Հայերեն
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


Որո՞նք են Հայաստանի հանքարդյունաբերության հանդեպ Ադրբեջանի հետևողական հարձակումների պատճառները. «Փաստ»

ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Ինչպես հայտնի է, 2024թ. առաջին ինն ամիսների տվյալներով, Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատը կրկին առաջին հարկատուն է և, երրորդ եռամսյակի տվյալներով, ավելի քան 30 միլիարդ դրամ հարկով գերազանցել է իր իսկ անցյալ տարվա նույն ժամանակաշրջանի ցուցանիշը։ Տրամաբանական հարց կարող է առաջանալ՝ ինչո՞վ է պայմանավորված նման աճը։

«Հանքարդյունաբերությունը ցիկլիկ բիզնես է, և հարկային վճարումները, ընկերության շահույթը կարող են կախված լինել ամենատարբեր հանգամանքներից՝ մետաղի համաշխարհային գներից, այդ շրջանի արդյունահանման առանձնահատկություններից, նաև վարչարարությունից։ Տվյալ պարագայում, այս ամենի համադրությունն է»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է ԶՊՄԿ գլխավոր տնօրենի առաջին տեղակալ, Հայաստանի հանքագործների և մետալուրգների միության նախագահ Վարդան Ջհանյանը:

Այն հարցին, թե արդյոք դրանո՞վ է պայմանավորված նաև, որ վերջին 10 տարում ԶՊՄԿ-ն առաջին հարկատուն է եղել միայն 4 տարի, որից 3-ը վերջին երեք տարին է, և այն, թե արդյո՞ք վերջին տարիներին վարչարարության բարելավումն էլ է դեր խաղացել, մեր զրուցակիցը պատասխանում է. «Ինչպես ասացի, դա հանգամանքների համադրություն է։ Իհարկե, վարչարարությունը դեր ունի, բայց նաև վերջին տարիներին մետաղի գների աճն ունի իր զգալի դերը»: Հետաքրքրվում ենք՝ այս միտումը քանի՞ տարի կպահպանվի։ Հաշվի առնելով մետաղների պահանջարկը՝ երկիրը հանքարդյունաբերության ոլորտից տնտեսական առումով կարո՞ղ է ավելի մեծ դերակատարում ակնկալել։

«Համաշխարհային տնտեսության կանաչ վերափոխման հետ մետաղների պահանջարկը շուկայում հավանաբար կպահպանվի, թեև դա նույնպես կախված է տարբեր հանգամանքներից, այդ թվում՝ համաշխարհային տնտեսական զարգացումից, կայունությունից, որքան արագ է զարգացումը, այնքան մետաղների պահանջարկը մեծանում է։ Բայց նաև ամեն հանքավայր ունի իր առանձնահատկությունները՝ կախված արդյունահանման որակից և ծավալից, հանքաքարի պարունակության փոփոխությունից, այնպես որ կանխատեսում անելը բավական բարդ է։ Ինչ վերաբերում է ոլորտին ընդհանրապես, ապա ոլորտը Հայաստանում բավական փոքր է։

Տեսեք, հարկատուների առաջին քսանյակում միայն ԶՊՄԿ-ն է, իսկ դա նույնիսկ ոլորտին անծանոթ մարդու համար պարզ է դարձնում, որ Հայաստանում, հակառակ տարածված համոզման, հանքարդյունաբերության ոլորտի նույնիսկ միջին չափի ընկերությունները շատ քիչ են։ ԶՊՄԿ-ի նման ևս մեկ-երկու հանքային պրոյեկտ զգալիորեն կփոխեր տնտեսության վճակը»,-ասում է Ջհանյանը։ Օրինակ՝ եթե Ամուլսարը հիմա շահագործվեր, կարո՞ղ էր հարկատուների առաջին տասնյակում լինե՞լ։ «Հաշվի առնելով ոսկու համաշխարհային աննախադեպ բարձր գները, կարծում եմ՝ նույնիսկ առաջին եռյակում կարող էր լինել։ Ընդ որում, ի տարբերություն շատ այլ ոլորտների, հանքարդյունաբերության հարկերի առյուծի բաժինը ռոյալթիներն ու շահութահարկն է»,-նշում է Հայաստանի հանքագործների և մետալուրգների միության նախագահը:

