ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ( 28 հուլիս )
ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ
ՈՐՈՇ ՏՈՆԵՐ - Պերու՝ Անկախության օր, Ռուսաստան՝ Ռուսաստանի կնքման օր, Ուկրաինա՝ Կիևյան Ռուսիայի կնքման օր, Սան-Մարինո՝ Ֆաշիզմի դեմ հաղթանակի օր։
ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ
1919-Կարմիր բանակը և քեմալական զորքերը վերջնականապես գրավել են Նախիջևանը և հայտարարել Նախիջևանի ԽՍՀ-ի ստեղծման մասին։
1928 –ծնվել է սփյուռքահայ հագուստի դիզայներ Ռեյ Աղայանը։
1937– ծնվել է ֆրանսիահայ հայտնի կինոռժիսոր Ֆրանսիս Վեբերը:
1938-գնդակահարվել է Հայաստանի ԽՄԿԿ Կենտկոմի առաջին քարտուղար Ամատունի Վարդապետյանը։
1987 –ծնվել է շախմատիստ, գրոսմաստեր Արման Փաշիկյանը։
1996-Հայաստանը դիվանագիտական հարաբերություններ է հաստատել Իռլանդիայի հետ։
2000 –վախճանվել է հայ խորհրդային բանասեր, բնագրագետ Արմենուհի Սրապյանը։ 2006- Ստամբուլի դատարանն արդարացրել է թուրք հայտնի գրող Օրհան Փամուկին, որը մեղադրվել էր «թուրք ազգին բարոյական վնաս հասցնելու, վիրավորելու, նսեմացնելու և կեղծ մեղադրանքներ ներկայացնելու» մեջ:
2016-ՊՊԾ գնդի գրավման ժամանակ ցուցարարների կողմից արգելափակված Խորենացի փողոցից ու դրան հարակից տարածքից բերման է ենթարկվել 66 անձ:
2018-սահմանադրական կարգի տապալման մեջ մեղադրվող ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղար Յուրի Խաչատուրովը 5 միլիոն դրամ գրավի դիմաց ազատ է արձակվել դատարանից։
2019-Բաղրամյանի պողոտայում Վարդավառի տոնի կապակցությամբ պատգամավորները գորգեր են լվացել, որի համար փող է դուրս գրվել պետական բյուջեից: Նախաձեռնության հեղինակը եղել է պատգամավոր Հռիփսիմե Գրիգորյանը։
2021-ադրբեջանական ԶՈւ ստորաբաժանումները հերթական անգամ դիմել են սադրանքի եւ խախտել հրադադարը հայ-ադրբեջանական սահմանի հյուսիս-արեւելյան հատվածում: Հայկական կողմից եղել է 3 զոհ, 4 վիրավոր։
ԱՇԽԱՐՀՈՒՄ
754 —առաջին անգամ կայացել է ֆրանսիայի թագավորի թագադրում Սեն-Դենի բազիլիկայում, Հռոմի պապ Ստեֆան 2-րդը թագադրել է Պիպին Կարճահասակին։ 1165 —ծնվել է իսլամական աստվածաբան, սուֆիզմի տեսաբան Իբն Արաբին։
1586 —սեր Թոմաս Հերրիոտը Մեծ Բրիտանիա և Իռլանդիա է բերել կարտոֆիլը։
1697 —կազակ հիսունապետ Վլադիմիր Ատլասովի արշավախումբը ափ է իջել Կամչատկա գետի ափին, որով իսկ սկսվել է Կամչատկա թերակղզու միացումը Ռուսական կայսրությանը։
1741– վախճանվել է իտալացի նշանավոր երգահան, ջութակահար, մանկավարժ Անտոնիո Վիվալդին:
1741 - Վիտաուս Բերինգի նավը հասել է Ալյասկայի ափերին։
