Русский
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


Անատոլիայում գտել են Չինգիզխանի թոռան պալատը

ՄՇԱԿՈՒՅԹ

Naked-science.ru-ն գրում է, որ թուրք և մոնղոլ հնագետները հնագիտական ​​հետազոտություններ են անցկացրել Վանի նահանգում (Թուրքիա)։ Պեղումները սկսվել են այն բանից հետո, երբ Մոնղոլիայի պետական ​​համալսարանի պատմության ամբիոնի գիտնականները հին պարսկական և հայկական աղբյուրներում տեղեկություններ են հայտնաբերել Չինգիզ Խանի թոռան՝ Հուլագու խանի ամառային պալատի գտնվելու վայրի մասին։ Աղբյուրներում նկարագրված իրադարձությունները տեղի են ունեցել XIII դարում: Դրանից հետո հետազոտողները վերլուծել են Վանի թանգարանի հավաքածուում գտնվող որոշ արտեֆակտներ և եկել այն եզրակացության, որ դրանք մոնղոլական կերամիկայի և մոնղոլական սալիկների նմուշներ են, դրանք համեմատվել են 1220-1260 թթ.  Մոնղոլական կայսրության մայրաքաղաք Կարակորումի գտածոների հետ։ Համատեղելով միջնադարյան տեքստերի տեղեկությունները և գտածոների վայրերի տվյալները հնագետները սկսել են դաշտային աշխատանքները։

Արդյունքում նրանք գտել են քարավանատան և կերամիկական վառարանի մնացորդներ, որոնք, նրանց կարծիքով, պատկանում են Հուլագուիդների (Իլխանյան) պետության ժամանակաշրջանին։ Ռուսական պատմագրության մեջ այդպես է անվանվում այն պետությունը, որը ձևավորվել է Չինգիզիդ Խուլագուի (ապրած 1217-1265 թթ.) նվաճումների արդյունքում: Հայտնաբերվել են նաև պարիսպների մնացորդներ, որոնց գտնվելու վայրը հուշում է Խանի պալատի տեղը։

Հուլագուն եղել է իր ժամանակի ամենատաղանդավոր մոնղոլ հրամանատարներից մեկը։ Նա ղեկավարել է մոնղոլների այսպես կոչված մերձավորարևելյան արշավը իրանցի Նիզարիների (Ալամուտի ամրոցի ասորիներ), Աբբասյան (Բաղդադի) խալիֆայության և Այուբյան սուլթանության (Եգիպտոս և Արևմտյան Ասիա) դեմ։ Այդ բոլոր նահանգները ընկել են, և նրանց փոխարեն Հուլագուն հիմնել է իր սեփականը։

Չինգիզ Խանի կայսրության ագրեսիվ քաղաքականությունը չի փոխվել նաև նրա մահից հետո։ Մերձավոր Արևելքն է եղել թիրախի տակ, չգիտես ինչու, երկար ժամանակ խանի ձեռքերը դրան չէին հասնում։ Որոշ պատմաբաններ ենթադրում են, որ պետության հիմնադիր Յուան Կուբլայի որդին՝ Հուլագուն, երկար ժամանակ հետաձգել է Մերձավոր Արևելք արշավի սկիզբը, քանի որ Ուլուս Ջոչին (Ոսկե Հորդա) գտնվում էր իր զորքերի երթուղու հյուսիսում։ Բաթուն՝ Հուլագուի երկրորդ զարմիկը, այդ ժամանակ ոչ միայն արյունոտ մրրիկի պես անցել էր ռուսական հողերով, այլ նաև կարողացել էր հիմնովին փչացնել հարաբերությունները իշխող տան հետ։ Ուստի Հուլագուն կարող էր հարված սպասել թիկունքին։ Եվ միայն Բաթուի մահից հետո (դա տեղի է ունեցել 1255 թվականին), իր շարքերը համալրելով Ջոչիի Ուլուսի զինվորներով, նա արշավի է գնացել 1256 թվականին։

Պարսիկ պատմաբաններ Ռաշիդ ադ-Դինը և Ջուվեյնին գրում են, որ Հուլագուի զորքերի թիվը կազմել է 70 հազար մարդ։ Այդ տվյալները հաստատում է նաև հայ պատմիչ Գրիգոր Ակներցին։ Բոլոր աղբյուրները եղել են դեպքերի ժամանակակիցներ, նրանք եղել են 13-րդ դարի վերջին կամ 14-րդ դարի սկզբին։

Ամենայն հավանականությամբ, Հուլագուն բուդդայական է եղել: Ի դեպ, հնագետները ենթադրում են, որ գտնված քարավանատան և պալատի կողքին պետք է լիներ բուդդայական տաճար: Բայց խանի ավագ կինը քրիստոնյա էր և քրիստոնյաների հովանավորը։ Աղբյուրներում նշվում է, որ Հուլագուն նրա համար տաճար է կառուցել, որը հնագետները նույնպես հույս ունեն գտնել։ Հակառակ տարածված համոզմունքների, այդ օրերին նույնիսկ քոչվորներն էին քրիստոնյա, օրինակ Նայմանները, որոնք դարձել են Հուլագուի դաշնակիցները: Կիլիկյան Հայաստանի թագավոր Հեթում Ա-ն նույնպես ռազմական դաշինք է կնքել մոնղոլ խանի հետ։

