Русский
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


«Ատոմային ուրվականն է շրջում Հայաստանում»

ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ

 Ժամանակին խորհրդային, ապա Ռուսաստանի հետ դաշնակից Հայաստանը վերջերս որոշել է իր համար փորձել ամերիկյան համակողմանի մասնակցության տարբերակը իր ժողովրդի ընդհանուր երջանկության զարգացման գործում, գրում է anna-news.info-ն։ 

Ընդհանուր դրույթը սա է. «Ղարաբաղի համար պատերազմից հետո Հայաստանը փնտրում է նոր հովանավորի, որը կկարողանա լուծել բոլոր խնդիրները»։ Ազատվելով Ղարաբաղից Երևանը նախ դիմեց Փարիզին։ Փարիզը ցուցադրեց իր աքլորի փետուրների բոլոր նրբերանգները և նույնիսկ խոստացավ երեք ռադար ու ՀՕՊ տալ, բայց հետո: Այսինքն ֆրանսիացիները չարդարացրին հայերի հույսերը, ուստի բանակցություններ եղան ամերիկացիների հետ և ԱՄՆ-ը Հայաստանին առաջարկեց բարեփոխումներ իրականացնել հայկական բանակում։ Եվ այդ գաղափարը դուր եկավ Հայաստանի վարչապետ Փաշինյանին: Բացի դա տրամաբանորեն, եթե ամերիկացիներն այդքան բարեհաճորեն որոշել են վերափոխել բանակը այնպես, որ այն լինի բացարձակապես անկախ Ռուսաստանից, ինչո՞ւ նույնը չանել էներգետիկ ոլորտում, մասնավորապես միջուկային էներգիայի ոլորտում։

Նշենք, որ Հայկական ատոմակայանը միակ գործող ատոմակայանն է Անդրկովկասում և արտադրում է Հայաստանի ողջ էլեկտրաէներգիայի մոտ 40%-ը։ Եվրոպան և ԱՄՆ-ը բազմիցս են խորհուրդ տվել Հայաստանի կառավարությանը ընդմիշտ փակել այդ ատոմակայանը, իբր այն բարոյապես և տեխնիկապես հնացել է։ Որպես օրինակ բերվել է Ուկրաինան իր խորհրդային ատոմակայաններով, որոնք արդիականացվել են ամերիկացիների կողմից։ Սակայն նրանք չգիտես ինչու լռում են այն մասին, որ արդիականացումից հետո Զապորոժիեի ԱԷԿ-ը, իսկ դրանից հետո Ռովնայի ԱԷԿ-ը երկու անգամ կանգնած են եղել Չեռնոբիլի ԱԷԿ-ի ճակատագիրը կրկնելու եզրին։ Իսկ պատճառն այն է, որ ամերիկացիները փորձել են ռուսական վառելիքը փոխարինել իրենց վառելիքով (արտադրված ռուսական հումքից, բայց սեփական տեխնոլոգիայով)։

Այսպիսով, նույն ուկրաինական ճանապարհով իր վազքն է սկսել նաև նախկին լրագրող, այսօր Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը։ Այս տարվա ապրիլի 5-ին Բրյուսելում կայացած Հայաստան ԱՄՆ-ԵՄ եռակողմ հանդիպումից հետո ԱՄՆ-ը հայտարարեց, որ մտադիր է աջակցություն ցուցաբերել Հայաստանում ատոմային էներգետիկայի զարգացմանը: Հետո Փաշինյանի որոշմամբ Հայաստանը հարցում ուղարկեց ԱՄՆ երկու երկրների միջև համաձայնագրի հնարավոր կնքման մասին, որը թույլ կտա հայկական տարածքում ամերիկյան տեխնոլոգիայով ատոմակայան կառուցել։ Հաղորդվել է, որ ԱՄՆ-ը դիտարկում է Հայաստանում փոքր փորձարարական մոդուլային միջուկային ռեակտորների կառուցման հնարավորությունը։

Փոքր փորձարարական մոդուլային միջուկային ռեակտորները ԱՄՆ-ում խոստումնալից զարգացումներ են համարում: Միջուկային կարգավորման հանձնաժողովը (NRC) վավերացրել է NuScale Power ընկերության SMR նախագիծը: Դա նշանակալի քայլ է նման նոր սերնդի ատոմակայանների ստեղծման գործում։ Ընկերությունը մտադիր է Այդահոյի ազգային լաբորատորիայում հիմնել SMR ռեակտորների գործարան:

