ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (20 փետրվար)

ՈՐՈՇ ՏՈՆԵՐ-Սոցիալական արդարության համաշխարհային օր, ԱՄՆ՝ Նախագահի օր, Ուկրաինա՝ Երկնային հարյուրակի հերոսների օր։

 ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ

1728 –վախճանվել է  զորավար Դավիթ Բեկը։

1895-ծնվել է խորհրդահայ նևրոլոգ, նևրոֆիզիոլոգ, ակադեմիկոս Սեմյոն Սարկիսովը։

1862-սկսվել է Վանի հայ բնակչության զինված դիմակայությունը թուրքական կառավարության բանակին:

1907- վերակառուցվելուց հետո բացվել է Երևանի հայտնի Ջանփոլադովի թատրոնը:

– ծնվել է գրականագետ, բանասիրական գիտությունների դոկտոր Հովհաննես Մամիկոնյանը:

1921 - ծնվել է  օպերային երգիչ, բարիտոն Միհրան Երկաթը։

1928 - ծնվել է  արձակագիր, դրամատուրգ Գևորգ Արշակյանը։

1936 - վախճանվել է  հանրահայտ ճարտարապետ Ալեքսանդր Թամանյանը։

1938 - ծնվել է  բանաստեղծ, թարգմանիչ Միքայել Ախտյանը։

1980– ծնվել է հայազգի աշխարհահռչակ պրոֆեսիոնալ բռնցքամարտիկ Արթուր Աբրահամը:

1988- տեղի է ունեցել արցախյան հարցով առաջին ցույցը Երևանում։

– Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզի իշխանությունները պաշտոնապես հայտարարել են Ադրբեջանական ԽՍՀ-ի կազմից դուրս գալու և Հայկական ԽՍՀ-ին միանալու իրենց վճռի մասին և փոխհամաձայնության խնդրագրեր են ուղարկել Երևան և Բաքու, դրանով փաստացի սկսվել է Ղարաբաղյան շարժումը:

2004-Երևանի պետական համալսարանի շուրջ հազար ուսանողներ դասադուլ են սկսել ի նշան բողոքի ընդդեմ «Զինապարտության մասին» նոր օրինագծի, որով մագիստրատուրայում և ասպիրանտուրայում սովորողները զրկվում են տարկետման իրավունքից:

2007- դադարեցվել է «Սահմանադրական իրավունք» միության «Իրավունք» պաշտոնաթերթի տպագրությունը:

– վախճանվել է արևմտահայ բանաստեղծ Զահրատը (Զարեհ Յալդըզջյան):

— վախճանվել է խորհրդահայ կինոռեժիսյոոր Ալբերտ Մկրտչյանը («Սաննիկովի երկիրը» կինոնկար)։

2008-հրատարկվել են նախագահական ընտրությունների արդյունքները, ըստ որոնց առաջին փուլով հաղթել է Սերժ Սարգսյանը՝ հավաքելով  52,8 % ձայներ, իսկ երկրոդ տեղում է Լևոն Տեր-Պետրոսյանը, որը հավաքել է 21,5 % ձայն։ Արդյունքում վերջինիս կողմնակիցները հանրահավաք են կազմակերպել Մատենադարանի մոտ, ապա իրականացրել երթ Երևանի կենտրոնով և երեկոյան հավաքվել Ազատության հրապարակում։

2012-որպես «Հայկական կիբեր բանակ» ներկայացած անհայտ անձինք կոտրել են 20-ից ավելի ադրբեջանական կայք` նշելով, որ դա արվում է ի հիշատակ Գուրգեն Մարգարյանի սպանության 8-ամյակի:

2013-«Ժառանգություն» կուսակցության առաջնորդ, նախագահական ընտրություններում երկրորդ տեղը զբաղեցրած Րաֆֆի Հովհաննիսյանը Երևանի Ազատության հրապարակում հրավիրված հանրահավաքում հայտարարել է, որ իր աջակիցների հետ մնալու են հրապարակում։

