Ինչու Փաշինյանը չի հրաժարվում Սերժ Սարգսյանից ստացած «ժառանգությունից»
ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՄարզահամերգային համալիրում այսօր կայացած ՔՊ համագումարի ընթացքում ելույթով հանդես եկավ նաև վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը, ով անդրադարձավ նաև այն հարցին, թե ինչու տարիներ առաջ ստեղծվեց «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցությունը:
«Սկսվեց, որովհետև ՀՀ մի խումբ քաղաքացիներ պարզապես չէին կարողանում համակերպվել այն իրողության հետ, որ ՀՀ-ում ընտրությունները շարունակաբար կեղծվում էին, որ մարդիկ հետապնդվում էին կարծիք արտահայտելու իրենց իրավունքն օգտագործելու համար, որ հեռուստատեսային եթերը վերահսկվում էր, որ միջոցներ էին ձեռնարկվում համացանցային բովանդակությունը նույնպես վերահսկելու համար, որ կոռուպցիան դարձել էր հանրային հարաբերությունների առանցքային համակարգ, կարճ ասած՝ մարդիկ ազատ չէին, և մարդկանց ազատությունն ապահովված չէր։ Մարդանց իրավունքները ոտնահարվում էին պետական մակարդակում, իսկ տեղական մակարդակում՝ քրեական խմբավորումների և լծակների գործադրմամբ։ Այդ անազատությունն արտահայտվում էր ոչ միայն հանրային, քաղաքական, այլև տնտեսական գործունեության մեջ, որովհետև տնտեսությունը խիստ քվոտավորված էր, մարդիկ ներմուծում, արտահանում և ներդրումներ իրականացնում էին իշխանության վերնախավի թույլտվությամբ։ ՔՊ հիմնադիրները որոշեցին, որ այդպես չպետք է լինի և այդ իրողությունների հետ չպետք է համակերպվել, որ դրա դեմ պետք է պայքարել»,- հավելեց Նիկոլ Փաշինյանը։ Շարունակելով՝ նա ընդգծեց՝ տեսնում էին, որ իրենց աչքի առաջ քայքայվում էին մարզերն ու բնակավայրերը, փակվում էին դպրոցները, երեխաների շրջանում անգրագիտությունը մեծ տեմպերով ծավալվում էր, մարդիկ զրկվում էին կրթություն ստանալու իրավունքից, որ Հայաստանը կորցնում է իր ինքնիշխանությունն ու սուվերենությունը՝ հետևողականորեն և շարունակաբար դառնալով միջազգային իզգոյ։
Այժմ առանձին կետերով անդարադառնանք Փաշինյանի նշած թեզերին և հասկանանք՝ ինչպես է փոխվել և փոխվել է արդյոք, թե ոչ իրավիճակը Փաշինյանի և նրա թիմի իշխանության գալուց հետո:
Այո, այսօր Հայաստանում ընտրությունների մասսայական կեղծման մասին խոսելու առիթ չունենք, սակայն առանձին ցավալի դրվագներ դեռևս արձանագրվում են: Դիցուք՝ մամուլում հայտնված ահազանգերից մեկը միայն:
Այնուհետև Փաշինյանը հայտարարում է, որ առաջ մարդիկ հետապնդվում էին կարծիք արտահայտելու իրենց իրավունքն օգտագործելու համար: Այս տարվա մայիսին Հայաստանում մեկնարկել էին փողոցային ակցիաներ, որոնց պահանջը Նիկոլ Փաշինյանի հրաժարականն էր: Դրանց արդյունքում կալանավորվեցին մի քանի տասնյակ ընդդիմադիր ցուցարարներ, որոնցից շատերը այսօր շարունակում են մնալ բանտում: Առաջին անգամ Հայաստանում դատարանի դահլիճում արձանագրվեց կալանավորի մահ՝ ռեժիսյոր Արմեն Գևորգյանը շատերի կարծիքով բանտարկվել էր հենց իր սուր ընդդիմադիր քաղաքական հայացքները չթաքցնելու պատճառով:
Հաջորդը՝ հեռուստատեսային եթերը վերահսկվում էր, որ միջոցներ էին ձեռնարկվում համացանցային բովանդակությունը նույնպես վերահսկելու համար: Արդյո՞ք այս իշխանությունները չէին, որ ընդունեցին համապատասխան փոփոխություններ ԶԼՄ-ի մասին օրենքում, որոնց արդյունքում լրատվամիջոցների գործունեության, ազատ արտահայտվելու հնարավորությունները, մեղմ ասած, սահմանափակվեցին: Ընդդիմադիր հեռուստաալիքները պարբերաբար հայտնվում են ՀՌՀ թիրախում:
