Русский
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


Մանդատն ավելի թանկ է. հայկական բողոքը կորցնում է մոտիվացիան

ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ

Հոկտեմբերի 26-ին կայացած խորհրդարանական ընտրությունների արդյունքներով իրենց ստացած պատգամավորական մանդատներից հրաժարվելու վրացական ընդդիմության որոշումն արձագանք է գտել նաև Հայաստանում,  իշխանությունների վրա ճնշում գործադրելու այդ պոտենցիալ արդյունավետ միջոցի նկատմամբ հետաքրքրությունն աճել է, գրում է eadaily.com-ը:

Սակայն, ինչպես նախորդ բոլոր դեպքերում, նույնիսկ ընդդիմադիր ճամբարից քաղաքական գործիչներն ու փորձագետները համակարծիք են, որ օրենսդիր մարմնում իշխող «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության հակառակորդների կամավոր «ապամանդատացման» մասին որոշումը վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի համար անհաղթահարելի չի լինի։ Իշխանությունները պատրաստ են ընդունել մարտահրավերը և ապրել միակուսակցական խորհրդարանում։ Նման սցենարի դեպքում ներկայիս իշխանությանը չի սպառնում լուրջ քաղաքական ճգնաժամ։

Ընդդիմության «փողոց»-ին ակտիվացնելու բոլոր փորձերի հետ միշտ էլ առաջացել է պատգամավորական մանդատներից հրաժարվելու հարցը։ Բացառություն չէր նաև այս տարվա գարնանը և ամռան առաջին ամսին Հայաստանում տեղի ունեցած բուռն իրադարձությունները, երբ «Տավուշը հանուն հայրենիքի» շարժումն էր հանդես գալիս որպես գործող իշխանության հակառակորդ: Բողոքի ալիքի գագաթնակետին վարչապետի համախոհներն առաջարկեցին խորհրդարանական ընդդիմությանը, որը սատարում էր Բագրատ Սրբազանին, հրաժարական տալ, եթե մտադիր են արտահերթ ընտրություններ անցկացնել։ Հայաստանի Ազգային ժողովի ընդդիմադիր խմբակցությունների պատգամավորները պատրաստ էին հրաժարվել մանդատներից և գնալ արտահերթ ընտրությունների, բայց պայմանով, որ Նիկոլ Փաշինյանը մինչև նոր ընտրություններ չմնա վարչապետի պաշտոնակատար։ Հաշվի առնելով այն զգալի մեծամասնությունը, որը ներկայումս ՔՊ-ն ունի խորհրդարանում, Փաշինյանի գլխավորած քաղաքական ասոցիացիան, ի պատասխան այդ առաջարկի, չզլացավ հիշեցնել, որ եթե ընդդիմության պատգամավորները հրաժարվեն մանդատներից, ապա Ազգային ժողովի աշխատանքը կաթվածահար չի լինի, և «միայն ավելի հանգիստ կաշխատի»:

Իշխանությունները փորձում են հասարակության մոտ տպավորություն ստեղծել, թե ընդդիմությունը կառչած է մանդատներից, բայց դա հիմարություն է, այն ժամանակ մատնանշել էր պատգամավոր Արծվիկ Մինասյանը։ Ըստ նրա անհրաժեշտ է հասարակական հզոր ճնշում իշխող կուսակցության պատգամավորներից գոնե մի քանիսին ստիպելու համար միանալ վարչապետին անվստահություն հայտնելու նախաձեռնությանը։ Բայց ներկայումս նման իրավիճակ չկա, խոստովանել է ընդդիմադիր պատգամավորը։

Արդյունքում խորհրդարանում կառավարության ղեկավարին անվստահություն հայտնելու հարցը նախաձեռնող համակարգային ընդդիմության պատմությունը, որը տեղի ունեցավ «Տավուշը հանուն հայրենիքի» շարժման առաջին բողոքի ալիքի ավարտին ավարտվեց ընդդիմության համար առանց արդյունքի: Ավելին, օրենսդիր մարմնում Փաշինյանի հակառակորդներն այդ պատմությունից դուրս եկան «փողոցի» աչքում հեղինակության լուրջ կորուստներով։

Դա հանգեցրեց բողոքի շարժման թուլացմանը, որն ակնհայտ դարձավ անցյալ ամսվա սկզբին դրա երկրորդ ալիքի մեկնարկով։ Բացի այդ, ընդդիմադիր ճամբարից հետևեցին ինքնաքննադատությունն ու Ռոբերտ Քոչարյանի ու Սերժ Սարգսյանի համար տհաճ եզրակացությունները։ Այսպես, Հայ առաքելական եկեղեցու Շիրակի թեմի առաջնորդ Միքայել արքեպիսկոպոս Աջափանյանը հայտնեց կարծիք, որը լայն հնչեղություն առաջացրեց երկրի հասարակական-քաղաքական դաշտում։ Բարձրաստիճան հոգևորականը պնդում էր, որ Հայաստանի երկրորդ և երրորդ նախագահների «ստվերներ»ն են խոչընդոտում Բագրատ Սրբազանի գլխավորած բողոքի շարժման հաջողությանը։

