Հայերեն
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


Ինչու է Հովհաննես Թումանյանը ճանաչվել հայ պոեզիայի նահապետ

ՄՇԱԿՈՒՅԹ

Vestikavkaza.ru-ն գրում է, որ Հովհաննես Թումանյանի անունով են կոչվում քաղաք Հայաստանի Լոռու մարզի արևմուտքում, նրա անունով հանրապետության գրեթե բոլոր վարչական կենտրոնում փողոցներ, պողոտաներ և դպրոցներ կան։ Նրա հիշատակին բազմաթիվ հուշարձաններ են կանգնեցվել, այդ թվում Եվրոպայում։ Նա համարվում է դասական ազգային պոեզիայի չափանիշ։ Նրա բանաստեղծությունները ռուսերեն են թարգմանել Բրյուսովը, Բալմոնտը և Բլոկը։


Ապագա բանաստեղծը ծնվել է Թադևոս (Տեր-Թադևոս) քահանա Թումանյանի ընտանիքում։ Լինելով հմայիչ, գրագետ մարդու որդի, ով գիտի, թե ինչպես խոսել մարդկանց հետ, երիտասարդ Հովհաննեսը շփման մեջ դժվարություններ չի ունեցել և մանկուց վարժվել է, որ Դսեղ գյուղի իրենց տանը միշտ շատ հյուրեր են լինում։
Հովհաննեսի հորական տատիկը կիրթ կին էր, ով չէր սիրում գյուղական աշխատանքը գերադասելով քաղաքային կյանքը։ Նա պնդել է, որ Հովհաննեսը ծխական դպոցում չսովորի, այլ ընդունվի Ջալալողլիի (այժմ՝ Ստեփանավան) տարրական դպրոցը։ Հնգամյա կրթություն ստանալուց հետո 1883 թվականին Թումանյանը ընդունվել է Թիֆլիսի Ներսիսյան հեղինակավոր դպրոցը։


Ապագա բանաստեղծությունների նյութերը Հովհաննեսին շրջապատել է մանկուց։ Ընտանիքը, դպրոցը և ավելի ուշ աշխատանքը Թիֆլիսի հայ ժողովրդական դատարանում և Հայ հրատարակչական միությունում նպաստել են նրան, որ 1880-ականների վերջերին նա գիտեր բազմաթիվ պատմություններ հայ գյուղացիության, հոգևորականության և այլ խավերի կյանքից։ Ընկերներն իրենք են պատմել նրան դրվագներ իրենց կյանքից, որոնք հետագայում հիմք են հանդիսացել հեղինակի բազմաթիվ ստեղծագործությունների համար:


Երբ 1899 թվականին Թումանյանը Թիֆլիսում ստեղծեց հայ երիտասարդ բանաստեղծների, կոմպոզիտորների և գրողների «Վերնատուն» ակումբը, նա հնարավորություն ունեցավ ստեղծագործական փորձ փոխանակել գործընկերների հետ և դառնալ Թիֆլիսի հայ մտավորականության ազդեցիկ դեմքերից մեկը։


Թումանյանը գնահատվել է սյուժեների պարզության և ճշմարտացիության համար։ «Մարո» (1887թ.), «Լոռեցի Սաքո» (1889թ.) և «Անուշ» (1890թ.) բանաստեղծություններում արտացոլվել է նահապետական ​​հայ գյուղի կենսակերպը՝ իրեն բնորոշ սոցիալական անարդարությամբ ու հետամնացությամբ։ Հայ գյուղացիության աղքատությունն ու դժվարությունները մարմնավորվել են Գիքորի կերպարում (1895 թ.)։ Գյուղացիների նախապաշարմունքներն ու սովորույթներն արտացոլվել են «Շունն ու կատուն», «Կիկոսի մահը», «Քաջ Նազարը», «Ձախորդ Փանոսը», «Սուտասանը» հեքիաթներում։ Իր յուրաքանչյուր ստեղծագործության մեջ հեղինակը մանրակրկիտ մանրամասնում է գյուղացիական առօրյայի նշաններն ու տարրերը։


Թումանյանի մեկ այլ սիրված գրական տեխնիկան իր ստեղծագործությունների սյուժեն հայոց պատմության այս կամ այն ​​ժամանակագրական ժամանակաշրջանում ընդգրկելու կարողությունն է։ Ընթերցողը խորասուզվում է ազգագրական մանրամասների առատության մեջ, ծանոթանում բազմաթիվ տեղանունների տարվելով ամենից հաճախ թափառող հերոսների արկածով։