Անգամ ժամանակակից, ավանդական միջուկային ռեակտորը կարող է վտանգավոր լինել, բայց ամերիկացիների կարծիքով, նոր տիպի ռեակտորներում ռիսկը ենթադրաբար ավելի ցածր է ավանդականների համեմատ ավելի փոքր մասշտաբի, կառուցվածքի պարզության և ռեակտորների անվտանգության համակարգերի շնորհիվ: Այսօր ԱՄՆ-ը ցանկանում է հենց դա փորձարկել Հայաստանում։ Ճիշտ է նաև այն, որ նոր փոքր փորձարարական մոդուլային միջուկային ռեակտորների վերաբերյալ չկան վիճակագրական ընդհանրացված տվյալներ և դրանց շահագործման փորձ, ինչը Հայաստանում սեյսմիկ անկայունության պայմաններում սպառնում է անկանխատեսելի հետևանքներով։ Փաշինյանը փաստացի թույլ է տալիս ԱՄՆ-ին միջուկային փորձարկում իրականացնել Հայաստանում: Նման փորձը ռիսկային է, հատկապես, որ փոքր մոդուլային ռեակտորները դեռ բավականաչափ փորձարկված չեն: Այդ մասին ասել է ՄԱԿ-ում Հայաստանի ազգային էներգետիկ փորձագետ Արա Մարջանյանը մեկնաբանելով ամերիկյան տեխնոլոգիայով հանրապետությունում մոդուլային ատոմային էներգաբլոկների հնարավոր կառուցման մասին քննարկումները։ Միջուկային էներգետիկան Հայաստանում երկար ժամանակ է օրգանապես զարգացել, և հիմա չպետք է այն քաղաքականացնել և ծառայեցնել որևէ արտաքին ուժերի շահերին, կարծում է փորձագետը։ Ներկայումս աշխարհում գործում են միայն երկու փոքր մոդուլային ռեակտորներ (300 մեգավատից պակաս): Մի քանի փորձնական ծրագրեր են պատրաստվում ԱՄՆ-ում և մի շարք այլ երկրներում, սակայն ժամանակը ցույց կտա, թե որքանո՞վ են դրանք հուսալի և արդյունավետ: Պետք չէ շտապել այդ հարցում, և դա հատկապես քաղաքական դրդապատճառներով։

Թվում է, թե այս ամենը ԱՄՆ-ի խաղն է Ռուսաստանին Անդրկովկասից դուրս մղելու և Հայաստանի էներգետիկ շուկան գրավելու համար։ Հայաստանի և Ռուսաստանի միջև կնքվել են մի շարք միջպետական պայմանագրեր, որոնք նախատեսում են նոր էներգաբլոկի կառուցում, ուստի բնական է, որ դրա վառելիքը ձեռք կբերվի հենց Ռուսաստանում։ Հայաստանում ատոմային էներգետիկայի զարգացումը ռուսական ատոմային ռեակտորների աշխատանքի փորձված օրինակ է այսօրվա և ապագայի համար։ Բայց ԱՄՆ-ն ակնկալում է, որ Հայաստանը կհրաժարվի խորհրդային ատոմակայանից հօգուտ ամերիկյանի հանուն «Ռուսաստանից ավելի մեծ էներգետիկ անկախության ձեռքբերման»։ Այսինքն այդ նախաձեռնությունն առաջին հերթին քաղաքական դրդապատճառներ ունի։

Եվ որպես վերջնական եզրակացություն: Ամերիկյան փոքր մոդուլային ռեակտորները կշարունակեն լինել ԱՄՆ քաղաքականության նպատակներից։ Սպիտակ տունը դրանք կառաջարկի իր պոտենցիալ դաշնակիցներին։ Բայց դրանց կառուցմանը ԱՄՆ-ը կհասնի միայն այն դեպքերում, երբ տեղական իշխանությունները պատրաստ կլինեն բառացիորեն ցանկացած գին վճարել Վաշինգտոնի հետ բարեկամության համար՝ լինի դա Ղարաբաղը, թե միջուկային աղետի ռիսկը: Հայաստանն այսօր հնազանդության և լաբորատոր ծովախոզուկի դերի իրատեսական թեկնածուի տեսք ունի։