Հաջորդիվ Փաշինյանը նշում է, որ կոռուպցիան դարձել էր հանրային հարաբերությունների առանցքային համակարգ: 2019թ․-ի հակակոռուպցիոն ռազմավարությամբ որոշվել էր, որ պետք է ստեղծվի հակակոռուպցիոն մեկ մարմին, որի ստեղծմամբ մյուս բոլոր մարմիններում կոռուպցիոն հանցագործություններ քննող հաստիքները կկրճատվեն և կփոխանցվեն Հակակոռուպցիոն կոմիտեին։ Սակայն, Հայաստանում հակակոռուպցիոն գործունեությունը գտնվում է զրոյական մակարդակի վրա և որևէ շոշափելի քայլ այս ուղղությամբ չկա: Փոխարենը՝ կան աննախադեպ պարգևավճարներ պետական համակարգում, ինչը նույնպես կոռուպցիա է՝ պարզապես այլ տեսակի և որակի:
Մարդանց իրավունքները ոտնահարվում էին պետական մակարդակում, իսկ տեղական մակարդակում՝ քրեական խմբավորումների և լծակների գործադրմամբ։ Դիցուք՝ Վեդիում ՏԻՄ ընտրություններից առաջ ՔՊ-ի ցուցակը գլխավորած հայտնի «կոկորդիլոսագետ» Գարիկ Սարգսյանը, ըստ էության, գնացել էր վա-բանկ` օգտագործելով ձեռքի տակ եղած վերջին խաղաքարտը և ամեն գնով փորձելով ապահովել ՔՊ-ի հաղթանակը: Այս հարցում էլ Սարգսյանին օգնության էր հասել Արամ Սարգսյանի ղեկավարած «Հանրապետություն»-ը, որը Վեդու ՏԻՄ ընտրություններում հավաքել էր ամենաքիչ ձայները՝ 3346: Բայց իրավիճակն այնպես էր դասավորվել, որ ընդդիմադիր Սպարտակ Թաթիկյանը չէր կարող միայնակ դառնալ Վեդու խոշորացված համայնքի ղեկավար, նա չէր հավաքել 50 %+ ձայն․ դա նշանակում է, որ առաջին պլան էր մղվում «Վեդեցի Գոջ» մականունը կրող երիտասարդը՝ Գագիկ Հակոբյանը: Մամուլը գրել էր, որ իշխանությունները ամեն ձև փորձել են ճնշում բանեցնել Հակոբյանի վրա, քանի որ վերջինս չէր համաձայնվում աջակցել Սարգսյանին: Նա այդ տեսակետը նաև հայտնել էր իր հրապարակային ելույթում: Դրանից հետո հայտնի դարձավ, որ «Վեդի ալկո» գործարանի տարածքում Հակոբյանին ծեծի են ենթարկվել: Ընդ որում, ինչպես հայտնի դարձավ հետո, «Վեդի ալկո» գործարանի տարածքից ոստիկանական բաժին բերման են ենթարկել միմիայն ծեծվողին՝ «Վեդեցի Գոջին»: Ինչ է սա, եթե ոչ նախկինների ձեռագրի կրկնություն:
Փաշինյանը փաստում է, որ իրենց աչքի առաջ քայքայվում էին մարզերն ու բնակավայրերը: Թեև 2020թ. դեկտեմբերի համեմատ 2021թ. 3-րդ եռամսյակում Հայաստանում գործազուրկների թիվը մոտ 3000 հոգով նվազել է, սակայն տոկոսային հարաբերակցությամբ գործազուրկների ամենամեծ թիվը ԵԱՏՄ երկրներում շարունակում է մնալ հենց Հայաստանում. նշված ժամանակահատվածում գործազուրկ է եղել ընդհանուր աշխատուժի 15,0%: Եթե նայում ենք վիճակագրությանը, բնականաբար, գործազուրկների մեծ մասը մարզերից են, մարզերից շարունակվում է նաև արտագաղթը:
Եվ թերևս ամենակարևորը՝ Հայաստանը կորցնում է իր ինքնիշխանությունն ու սուվերենությունը՝ հետևողականորեն և շարունակաբար դառնալով միջազգային իզգոյ: Իսկ ի՞նչ է իրենից այսօր ներկայացնում Փաշինյանի և ՔՊ-ի ղեկավարած Հայաստանը, որից երես են թեքել գրեթե բոլոր դաշնակիցները, որը հաջողել է դիվանագիտական սկանդալներ հրահրել գրեթե բոլոր բարեկամ պետությունների՝ դիցուք Իրանի, Վրաստանի, ՌԴ-ի, Չինաստանի հետ և այսօր փաստացի ՀՀ ձայնը միջազգային ատյաններում պարզապես չի լսվում, իսկ Հայաստանի շահերը անտեսված են: Ինքնիշխանության ու սուվերենության վերջին ամենաթարմ կորուստը սեպտեմբերին էր, երբ թշնամու հարձակման արդյունքում օկուպացվեց ՀՀ սուվերեն տարածքի 127 քառակուսի կիլոմետր տարածք: Ինչ արեցին իշխանությունները ՀՀ սուվերեն տարածքների հանդեպ վերահսկողությունը վերականգնելու ուղղությամբ՝ ոչինչ:
Ինչպես տեսնում ենք վերը բերված օրինակներից՝ Նիկոլ Փաշինյանի ղեկավարած Հայաստանում առկա են այն բոլոր խնդիրները, բացերը, որոնց վերացնելու համար տարիներ առաջ ստեղծվեց ՔՊ-ն: Եվ հետևաբար հարց է առաջանում՝ արդյո՞ք ՔՊ-ն արդարացրել է իր ստեղծումը և ընդհանրապես իր քաղաքական գոյությունը, եթե մենք բոլորս շարունակում ենք նույն, եթե ոչ ավելի գաղջ մթնոլորտում, քան առկա էր «նախկինների» օրոք...