Իր գրական ոճը որոնելու համար Թումանյանը դիմել է պոեզիայի բոլոր ձևերին՝ կարճ քառատողեր, փոքրիկ գործեր, բանաստեղծություններ և զգալի ծավալի բանաստեղծություններ։ Միևնույն ժամանակ նա որոշել է իր ընթերցողների նախասիրությունները՝ դրանով իսկ ընդլայնելով թիրախային լսարանը։
Թումանյանի ստեղծագործությունների հերոսները հասարակ մարդիկ են։ Նրանք ամենից հաճախ աղքատ և համեստ են, բայց համոզված են, որ միայն բարձրագույն մարդկային որակները և ոչ նյութական բարեկեցությունը պետք է լինի իսկական հարստությունը:
Թումանյանի բանաստեղծությունների կերպարների արքետիպերը նվիրված են արդար ու անշահախնդիր սիրուն ու ընկերությանը։ Հասարակական և բարոյական այդպիսի ուղենիշը լիովին համապատասխանում էր եկեղեցու կանոններին։

Հովհաննես Թումանյանին հաջողվեց պահպանել իր անունն ու համբավը հասարակական-քաղաքական պարադիգմային փոփոխության շրջադարձին՝ 1917-1920 թվականներին Անդրկովկասում տեղի ունեցած հեղափոխական իրադարձությունների ժամանակ։ Այն ժամանակ, երբ հայ բանաստեղծներից շատերը սատարում էին տարբեր քաղաքական շարժումների, այդ թվում ազգայնական, Թումանյանը միտումնավոր հրաժարվեց քաղաքականացնել իր ստեղծագործությունները նախընտրելով ավելի շատ ժամանակ տրամադրել հասարակական և բարեգործական գործունեությանը։ Նա համոզված էր, որ սերը սեփական ժողովրդի հանդեպ չի կարող սնվել ուրիշի հանդեպ ատելությամբ, հավատում էր, որ սեփական ժողովրդին սիրելն ու միևնույն ժամանակ այլ ժողովուրդներին հարգելն է իսկական հայրենասիրությունը։