Կա տեսակետ, որ Հայաստանի հանքարդյունաբերությունը աճի տեղ ունի, բայց մենք դրանից չենք օգտվում: Վարդան Ջհանյանն ասում է, որ վերջերս կայացած Mining Armeniа միջազգային ֆորումի գրեթե բոլոր քննարկումները հենց այդ խնդրի շուրջ էին. «Ընդ որում՝ Հայաստանի զգալի պոտենցիալից խոսում էին թե՛ հայաստանյան մասնագետները, ակադեմիական շրջանակները, թե՛ արտերկրյա փորձագետները։ Այո, Հայաստանը վստահաբար զգալի պոտենցիալ ունի և այդ պոտենցիալը պետք է օգտագործել՝ նոր ներդրումներ ներգրավելով, նոր ծրագրերով, եղած ծրագրերի ընդլայնումով»։ Փաստացի, ստացվում է, որ Ադրբեջանը նաև այդ պոտենցիալից անհանգստանալով է արշավ սկսել Հայաստանի՝ մեր զրուցակցի գնահատմամբ՝ նույնիսկ ոչ շատ մեծ հանքարդյունաբերության ոլորտի դեմ։

«Վստահ եմ՝ այո։ Ոլորտն, այո, մեծ չէ, բայց նույնիսկ այս ծավալներով Հայաստանի տնտեսության գլխավոր հենարաններից է, ու բացի այդ, աճի պոտենցիալը, հետևաբար նաև՝ ազդեցության պոտենցիալը մեծ է, ու դա է Հայաստանի հանքարդյունաբերության հանդեպ նման հետևողական հարձակումների պատճառը»,-ասում է Վարդան Ջհանյանը։