2014- վախճանվել է  բանաստեղծ Թաթուլ Բոլորչյանը։

2015-Ազատության հրապարակի հանրահավաքին «Ժառանգություն»-ը «Բարգավաճ Հայաստան»-ը և «Հայ ազգային կոնգրես»-ը հայտնել են, որ «եռյակ այլևս գոյություն չունի»:

2017- Լեռնային Ղարաբաղում անց է կացվել սահմանադրական հանրաքվե, որով  ԼՂ-ն անցել է նախագահական կառավարման։

2020-Կառավարության  դիմաց բողոքի ցույցի են արել բանակում խաղաղ պայմաններում զոհված զինծառայողների մայրերը։

2021-Երկու ամսվա դադարից հետո «Հայրենիքի փրկության շարժումը» Ազատության հրպարակում հանրահավաք է արել պահանջելով Նիկոլ Փաշինյանի և իր թիմի հրաժարականը:

2023-Եվրամիությունն անվտանգության ու պաշտպանության ընդհանուր քաղաքականության շրջանակում սկսել է Հայաստանում ԵՄ-ի քաղաքացիական առաքելությունը:

ԱՇԽԱՐՀՈՒՄ

395 —Վեֆլիեմում հիմնադրվել է առաջին կանանց մենաստանը։

1762 —վախճանվել է գերմանացի քարտեզագիր և աստղագետ Թոբիաս Մայերը, որը հետազոտել է լուսնի շարժումը։

1816– Հռոմի «Teatro Argentina» թատրոնում կայացել է Ջոակինո Ռոսսինիի «Սևիլյան սափրիչ» նշանավոր օպերայի առաջնախաղը:

1844 –ծնվել է ավստրիացի ֆիզիկոս Լյուդվիգ Բոլցմանը, որը հանդիսանում է ստատիկ ֆիզիկայի և ֆիզիկական կինետիկայի հիմնադիրը։

1872– Նյու Յորքում բացվել է «Մետրոպոլիտեն» թանգարանը, որն ԱՄՆ-ի ամենահարուստ գեղարվեստական հավաքածու ունեցող թանգարանն է:

1904 - ծնվել է  Խորհրդային Միության 8-րդ վարչապետ Ալեքսեյ Կոսիգինը։

1920 - վախճանվել է  ամերիկացի բնախույզ Ռոբերտ Պիրին։

1922 —Վիլենսկյան սեյմն ընդունել է Վիլնյուսի և Լիտվիայի հարավ-արևելյան հատվածի Լեհաստանի հետ միավորման որոշումը։

1926 - ծնվել է  ամերիկացի գրող և դրամատուրգ Ռիչարդ Մեթսոնը։

1940– ցուցադրվել է «Թոմն ու Ջերին» մուլտֆիլմի առաջին սերիան:

1943 —Մեքսիկայում եգիպտացորենի դաշտում սկսել է կազմավորվել Պարիկուտին հրաբուխը։

1962 —երեք անգամ պտտվելով Երկրի շուրջ Ջոն Գլեննը իրականացրել է առաջին ամերիկյան ուղեծրային տիեզերական թռիչքը։

1966 —ծնվել է ամերիկացի սուպեր մոդել, դերասանուհի և հեռուստահաղորդավար Սինդի Կրոուֆորդը։

1988 – ծնվել է ծագումով բարբադոսցի ամերիկյան նշանավոր երգչուհի Ռիհաննան:

1993 —վախճանվել է իտալացի ավտոարտադրող Ֆերրուչիլո Լամբորջինին, որը ստեղծել է արագընթաց և թանկարժեք սպորտային դասի ավտոմեքենաներ։

1999 —Մոսկվայի Կրեմլյան պալատում կայացել է Նիկիտա Միխալկովի  «Սիբիրյան ամոքիչը» ֆիլմի պրիմերան։

2009 —վախճանվել է ռուս շանսոն երգահան և երգերի կատարող Կոնստանտին Բելյաևը։

2014 —սկսվել Եվրոմայդանի գնդակահարությունը Կիևում։ Դիպուկահարների կողմից գնդակոծվել են ցուցարարները և իրավապահ մարմինների ներկայացուցիչները, որի արդյունքում զոհվել է 53 մարդ։

Կ. Խաչիկյան