленский рассказал о работе над «планом стойкости» для страны: его представят украинцам в ближайшее время В Британии задержали искавшего Бориса Джонсона мужчину с самурайскими мечами Погода в Армении Букеровскую премию получила Саманта Харви за роман «Орбита» Задержанные накануне трое сотрудников администрации района Кентрон арестованы Образовательная поездка в Дубай: эксклюзивное предложение Фонда «Музыка во имя будущего»Захарова поставила на место «дошедшего до безумства» немецкого журналиста СВР Армении ограничилась общими словами по поводу инцидента с послом РА в ЕС Армения получила приглашение на COP29 и могла бы участвовать в этом мероприятии — Хикмет Гаджиев Чехия передала Армении мощи святого Варфоломея
Самое популярное