1750 –վախճանվել է գերմանացի աշխարհահռչակ կոմպոզիտոր Յոհան Սեբաստիան Բախը։
1794 - Փարիզում մահապատժի են ենթարկվել Ֆրանսիական հեղափոխության քսաներկու գործիչ, այդ թվում Մաքսիմիլիան Ռոբեսպիեռը և Լուի Անտուան Սեն-Ժուստը։
1804 –ծնվել է գերմանացի փիլիսոփա Լյուդվիգ Ֆոյերբախը։
1814 - Պերսի Բիշի Շելլին (բանաստեղծ) տասնվեց տարեկան Մերի Գոդվինի հետ («Ֆրանկենշթեյն կամ ժամանակակից Պրոմեթևս»-ի հեղինակ) Անգլիայից փախել է Ֆրանսիա։
1821– Պերուն հռչակել է իր անկախությունը Իսպանիայից:
1851 —առաջին անգամ լուսանկարվել է (արտատպվել է դագգերոտիպի վրա) լրիվ արևային խավարումը։
1858-առաջին անգամ մատնահետքերն օգտագործվել են որպես նույնականացման ապացույց։
-Ֆրանսիացի լուսանկարիչ և ծաղրանկարիչ Ֆելիքս Նադալը, որը 1855 թվականին արտոնագրել էր աէրոլուսանկարչությունը որպես քարտեզագրման մեթոդ, իրականացրել է իր առաջին աէրոլուսանկարումն օդապարիկից։
1862 —Մոնտանա նահանգում (ԱՄՆ) հայտնաբերվել է ոսկի, որն առաջացրել է ոսկու տենդ։
1878 —ռուսական զորքերի կողմից Վառնան ազատագրվել է Օսմանյան կայսրությունից։
1896– ԱՄՆ-ի Ֆլորիդա նահանգում հիմնվել է Մայամի քաղաքը:
1914–Ավստրո-Հունգարիան պատերազմ է հայտարարել Սերբիային։ Սկսվել է Առաջին համաշխարհային պատերազմը։
1916 —Անգլիայում արգելվել է օփիումի և կոկաինի ներկրումը։
1928 – Ամստերդամում բացվել են 9-րդ ամառային օլիմպիական խաղերը։
1929 -ծնվել է ամերիկացի լրագրողուհի, ԱՄՆ-ի նախագահ Քեննեդու կին Ժաքլին Քեննեդին։
1942 —Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ հրապարակվել է ԽՍՀՄ Պաշտպանության Ժողկոմի № 227 «Ոչ մի քայլ հետ» հրամանը։
1951 - տեղի է ունեցել Ուոլթ Դիսնեյի «Ալիսան հրաշքների աշխարհում» անիմացիոն ժապավենի առաջին ցուցադրությունը։
1954– ծնվել է Վենեսուելայի նախկին նախագահ Ուգո Չավեսը:
1976– Չինաստանում տեղի է ունեցել ավերիչ երկրաշարժ, որի հետևանքով զոհվել է մոտ 655000 մարդ:
1978 —ոսկու գինն առաջին անգամ գերազանցել 200 դոլարը մեկ ունցիայի համար։
1980-Մոսկվայի Վագանկովյան գերեզմանատանը տեղի է ունեցել երգահան Վլադիմիր Վիսոցկու թաղումը բազմահազար մարդկանց մասնակցությամբ։
1984 - Լոս Անջելեսում բացվում են 13-րդ օլիմպիական խաղերը։
1992– Աֆղանստանում արգելվել է կանանց ցուցադրել հեռուստատեսությամբ:
1993 - Անդորրան դարձել է ՄԱԿ-ի անդամ։
1995 - Հնդկաստանի իշխանությունների որոշմամբ Բոմբեյ քաղաքն ստացել է Մումբայ անունը:
2019 —վախճանվել է ռուս լրագրող, հեռուստա-ռադիոհաղորդավար Վլադիմիր Կարա-Մուրզան։
Կ. Խաչիկյան