Պատմաբաններ Լև Գումիլյովը և Ռենե Գրուսեթը Չինգիզիդների այդ ռազմական արշավն անվանել են Դեղին խաչակրաց արշավանք՝ հենց քրիստոնյաների մասնակցության պատճառով: Ի դեպ, դրա սկիզբը գրեթե համընկել է յոթերորդ խաչակրաց արշավանքի ավարտի հետ, որը ծայրաստիճան անհաջող էր քրիստոնյաների համար. մուսուլմանները հաղթել էին խաչակիրներին և գերել Ֆրանսիայի թագավոր Լյուդովիկոս IX-ին (նրան պետք էր մեծ գումարով փրկագնել): Պարզվել է, որ Հուլագուն ավելի հաջողակ և տաղանդավոր էր, քան Ֆրանսիայի թագավորը, և, ըստ մի շարք պատմաբանների, միայն մեծ Խան Մոնգկեի (Չինգիզյան կայսրության չորրորդ խանի) մահն է 1260 թվականին ստիպել նրան դադարեցնել արշավը ( դեպի Եգիպտոս) և հաստատվել Իրանում։ Մեծ խանի մահից հետո սովորաբար սկսվում էին բախումներ հարազատների միջև, ինչից Հուլագուն վախենում էր: Եվ ոչ իզուր. բառացիորեն երկու տարի անց Ոսկե Հորդայի և Խուլագուիդների փոխադարձ պահանջները հանգեցրել են ռազմական գործողությունների:

 

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Կամո Խաչիկյանը

www.1or.am

Historical Dates ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ
Когда российская военная база будет выведена, Армения никому не будет интересна: Аршак КарапетянДля эффективной борьбы с действующими властями необходима консолидация широких слоев общества։ Аршак КарапетянПри теракте в «Крокусе» погибла член параолимпийской сборной РФСаносян: В районе Тавуша есть земли, которые, согласно этим картам, должны быть нам возвращеныРеспублика Армения не присоединилась к заявлению Парламентской Ассамблеи ОДКБ, осуждающему теракт в «Крокус Сити Холле»Сборная Азербайджана отказалась приехать в ЕреванОбсуждены возможности разблокировки региональных коммуникацийПредседатель НС: У меня большие сомнения, что если Турция нападет на Армению, российские миротворцы нас защитятПашинян все еще задумывается о новой КонституцииИз Москвы предупредили о последствияхСострадание и осознание личной ответственности к Родине и судьбе нашей страны создают основу для создания партии։ Аршак КарапетянОбщественные организации и фонды Армении обнародовали доклад о нарушениях АзербайджанаСША поддерживают территориальную целостность всех стран Южного КавказаЖурналист Рокетт: Саркози и Меркель называли безумием прием Украины в НАТОВ ночь с 26 на 27 марта в Араратской долине в Армении столбики термометров опустятся до -1℃Армяне в России посылают на родину миллиарды долларов в год, заявил ПесковИран и ЕС подчеркнули важность продолжения переговоров по отмене санкцийСуд в Москве заочно арестовал главу СБУ по обвинению в терроризмеОпросами хотят создать антироссийский фонЗависимость от ЕАЭС растет: слово и дело администрации отличаютсяВласти Армении стимулирует эмиграциюАзербайджан, попавшись на военных поставках Украине, ставит себя в число ответственных за теракт в Крокусе — Василий Колташов Концерт «Моцарт, Комитас» пройдет в галерее «Нико» в Москве в исполнении пианистки Зары Амбарцумян Надеемся, в Ереване возобладает политическая воля на продолжение развития наших отношений — Песков В будущем хочу драться за титул BMF — Арман Царукян «Просто платить налоги недостаточно»: основными составляющими деятельности ЗММК являются экологический, социальный и управленческий подходы: «Паст»Никаких земель не сдаем - глава Генштаба ВС АрменииУ него была настоящая Армения, и он отдал врагу 30 процентов ее территории - Ишхан СагателянФранцузские парламентарии побывали в НС АрменииЕС заявил об отсутствии доказательств связи Украины с терактом в ПодмосковьеАлен Симонян и Муса Хадид обсудили события в секторе ГазаыГоворю, потому что знаю: обращение Аршака КарапетянаПашинян готовит общество к новым уступкам и запугивает войнойПресс-секретарь МВД Армении: Назначена проверка в связи с задержанием Нарека СамсонянаАдминистрация провалила безопасность страныРоссия затянет все пояса: что ждет Армению?Глава МВД: Армения занимает 1-е место в регионе по низкому уровню преступностиААЦ сегодня отмечает Великий Понедельник Армянские боксеры завоевали золото и бронзу в Литве Работы Артура Майламяна представлены на итальянской выставке «Лабиринт ремесленников» Шант Саргсян стал победителем турнира Bucharest Grand Prix Rapid Пашиняновская власть вступила в опасную игру։ Аршак КарапетянКакова цель «кулуарных» встреч лидеров движения «Единство»?К Армену Ашотяну, Нареку Маляну, Мамикону Асланяну, и других, официально признанных рядом международных организаций политзаключенными, добавлены Нарек Самсонян и Вазген СагателянПутин: Никому не удастся посеять ядовитые семена розни, панику и разлад в наше многонациональное обществоВаге Оганесян: Арест Нарека и Вазгена – это акт запугивания общественностиОчередной шаг против ОДКБРеспубликанская партия Армении выразила соболезнования в связи с терактом в МосквеПутин: террористов ждет возмездие и забвениеЧтобы выполнить требования Азербайджана, Пашинян начнет репрессии в Армении
Самое популярное