Ծանոթ ու միաժամանակ անհայտ … կալիֆորնիական գինի
ՖՈՏՈԳինի խմելու ավանդույթը գալիս է Միջերկրական ծովի ափերից։ Մաքուր և թարմ, այն բազմազանեցրել է մարդկանց գոյությունը և որոշակի ալկոհոլային նոտաներ մտցրել կյանք։ Լայն տարածում գտած գինու մոլուցքը խթանել է քրիստոնեական եկեղեցին, որի ծեսերը չէին կարող անցնել առանց այդքան հաճելի կարմիր խմիչքի։ Գինեգործությունը ողջունվել և խրախուսվել է միջնադարում։ Առևտրականներն ու արդյունաբերողները ձգտում էին գինի արտադրել և վաճառել հնարավորինս մեծ մասշտաբներով։ Ամպելոգենեզով կամ պարզապես գինու արտադրությամբ լրջորեն զբաղվում էին նաև մեր հայրենակից-նախնիները։ Ամենահայտնի հայ թագավորներն ու իշխանները սերտորեն հետաքրքրված էին գինեգործությամբ։ Տասնհինգերորդ դարում մեծերի ճաշը երբեք լիարժեք չէր լինում առանց կարմիր գինու բաժակի։ Եվ բնական է, որ գինեգործությունը ժամանակին գաղթել է նաև Նոր աշխարհ՝ Ամերիկա։
Բայց ինչո՞ւ կալիֆոռնիական գինին այդքան էլ առողջարար չի համարվում։ Պատասխանը պարզ է։ Ամերիկայում այդ ալկոհոլի մեծածավալ արտադրությանը լավ արդյունքներ է տալիս։ Կալիֆոռնիական գինեգործությունը, ունենալով մեծ տարածք, առանձնանում է նաև բարձր բերքատվությամբ, բայց ինչպես հայտնի է, որքան վատ է բերքը, այնքան լավ է լինում գինին։ Բացի այդ, երկրի կառավարությունը թուլացրել է իր զգոնությունը, և միևնույն ժամանակ տեղական գինիների արտադրության որակի չափանիշները և դրանցում հավելանյութերի քանակը մի քանի կարգով ավելի մեծ է, քան Եվրոպայում։ Մի բաժակ կալիֆոռնիական գինի խմելուց հետո ոչինչ չի նկատվում, բայց առավոտյան գլխացավը ցույց է տալիս դրա տարբերությունը եվրոպական գինիների հետ։
Կալիֆոռնիայում խաղող են աճեցնում այնտեղ, որտեղ հնարավոր է։ Իսկ որտեղ խաղողի վազեր չկան, աճում են փշատերև ծառեր։ Դրանք էլ խաղողի հումքին հաղորդում են յուրահատուկ համ։ Փշատերև ծառերի կողքին աճեցված խաղողից ստացված գինին ունենում է կանիֆոլի յուրահատուկ համ։
Կալիֆոռնիական գինու հիմնական տեսակները պատրաստվում են Նապա գետի ափերին աճեցված խաղողից։ Հայտնի է նաև, որ ամենաշքեղ և թանկ գինիները ստացվում են լեռների լանջերին աճող խաղողից։ Դրանք կատարյալ լուսավորվում են արևով և կլանում անհրաժեշտ խոնավությունը՝ հավասարաչափ բաշխելով սննդարար նյութերը արմատային համակարգում։ Նապա գետի հովիտը չունի ելուստներ կամ լեռնային բարձունքներ, այն հարթավայր է, և արժեքավոր խոնավությունը, չունենալով ժամանակ խաղողի այգու արմատները սնուցելու, արագորեն ծծվում է հողի մեջ։ Արդյունքում հիմնական սննդային միկրոտարրերը խաղողի մեջ մտնում են փոքր քանակությամբ, ինչը խաղողը դարձնում է չհագեցած և ջրիկ։ Բացի այդ, Նապա գետի տակով հոսում է հանքային ջրի ստորգետնյա աղբյուր։ Այն չափազանց հարստացված է աղերով և կիրով, ինչը խաղողի ընձյուղների արմատները սնուցող ջրին հաղորդում է չափազանց կարծրություն։
Այս գործոնների համադրությունը ենթադրում է, որ կալիֆոռնիական գինին չունի մարդու համար անհրաժեշտ օգուտները և ի վիճակի չէ բարձրացնել հեմոգլոբինը և դեմքին տալ հաճելի ու նուրբ կարմրություն։ Այդ խմիչքի համը նույնպես արհեստականորեն ստացված համ է։ Եթե նախընտրում եք հարուստ բույր, ապա եվրոպական գինիները ձեզ ավելի շատ կհամապատասխանեն։ Բայց կալիֆոռնիական գինին հիանալի աշխատանք կկատարի այն դեպքերում, երբ անհրաժեշտ է արագ հարբեցնել ինչ-որ մեկին։
Կ. Խաչիկյան