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Հայ պատանի թավջութակահարի տպավորիչ ելույթը Չինաստանի ազգային օպերային թատրոնում. «Փաստ»Ներթիմային նոր զարգացումներ. «Փաստ»Մենք քաղաքական «տանիք» փնտրելու կարիք չունենք. «Սպայկայի» տնօրենը մեկնաբանել է տարածվող լուրերը. «Փաստ»Անգերազանցելի ցինիզմ. «Փաստ»Լոռու և Տավուշի մարզերում հեղեղումների հետևանքով վնասված հիմնական ենթակառուցվածքները վերականգնվել են Մոսկվայում գեներալ է ձերբակալվել. ո՞վ էՊուտինը նոյեմբերի 5-ին կընդունի Գուրգեն Արսենյանի հավատարմագրերըՎեճ ու սպանություն Շիրակի մարզում. մասնակիցները համագյուղացիներ են, կա ձերբակալված Երևանում թենիսի ակադեմիա կհիմնվի. այնտեղ 6 բաց և 4 փակ կորտ կլինիՄարգարայի անցակետի վերազինման համար ծախսվել է նախնական մոտ 800 միլիոն դրամ. Բադասյան ԿԽՄԿ-ն հոկտեմբերին տեսակցել է Ադրբեջանի բանտերում ապօրինի պահվող հայ գերիներին 1-77 հեռախոսահամարը դադարում է գործել որպես թեժ գիծ. ՆԳՆ ոստիկանություն Հարրիսը փոստով քվեարկել Է ԱՄՆ նախագահի ընտրություններում Իրանը պատրաստվում է նոր հարված հասցնել Իսրայելին. ԻՀՊԿ ներկայացուցիչ «Երաժշտություն հանուն ապագայի» hիմնադրամի թավջութակահար Մարի Հակոբյանի ելույթով Չինաստանում մեկնարկեց Խաչատրյանի անվան պատանեկան միջազգային մրցույթը Վալենսիայում աղետալի ջրհեղեղների պատճառը DANA եղանակային երևույթն էր Նոյեմբերի 5-ից 24 ժամով ջուր չի լինիՌեալը խզել է հարաբերությունները Ոսկե գնդակի կազմակերպիչների հետ Վարդանաշենում բախվել են «Mercedes»-ներ, որոնցից մեկը հետո հայտնվել է բնակչի հողամասում, վիրավnրներ կան Ռուսները հայտնել են պատերազմում «դադարի» մասին. ի՞նչ է հայտնիԻրանը և Ադրբեջանը համատեղ զորավարժություններ են իրականացրել Կասպից ծովումԵրևանի քաղաքապետը մանրամասներ ներկայացրեց մետրոյի «Աջափնյակ» կայարանի նախագծի ընթացքից Բախվել են «Hyundai Santa Fe» և «Mitsubishi Airtrek» մեքենաները, վիրավnր կաԾանոթ ու միաժամանակ անհայտ … բատուտԱմբողջ աշխարհում վաճառվող շշալցված ջրի մոտ 60 %-ը սովորական ծորակի ջուր է «Երդվյալ հարևաններ. ինչպես է Հայաստանը փորձում բարեկամանալ Թուրքիայի հետ»ԱԱ․ Հայ շախմատիստներն առաջատարների թվում են Ձյուն, մերկասառույց․ ջերմաստիճանը կնվազիԱռնվազն 36 մարդ մաhացել է, 10-ը՝ վիրավnրվել․ Հնդկաստանում ավտոբուսն ընկել է կիրճըՁյունը Մոսկվայում «արտակարգ իրավիճակ» է ստեղծելՍրբուհի Գալյանն ազատվել է ՀՀ գլխավոր դատախազի տեղակալի պաշտոնից. մանրամասներ Մոլդովական խորամանկություն. ինչպես հաղթել ընտրություններում՝ սփյուռքի շնորհիվԱնդրանիկ Քոչարյանի հարցը կքննարկեն այս շաբաթ Փաշինյանը հանձնարարել է կոմպրոմատներ հավաքել «Շեղող մանևր. ինչո՞ւ Փաշինյանը կոչ արեց հրաժարվել հայկական կոնյակից»Վիճաբանություն՝ Մեղրաշենում. 28-ամյա երիտասարդը մահացել է Սկսվել է ճակատամարտը Շուշիի համար․ պատմության այս օրը ( 04 նոյեմբեր ) 19-ամյա Թաթուլ Ղ․-ն, 27-ամյա Մկրտիչ Ե.-ն, 50-ամյա Գոհար Խ.-ն և 77-ամյա Ռաֆիկ Ն․-ն մահացել են Նոյեմբերի 5-ին Երևանի թիվ 113 միջնակարգ դպրոցում գործարկվելու է էլեկտրական շչակ Ուշիի ոլորաններում արտակարգ է. կա 1 զոհ, 1 վիրավոր31-ամյա մայրն ու 9-ամյա դուստրը տեղում մահացել են․ ՌԴԿոչ ենք անում հայկական ֆուտբոլի ապագայով մտահոգված բոլոր ուժերին նստել մեկ սեղանի շուրջ և քաղաքակիրթ ձևով բանակցել. «Նոա» Հայ ժողովրդի ճակատագիրը հանձնված է արտաքին ուժերի տնօրինմանը, որն իրացվելու է ըստ այդ երկրների նախասիրությունների և առաջնահերթությունների. Աբրահամյան Հունաստանի ափերի մոտ 5,3 մագնիտուդ երկրաշարժ է տեղի ունեցել Հայտնի է Իսլամ Մախաչև-Արման Ծառուկյան մենամարտի օրը Իրազեկում․ կդադարեցվի էլեկտրամատակարարումըԳրանցվել է ռուբլու նվազագույն արժեքըՄահացել է Լալիկ ԽաչատրյանըՀայաստանում ձյուն է տեղացել (լուսանկար)«Բարսելոնա»-ն կարող է ձեռք բերել Ֆրանսիայի ամենատաղանդավոր դարպասապահներից մեկին
Ամենադիտված