Դեռևս 2022 թվականի մայիսին, երբ համակարգային ընդդիմությունը Երևանի փողոցներում և հրապարակներում պարզեց Դիմադրության շարժման դրոշները Փաշինյանի անհապաղ հրաժարականի պահանջով, վարչապետի համախոհները նշում էին, որ ընդդիմադիր երկու խմբակցությունների պատգամավորների մանդատներից հրաժարվելը չի ազդի Ազգային ժողովի բնականոն գործունեության վրա: Դա լավագույն որոշումը չէր լինի, այդ թվում՝ ժողովրդավարական գործընթացների առումով, սակայն այդ որոշումը որևէ հետևանք չի ունենա խորհրդարանի բնականոն գործունեության համար, պնդում էին նրանք։

Ընդդիմադիր մեկնաբանները հակադարձում էին իշխանության ներկայացուցիչների նման հայտարարություններին նշելով, որ Հայաստանի Սահմանադրության և Ազգային ժողովի կանոնակարգում կան ընդդիմությանը վերաբերող դրույթներ, իսկ մանդատները վայր դնելու դեպքում դրա «բացակայությամբ» խորհրդարանը դառնում է ոչ իրավասու։

Իրականում Փաշինյանի իշխանության կորուստներն այդ դեպքում կարող էին արտահայտվել միայն քաղաքական կատեգորիաներով և վատ երևալ արտաքին աշխարհի աչքում, որպես միակուսակցական խորհրդարան։

«Մենք ռեսուրս չունենք ավտորիտար ռեժիմ պահպանելու համար։ Ի՞նչ կարող ենք ասել միակուսակցական խորհրդարանի մասին։ Անգամ արտաքին դերակատարների համար վարչապետ Փաշինյանի հետ լուրջ, գլոբալ հարցեր քննարկելու նպատակահարմարությունը դառնալու էր խիստ վիճահարույց, քանի որ միակուսակցական խորհրդարանի ընդունած որոշումները չունեն քաղաքական լեգիտիմություն ապահովելու կայունություն և ռեսուրսներ»,- կարծում է քաղաքագետ Սուրեն Սուրենյանցը:

Համակարգային ընդդիմության հրաժարական տալու դժկամությունը պայմանավորված է բազմաթիվ պատճառներով, այդ թվում «աշխարհիկ» բնույթի։ Ընդդիմադիր պատգամավորները չեն ցանկանում կորցնել ներկայիս աշխատանքն ու ստացած աշխատավարձերը։ Նրանք նաև չեն ցանկանում կորցնել հանրապետության հիմնական հարթակը քաղաքացիներին Փաշինյանի կառավարության գործունեության մասին «ամբողջ ճշմարտությունը» փոխանցելու համար։ Դա, թերևս, միայն պատրվակ է մանդատներից հրաժարվելու հարցում անվճռականության համար։

Հիմնական պատճառը, մեր տեսանկյունից, խորհրդարանական ընդդիմության կողմից իր համար տհաճ իրողության ըմբռնումն է, ներկայումս և տեսանելի ապագայում այն ​​մնում է և կմնա մի կարգով ավելի թույլ, քան ՔՊ-ն ընտրական աջակցության առումով։ Վարչապետի կուսակցությունը և ինքը Փաշինյանը նույնպես չեն կարող պարծենալ արժանապատիվ վարկանիշով (ըստ վերջին սոցհարցումների այն չի գերազանցում 15 %-ը), սակայն երկրի երկու նախկին նախագահների գլխավորած քաղաքական միավորումների մոտ գործերն ավելի վատ են («Հայաստան»՝ 4 %-ից պակաս, «Պատիվ ունեմ»-ը չնչին 1,5 %)։ Միևնույն ժամանակ, 2021 թվականի Ընտրական օրենսգրքում կատարված փոփոխությունների համաձայն հաջորդ ընտրություններից սկսած (հաջորդը պետք է անցկացվի 2026 թվականի հունիսին) խորհրդարան մուտք գործելու արգելքը կուսակցությունների դաշինքների համար 7-ից հասցվել է 8 %-ի։ Ողջամիտ հարց է առաջանում, թե այսօրվա նման վարկանիշ ունեցող խորհրդարանական ընդդիմությունը պե՞տք է գնա արտահերթ ընտրությունների։

Անուղղակիորեն, իշխանությունների ընդդիմախոսներն իրենք են գիտակցում հասարակական-քաղաքական դաշտում ընդդիմության համար ստեղծված հիասթափեցնող իրավիճակը։ Ընդդիմությունը հանրային լայն աջակցություն չի վայելում, և  նման պայմաններում մանդատներից հրաժարականը «վտանգավոր արկածախնդրություն է, որը միայն կբերի իշխող ուժի դիրքերի ամրապնդմանը»։