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Կամո Խաչիկյանը

www.1or.am 

Բաղանիսցիները զայրացած են. վրդովված են իշխանության հայտարարություններից․ «Հայաստան» խմբակցությունՀՀ իշխանությունը ամեն կերպ մոռացության է տալիս Արցախն ու Արցախի հարցը. ՀՅԴ ԲյուրոԹուրք-ադրբեջանական տանդեմը զինում է Ուկրաինային՝ ընդդեմ ՌԴ-իՀայաստանում ԵՄ առաքելությունը վերածվում է ՆԱՏՕ-ի առաքելության. ՌԴ ԱԳՆ«Գնաց, որ ընկերը մենակ չմնա»․ Տումեցի բարի տղան 2 ամիս պայքարեց ապրելու համար, բայց ապարդյունՀայաստանի ղեկավարությունը միտումնավոր փորձում է փչացնել հարաբերությունները Ռուսաստանի հետ. ԼավրովԱՄՆ-ն ՌԴ-ին մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տունԱրևմուտքի «սիրախաղի» հերթական «պարտիան»Ապացույցներ են ձեռք բերվել, որ «Կրոկուս Սիթի Հոլ»-ի ահաբեկիչները կապ ունեն ուկրաինացի ազգայնականների հետ. ՌԴ Քննչական կոմիտեԸնտանիքիս անդամներին հետապնդելով՝ փորձում են ինձ վրա ճնշում բանեցնել, որը չի ստացվի․ Իշխան ՍաղաթելյանԱդրբեջանը Ֆրանսիային մեղադրել է «իր տարածքում լրտեսական ցանց ստեղծելու» մեջԵվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն ՀայաստանՓաշինյանը խմբեր է գործուղում Տավուշի մարզՍտացվում է՝ «ժողովրդավարության բաստիոնի» կառավարչի համար ես, Վազգենը, Դոնալդ Թրամփն ու Ջո Բայդենը խnւլիգաններ ենք․ Դուք նու՞յնպես այդպես եք կարծում․ Սամսոնյանի բաց նամակը՝ ԱՄՆ դեսպանինԲերդ-Ճամբարակ ճանապարհը փակ էՊաշտոնական Երևանից հնչում են Թուրքիայի և Ադրբեջանի օրակարգի հայտարարություններ. Մելքոնյանը՝ Փաշինյանի հայտարարության մասին (տեսանյութ)Le Monde. Մակրոնը Ուկրաինա արշավի համար պատրաստում է այն գունդը, որը 1812 թվականին մտել էր ՌուսաստանՄԻԵԴ-ն ընդունել է Արթուր Դանիելյանի և Արմեն Աշոտյանի գործերով գանգատները ՀՀ-ին կտրամադրվի 92,300,000 եվրո արժողությամբ վարկ և 16,000,000 մլն ԱՄՆ դոլար գումարի չափով դրամաշնորհ՝Արտակարգ դեպք․ 3 շոկոլադի համար դաժան ծեծի են ենթարկել խանութի վաճառողուհուն«Միր» քարտերն արգելելը հավասարակշռված որոշում է, չպետք է շրջանցենք սանկցիաները. Բաբկեն ԹունյանՈւկրաինան առաջնագծում այժմ լճացման վիճակում է և բացառապես պաշտպանվում է. Զելենսկու գրասենյակBloomberg. ԱՄՆ-ն ակնկալում է ստանալ թուրքական տրոտիլ զինամթերքի արտադրության համարՉեմ բացառում, որ այսօր հնչած հայտարարություններից հետո Արցախի պետական և քաղաքական գործիչների նկատմամբ կսկսվի հետապնդումների նոր ալիք. ՍաղաթելյանՏավուշի գյուղերը կհանձնեն խաղաղ, կամ ուժային գործողության արդյունքում. ադրբեջանցի պատգամավորԻնչո՞ւ «Մհեր Արմենիան» երկար դադարից հետո վերադարձավ Հայաստան․ երգչի անկեղծ խոստովանությունը25-օրյա զորահավաքի մասնակցի ահազանգըՏարադրամի շուկան փոփոխվել է Այս իշխանությունը մի բան է միայն լավ անում` հարմարավետ տեղավորվում ադրբեջանական քաղաքական գծի մեջ և սպասարկում հանձնման օրակարգը․ Տիգրան Աբրահամյան Հնագետները Նախիջևանում հայտնաբերել են 4,000 տարի առաջ ապրած «ամազոնուհիների» մնացորդներ Տեղի է ունեցել աշխատաժողով` «Կիբեռանվտանգության ռազմավարության ներդրում» թեմայով«Ժամանակն է Հայաստանին դուրս մղել ՀԱՊԿ-ից և ԵԱՏՄ-ից, որպեսզի չվճարենք նրա ռուսաֆոբիայի համար»Ահաբեկիչները հոգեմետ նյութերի ազդեցության տա՞կ են եղել. նոր մանրամասներ «Crocus»-ի ահաբեկչության գործիցԹուրքական անուղղակի ակնարկներըՔաղաքացիական անհայտ կորածների ընտանիքները սոցիալական աջակցության կշարունակեն ստանալ ՆԳՆ-ից հորդորում են լինել զգոն Հետքա՞յլ՝ ԵՄ անդամության դիմումի հարցում«Առաջին հերթին տնտեսությունը»Դաժանորեն սպանվել է 64–ամյա Աշոտ ՀովհաննիսյանըՊապա ջան, ես քեզ միշտ կկարոտեմ, կհանդիպենք մյուս կյանքում․ Արթուր ԱբրահամՄեկ օրում հանրապետությունում արձանագրվել է 16 ՃՏՊ. 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորվելԹռչնագրիպից մարդ է մահացելԿոչ՝ Ոսկեպարից «Զանգի, ասա` ռnւմբ կա «Դալմա մոլ»-ում». զգուշացե՛ք, թիրախում երեխաներն են (լուսանկար) Կարևոր․ երթևեկության փոփոխություն կլինի (լուսանկար)Երբ ռուսական ռազմաբազան դուրս գա, Հայաստանը չի հետաքրքրի ոչ մեկին. Արշակ Կարապետյան Արտառոց դեպք՝ Գեղարքունիքում․ հայրը կասկածվում է դստերը ծեծելու և սեռական հարաբերության փորձի համար31-ամյա Դավիթ Այվազյանը տեղում մահացել էՍեպտեմբերից աշակերտներն այլևս գնահատական չեն ստանա ՆԱՏՕ-ի նավթամուղի վթարի պատճառով Թուրքիայում քաղցրահամ լիճը լցվել է մազութով
Ամենադիտված