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Կամո Խաչիկյանը

www.1or.am

Historical Dates ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ
Кто станет депутатом? «Паст»Очередная «шустрость» свалить на других собственные ошибки: «Паст»Даст ли ход «папкам», или удовлетворится увольнением? «Паст»В списке основных налогоплательщиков также есть грузоперевозчики: «Паст»Уголовное преследование в отношении предпринимателей продолжается: «Паст»Ожидать эскалации нужно всегда: Алексей АнпилоговАрмения – лидер среди стран СНГ по дороговизне услуг заведений общепитаМИД Армении прокомментировал заявление посла США в Баку об управлении трансграничными водными ресурсамиСтоимость биткойна приближается к 100 тыс. долларовКурс доллара к рублю в ходе торгов впервые с марта 2022 года превысил 103 рубляБельгийские политики и парламентарии направили заявление правительствам Азербайджана и БельгииМы призываем Азербайджан и Армению не упустить эту историческую возможность: Хакан ФиданАрмянские борцы завоевали одну серебряную и две бронзовые медали на Чемпионате мира по борьбе среди военнослужащихРоссия впервые нанесла удар по военному объекту Украины новейшей баллистической ракетой «Орешник» с гиперзвуковой боевой частьюЮнибанк первым в Армении выпустил субординированные облигацииВ Армении сократят помощь для арцахских беженцевАрмянский предприниматель строит новую канатную дорогу на горной вершине КрымаОванес Чрагян из города Армавир стал победителем Первенства мира по универсальному боюПалата депутатов Люксембурга потребовала от Баку немедленного освобождения незаконно заключенных лицАвантюризм кадровых движений: «Паст»Нынешняя власть Армении - факелоносец антиармянской повестки дня: «Паст»Как собираются лишить эту власть возможности получить мандат в будущем? «Паст»«В стране существует большая коррупция, во главе которой стоит Никол Пашинян»: «Паст»Примечательное предложение: физические лица могут получить грант в размере 1 миллиона, а общественные организации – в размере 3 миллионов российских рублей: «Паст»Концерт к 155-летию со дня рождения Комитаса прошел в Краснодарской филармонии им. ПономаренкоНС Армении ратифицировал соглашение о свободной торговле между ЕАЭС и ИраномЕС направит в Грузию "политическую миссию"Арпине Саркисян будет назначена главой МВД РАКомпания Ucom запустила сеть 5G в еще 11 городахЧЕ: Результаты армянских шахматистовГубернатор Армавирской области Давид Худатян будет назначен министром территориального управления и инфраструктур Комитет госдоходов: В Армении установлены случаи не регистрации наемных работников Армянские фехтовальщики завоевали 4 медали на международном турнире в Тбилиси Заместитель мэра Еревана: Главную елку страны украсим прошлогодними ветками и игрушками Арпине Саркисян назначена министром внутренних дел Армении Азербайджанцы стали настоящей головной болью в России։ «Паст» Принесет ли Армении какую-либо пользу членство в Римском статуте? «Паст» Скажешь, чтобы и он написал заявление: «Вотсапские увольнения» будут продолжительными: «Паст» Эксклюзивная платформа для сферы туризма: «Паст» Находясь ниже плинтуса говорят о «плинтусном» рейтинге: «Паст»Погода в Армении На заседании Совета старейшин Еревана приняты льготы по новым транспортным тарифам Отставки глав КГД, СК и АК Армении приняты Трамп определился с кандидатом в министры транспорта Навстречу мечте: эксклюзивное предложение фонда «Музыка во имя будущего» для музыкантов и преподавателейТрамп назначил 27-летнюю Кэролайн Ливитт пресс-секретарем Белого дома Автодороги на территории Армении проходимы Президент Украины назвал телефонный разговор Шольца и Путина «ящиком Пандоры» Убийство в Ереване: погибший недавно прибыл в Армению из Франции Футбольные фанаты требуют отставки главы ФФА Меликбекяна
Самое популярное