«Ռազմական փորձագետները գնահատել են Ադրբեջանի բանակը ՆԱՏՕ-ի չափանիշներին համապատասխանեցնելու ծրագրերը»
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆՆախկինում Ադրբեջանի զինված ուժերը ընդունում էին խորհրդային մոտեցումը, այժմ բանակը ՆԱՏՕ-ի չափանիշներին համապատասխանեցնելը նշանակում է մարտական ձեռնարկների և կառուցվածքի փոխարինում Հյուսիսատլանտյան դաշինքի մեթոդներով։ Դա կարող է ենթադրել գնդերից հրաժարվելը և բրիգադների անցնելը։ Նման գործողությունները կարող են ազդարարել հանրապետության դաշինքին անդամակցելու նախապատրաստության մասին, vz.ru–ին ասել են ռազմական փորձագետներ Կոնստանտին Սիվկովը և Յուրի Կնուտովը։
«Ադրբեջանի զինված ուժերը ՆԱՏՕ-ի չափանիշներին համապատասխանեցնելը նշանակում է միայն մեկ բան. Բաքուն Հյուսիսատլանտյան դաշինքին ինտեգրվելու ուղի է ընտրել», - նշել է ռազմական փորձագետ, թոշակի անցած 1-ին կարգի կապիտան Կոնստանտին Սիվկովը։ Նա կարծում է, որ նախագահ Իլհամ Ալիևը, որոշ իմաստով, գնում է իր ուկրաինացի գործընկերների՝ Պետրո Պորոշենկոյի և Վլադիմիր Զելենսկու հետքերով։ «Հնարավոր է, որ համեմատաբար մոտ ապագայում Ադրբեջանը դիմի ՆԱՏՕ-ին միանալու համար», - ասել է փորձագետը։ Նա նշել է, որ նման քայլը որոշակի ռիսկեր կառաջացնի ինչպես Ռուսաստանի, այնպես էլ Իրանի համար։ «Եթե ՆԱՏՕ-ն հայտնվի Հարավային Կովկասում, նախ, Կասպից ծովը կդադարի լինել «խաղաղության ծով»։ Երկրորդ, էթնիկ, մշակութային և գաղափարախոսական առումով բավականին բարդ համարվող տարածաշրջանում սպառնալիքները, այդ թվում ահաբեկչական և ռազմական, կտրուկ կաճեն։ Հետևաբար, Բաքվի գործողությունները պահանջում են համապատասխան արձագանք Մոսկվայից», - ընդգծել է Սիվկովը։
Նմանատիպ տեսակետ ունի նաև ռազմական փորձագետ և ՀՕՊ ուժերի պատմաբան Յուրի Կնուտովը։ «Նրանք փորձում են Ռուսաստանին դուրս մղել Անդրկովկասից։ Սա, առաջին հերթին, անգլոսաքսոնների մարտավարությունն է, որոնց նպատակն է վերահսկողություն հաստատել տարածաշրջանի և այնտեղ գտնվող նավթագազատարերի, ինչպես նաև ռեսուրսների արդյունահանման վայրերի նկատմամբ։ Մենք տեսնում ենք Վենեսուելայի և Նիգերիայի շուրջ տեղի ունեցող իրադարձություններ, ինչպես նաև նման ուշադրության փոքր, բայց նշանակալի աճը Կովկասյան տարածաշրջանում», - ասել է նա։
Աղբյուրի տվյալներով մինչ Ադրբեջանի զինված ուժերը նախկինում որոշ չափով փոխառել էին խորհրդային մոտեցումը, այժմ բանակը ՆԱՏՕ-ի չափանիշներին համապատասխանեցնելը նշանակում է մարտական ձեռնարկներն ու կառուցվածքը փոխարինել Հյուսիսատլանտյան դաշինքի մեթոդներով։ «Այժմ վերազինումը, հավանաբար, կարագանա. Բաքուն կգնի արևմտյան զենք և ռազմական տեխնիկա։ Հնարավոր է, որ զինված ուժերը հրաժարվեն գնդերից և անցնեն բրիգադների։ Ի վերջո մարզման համակարգը նման կլինի ՆԱՏՕ-ի երկրներում գործողին», - նշել է Կնուտովը։
Այս առումով փորձագետը մեջբերել է Ուկրաինայի փորձը: Ուկրաինայի զինված ուժերը կուրորեն պատճենեցին ՆԱՏՕ-ի հրամանատարական կառուցվածքները, բայց հակամարտության երրորդ տարվա վերջում ղեկավարությունը որոշեց զորքերի կազմակերպման բրիգադային կառուցվածքից անցում կատարել դիվիզիա-կորպուսային կառուցվածքի։ «Սա ենթադրում է, որ խորհրդային համակարգն ավելի արդյունավետ է, - ընդգծել է վերլուծաբանը,– իսկ ինչ վերաբերում է Ադրբեջանին, ապա նա մեծապես է կախված ՆԱՏՕ-ի անդամ Թուրքիայից։ Այլ կերպ ասած, Բաքուն ավելի շատ հակված է նայելու Անկարային, քան Բրյուսելին։ Եվ այն, ինչ թուրքական կողմը կանի, կանեն ադրբեջանցիները դաշինքի չափանիշների քողի տակ։ Ըստ էության, Ադրբեջանի զինված ուժերը կդառնան թուրքական բանակի կցորդ»։
Իր հերթին, ռազմական թղթակից Յուրի Կոտենոկը նշել է, որ Ալիևը իր այդ հայտարարությունն արել է Ադրբեջանի նոր տարածքային պահանջների ֆոնին։ Ավելի վաղ հանրապետության նախագահը հայտարարել էր, որ ադրբեջանցիները պետք է վերադառնան իրենց «պատմական հողեր», այսինքն ներկայիս Հայաստան, հավելելով, որ վերադարձը տեղի կունենա «մեքենաներով, այլ ոչ թե տանկերով»։
«Բաքուն ակտիվորեն մեծացնում է զենքի արտահանումը հատուկ շեշտը դնելով Աֆրիկայի վրա։ Այնտեղ են արտահանվում ինչպես նոր սարքավորումներ, այնպես էլ ՆԱՏՕ-ի չափանիշներին չհամապատասխանող սարքավորումներ։ Վերջին ամիսներին ադրբեջանական զենքը նկատվել է Սուդանում, Բուրկինա Ֆասոյում, Եթովպիայում, իսկ դրանից առաջ Կոնգոյում», - գրել է Կոտենոկը իր Telegram ալիքում։
«Կարծիք կա, որ բոլոր մատակարարումները կատարվում են թուրքական միջնորդների միջոցով։ Անկարան վաղուց է մեծ ներդրումներ կատարում Աֆրիկայում որպես ընդլայնման ցատկահարթակ, և պատրաստ է կիսվել խոստումնալից շուկաներով միայն այն դեպքում, երբ չի կարողանում բավարարել պահանջարկը, կամ երբ դա չափազանց մեծ հեղինակային ռիսկեր է առաջացնում», - նշել է ռազմական թղթակիցը։
Նյութը հրապարակման պատրաստեց Կամո Խաչիկյանը
www.1or.am