Ի վերջո, իշխող ուժի նպատակը կա՛մ ընդդիմության բացակայության պայմաններում աշխատելն է, կա՛մ «կեղծ եվրոպականություն» քարոզող ուժերին որպես ընդդիմադիր բերելն է։ Նման ընդդիմությունը ներկայիս իշխանության երազանքն է։

Այսինքն ընդդիմությունը վախկոտ չէ, բայց մանդատները պահում է: Ինչ վերաբերում է ԱԺ նիստերը բոյկոտելու պրակտիկային, որին պարբերաբար դիմում են ընդդիմադիր խմբակցությունները, ապա քաղաքական պայքարի այդ մեթոդը ցույց է տվել իշխանությունների վրա ճնշում գործադրելու փորձերի չնչին արդյունավետություն։

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Կամո Խաչիկյանը

www.1or.am

Historical Dates ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ
Ожидать эскалации нужно всегда: Алексей АнпилоговАрмения – лидер среди стран СНГ по дороговизне услуг заведений общепитаМИД Армении прокомментировал заявление посла США в Баку об управлении трансграничными водными ресурсамиСтоимость биткойна приближается к 100 тыс. долларовКурс доллара к рублю в ходе торгов впервые с марта 2022 года превысил 103 рубляБельгийские политики и парламентарии направили заявление правительствам Азербайджана и БельгииМы призываем Азербайджан и Армению не упустить эту историческую возможность: Хакан ФиданАрмянские борцы завоевали одну серебряную и две бронзовые медали на Чемпионате мира по борьбе среди военнослужащихРоссия впервые нанесла удар по военному объекту Украины новейшей баллистической ракетой «Орешник» с гиперзвуковой боевой частьюЮнибанк первым в Армении выпустил субординированные облигацииВ Армении сократят помощь для арцахских беженцевАрмянский предприниматель строит новую канатную дорогу на горной вершине КрымаОванес Чрагян из города Армавир стал победителем Первенства мира по универсальному боюПалата депутатов Люксембурга потребовала от Баку немедленного освобождения незаконно заключенных лицАвантюризм кадровых движений: «Паст»Нынешняя власть Армении - факелоносец антиармянской повестки дня: «Паст»Как собираются лишить эту власть возможности получить мандат в будущем? «Паст»«В стране существует большая коррупция, во главе которой стоит Никол Пашинян»: «Паст»Примечательное предложение: физические лица могут получить грант в размере 1 миллиона, а общественные организации – в размере 3 миллионов российских рублей: «Паст»Концерт к 155-летию со дня рождения Комитаса прошел в Краснодарской филармонии им. ПономаренкоНС Армении ратифицировал соглашение о свободной торговле между ЕАЭС и ИраномЕС направит в Грузию "политическую миссию"Арпине Саркисян будет назначена главой МВД РАКомпания Ucom запустила сеть 5G в еще 11 городахЧЕ: Результаты армянских шахматистовГубернатор Армавирской области Давид Худатян будет назначен министром территориального управления и инфраструктур Комитет госдоходов: В Армении установлены случаи не регистрации наемных работников Армянские фехтовальщики завоевали 4 медали на международном турнире в Тбилиси Заместитель мэра Еревана: Главную елку страны украсим прошлогодними ветками и игрушками Арпине Саркисян назначена министром внутренних дел Армении Азербайджанцы стали настоящей головной болью в России։ «Паст» Принесет ли Армении какую-либо пользу членство в Римском статуте? «Паст» Скажешь, чтобы и он написал заявление: «Вотсапские увольнения» будут продолжительными: «Паст» Эксклюзивная платформа для сферы туризма: «Паст» Находясь ниже плинтуса говорят о «плинтусном» рейтинге: «Паст»Погода в Армении На заседании Совета старейшин Еревана приняты льготы по новым транспортным тарифам Отставки глав КГД, СК и АК Армении приняты Трамп определился с кандидатом в министры транспорта Навстречу мечте: эксклюзивное предложение фонда «Музыка во имя будущего» для музыкантов и преподавателейТрамп назначил 27-летнюю Кэролайн Ливитт пресс-секретарем Белого дома Автодороги на территории Армении проходимы Президент Украины назвал телефонный разговор Шольца и Путина «ящиком Пандоры» Убийство в Ереване: погибший недавно прибыл в Армению из Франции Футбольные фанаты требуют отставки главы ФФА Меликбекяна Байрамов ответил на заявление Пашиняна о скором открытии региональных коммуникаций Пашинян прокомментировал процесс реформ в Полиции Цена нефти Brent опустилась ниже $72 за баррель после роста накануне ЗАО «ДЖЕРМУК ГРУП» освободили от выплаты таможенной пошлины Зеленский рассказал о работе над «планом стойкости» для страны: его представят украинцам в ближайшее время
Самое популярное