Ալիևը վտա՞նգ է զգացել է, թե՞ բլեֆ է անում
ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐInfoteka24.ru-ն գրում է, որ «Գոյչա-Զանգեզուրի Հանրապետություն» հասարակական կազմակերպության հիմնադիրները հայտարարել են իրենց կառույցը լուծարելու մասին։ Այն ստեղծվել էր անցյալ տարվա սեպտեմբերին Թուրքիայում և հետապնդում էր «արդի Հայաստանի տարածքում ադրբեջանցիներին իրենց պատմական հայրենիք վերադարձնելու» նպատակ։
Կազմակերպությանը մոտ կանգնած աղբյուրները հայտնում են, որ վերջերս Թուրքիայում ձերբակալվել են նրա հիմնադիրներ Ռիզվան Թալիբովը և Թունզանյա Չալաբիևան։ Ձերբակալության պատճառները դեռ հայտնի չեն։ Պաշտոնական վարկածի համաձայն «հանրապետություն»-ը փլուզվել է մեկ այլ՝ «Արևմտյան Ադրբեջանի հասարակական կազմակերպության» շուրջ Հայաստանից բոլոր ներգաղթյալներին համախմբելու նպատակով, վերջինս ևս պաշտպանում է «ադրբեջանցիներին Հայաստան վերադարձնելու իրավունքը»։
Բայց, մինչ հիմա մեր ունեցած նախնական տեղեկություններով, ամեն ինչ միանգամայն այլ է։ «Արևմտյան Ադրբեջանի հասարակական կազմակերպության» ստեղծման փաստացի նախաձեռնողը առողջապահության նախկին նախարար Ալի Ինսանովն է։ Ինսանովն իրականում հայաստանցի է, բայց Բաքու է տեղափոխվել վաղ տարիքից։ Ինստիտուտն ավարտելուց հետո Ինսանովը բժիշկ էր` ինչ-որ տեղ Բաքվի մերձակայքում գտնվող բանվորական ավանում։ Հեյդար Ալիևը նրան ցեխից վեր քաշեց ու նշանակեց առողջապահության նախարար։ Հետո Ինսանովի գործերը վերընթաց էին, քանի դեռ չեղավ սկանդալ. պարզվեց, որ Հեյդար Ալիևի մահից հետո, քանի դեռ այդ մասին պաշտոնապես ոչ ոք չէր հայտարարել, Ինսանովը և Հեյդար Ալիևի կրտսեր եղբայրը՝ ակադեմիկոս Ջալալ Ալիևը, համաձայնության էին եկել, որպեսզի իշխանությունը վերցնեն։ Ջալալ Ալիևը Ինսանովին խոստացել էր ֆորսմաժորային իրավիճակի դեպքում նշանակել վարչապետ և իրավահաջորդ,
բայց այդ ժամանակ Մեհրիբան Ալիևայի հարազատ Փաշաևների ընտանիքը նետվեց մարտի, և Իլհամ Ալիևը ստացավ իշխանությունը։ Ջալալ Ալիևը խայտառակվեց, նրան փակեցին ծայրամասային տնակում, իսկ Ինսանովի դեմ քրեական գործ հարուցեցին։ Ճիշտ է, նրան մեղադրանք էր առաջադրվել ոչ թե իշխանությունը զավթելու փորձի, այլ պաշտոնեական դիրքի չարաշահման համար։ Ինսանովը բանտից ազատվել է ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմի սկսվելուց առաջ և միաձայն ընտրվել «արևմտյան ադրբեջանցիների առաջնորդ»։
Իրականում Ալի Ինսանովի շուրջ համախմբումը լավ բան չի խոստանում: Գալիք տարվա հետ Ադրբեջանը թևակոխում է ընտրական ցիկլ՝ լինելու են նախագահական ընտրություններ, Խորհրդարանական ընտրություններ, և Ինսանովը կարող է շատ լուրջ մրցակից դառնալ։
Ալիևն ինքն է ջինին հանել շշից արդիականացնելով «արևմտյան ադրբեջանցիների խնդիրը»։ Գաղափարը արտաքին աջակցություն չի գտնում, բոլոր դերակատարները, համաշխարհային հանրությունը միաբերան պնդում են, որ հայ-ադրբեջանական «հաշտեցումը» պետք է հիմնված լինի ԽՍՀՄ փլուզման ժամանակ երկրների սահմանների ամբողջականության փոխադարձ ճանաչման սկզբունքի վրա։ Բայց, էքստազի հասցրած հասարակությունը կարող է պահանջել իրենը, և այդ
հարցերին կարող է հաջորդել Ինսանովի պատասխանը. «Ալիևը վախկոտ է ու ստախոս, ձայն տվեք ինձ, ես կվերադարձնեմ Զանգեզուրն ու Գոյչա մահալը»։ Եվ պետք է պատրաստ լինել ամեն ինչի։ Ալիևն անկանխատեսելի է, և հնարավոր է, որ նա ինքն է ներքին դժգոհություն նախաձեռնել խաղաղության բանակցությունները խաթարելու համար, այսինքն «իմ ժողովուրդն ինձ մանդատ չի տալիս ճանաչելու Հայաստանի ամբողջականությունը ներկայիս սահմաններում»։
Ինսանովը 77 տարեկան է, և կարող է պիտանի չլինել նախագահի պաշտոնին: Բայց նա կարող է կամ «կծու ուտեստ դառնալ» կամ վերջին ծառայություն մատուցել նախկին տիրոջը։ Տեսնենք թե ինչ կլինի:
Նյութը հրապարակման պատրաստեց Կամո Խաչիկյանը