Русский
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


Տարածաշրջանային դասավորության մեխանիկան․ «Փաստ»

ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Նոր աշխարհակարգին անցնելու փուլում փոփոխվում են գլոբալ և տարածաշրջանային խաղացողների ազդեցության գոտիները։ Օրինակ՝ Ուկրաինան ընդհանրապես դուրս է եկել Ռուսաստանի ազդեցության գոտուց, իսկ Ռուսաստանն էլ դրան հակազդելու համար ձեռնարկեց ռազմական գործողություն, բայց իր վերահսկողության տակ է վերցրել ընդամենը արևել յան մի փոքր հատվածը և Ղրիմը։ Եվ այն, որ Ուկրաինան Ռուսաստանից հետ կվերցնի արևել յան տարածքները և Ղրիմը, մոտակա հեռանկարում անիրատեսական է թվում։ Անիրատեսական է նաև այն, որ Ռուսաստանը ամբողջ Ուկրաինան կարող է վերցնել իր վերահսկողության տակ։ Այսինքն, Ուկրաինայում ընթացող պատերազմի հետ կապված կտրուկ շրջադարձեր դեռևս տեսանելի չեն։ Սակայն դրա փոխարեն շրջադարձ է տեղի ունենում հարավային Կովկասում։

Պայմաններ են ստեղծվել, որ Ռուսաստանը դուրս գա այս տարածաշրջանից։ Ու դա կապված է ոչ միայն տարածաշրջանում իրենց դիրքերն ամրապնդելու այլ դերակատարների ակտիվ քայլերի, այլև հենց Ռուսաստանի կողմից վարվող քաղաքականության հետ։ Հարավային Կովկասում Ռուսաստանի ավանդական դաշնակիցը Հայաստանն է, որը անդամակցում է Ռուսաստանի գլխավորությամբ գործող ինտեգրացիոն միավորումներին, մասնավորապես ՀԱՊԿ-ին և ԵՏՄ-ին։ Բայց Հայաստանը և Արցախն ագրեսիայի ենթարկվեցին Ադրբեջանի կողմից, իսկ ռուսական կողմն իր դաշնակցին ոչ միայն չաջակցեց, ինչպես որ պետք է, այլև խորացրեց իր հարաբերությունները Ադրբեջանի հետ։

Ռուսաստանն ուղղակի համակերպվեց այն մտքի հետ, որ Ադրբեջանը կարող է Արցախում էթնիկ զտում իրականացնել այն դեպքում, երբ իր խաղաղապահ առաքելությունը Արցախ էր գործուղվել հայերի անվտանգությունն ապահովելու համար։ Սա խոսում է այն մասին, որ Ռուսաստանը փորձում է հաշվի նստել Թուրքիայի գործոնի հետ, քանի որ Ադրբեջանն իր քայլերը ձեռնարկում է Թուրքիայի գործուն աջակցությամբ։ Բայց զարմանալին այն է, որ ռուսական մեդիա տիրույթում վերլուծաբաններ կան, որոնք նշում են, որ եթե Ռուսաստանը Հայաստանը կորցնի էլ, ապա իրենց հենարանը կդառնա Ադրբեջանը, ու եթե Հայաստանից էլ ռուսական ռազմաբազան դուրս գա, ապա իրենք ռազմաբազա կարող են ունենալ Ադրբեջանում։ Իրականում այս ամենն ընդամենը իլ յուզիա է, Թուրքիան հաստատվել է Ադրբեջանում և, օգտագործելով ադրբեջանցիների հետ էթնիկ կապը, երբեք թույլ չի տա, որ Ռուսաստանը փոխարինի իրեն։ Լրիվ հակառակը:

Շատ է խոսվում այն մասին, որ Արևմուտքը ձգտում է Ռուսաստանին դուրս թողնել Հարավային Կովկասից, բայց հարցն այն է, որ Արևմուտքը գտնվում է տարածաշրջանից դուրս։ Օրինակ՝ ուկրաինական հակամարտության դեպքում Արևմուտքը գործնականում ներկայություն ունի Արևել յան Եվրոպայում, դրա համար էլ օգտագործում է իր լծակները Ուկրաինային աջակցելու համար, սակայն նույնը չի կարելի ասել Հարավային Կովկասի մասին։ Օրինակ՝ 2008 թվականին տեսանք, թե ինչպես Վրաստանը միայնակ մնաց ռուսական ռազմական մեքենային դեմ հանդիման։ Ճիշտ է, Արևմուտքը փորձեց աջակցել Վրաստանին, բայց դա անհամեմատելի է Ուկրաինային տրամադրվող աջակցության հետ։ Այսինքն, առկա իրողությունները ցույց են տալիս, որ Արևմուտքի՝ Հարավային Կովկասում ներկայություն ունենալու հնարավորությունները դեռևս սահմանափակ են, ուղղակի Արևմուտքին պետք է, որ տարածաշրջանում ուժերի որոշակի բալանս ապահովվի, և որևէ կողմ շատ չհզորանա, օրինակ՝ Թուրքիան, Ռուսաստանը կամ Իրանը։

Պատահական չէ, որ Արևմուտքը փորձում է միջնորդել Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև խաղաղության պայմանագրի կնքման հարցում, մյուս կողմից էլ՝ թույլ չտալ, որ Թուրքիայի հրահրմամբ Ադրբեջանը հարձակվի Հայաստանի վրա։ Թերևս այս հանգամանքով է պայմանավորված, որ, ինչպես խոստովանում են թուրքական պաշտոնյաները, ամերիկյան կողմը պահանջել է, որ Անկարան դադարի աջակցել Ադրբեջանին։ Մյուս կողմից՝ Արևմուտքին պետք չէ նաև, որ Թուրքիան շատ հզորանա ու ձեռնամուխ լինի, այսպես կոչված, «Զանգեզուրի միջանցքի» բացմանը և պանթուրքական ծրագրերի իրականացմանը, քանի որ առանց այն էլ Անկարան չի շարժվում Արևմուտքի գծած ճանապարհով, իրեն արևմտյան քաղաքակրթությունից կոնկրետ տարանջատում է ու հարկ եղած դեպքում հակադրվում է Արևմուտքին։

Եթե ռուսական կողմին գրավում է այն հանգամանքը, թե իրենք կարող են վերահսկել «Զանգեզուրի միջանցքը», ապա այդ վերահսկողությունն ընդամենը ժամանակավոր է լինելու և արագացնելու է Ռուսաստանի հեռանալը Հարավային Կովկասից և Հայաստանից։ Իսկ Ռուսաստանը տարածաշրջանում կարող է իր դիրքերը պահպանել միայն մի դեպքում, եթե աջակցի Հայաստանին և թույլ չտա, որ Ադրբեջանը Թուրքիայի աջակցությամբ ագրեսիայի դիմի։ Եթե Հայաստանը Ռուսաստանի միջոցով ձեռքբերումներ ունենա կամ վերականգնի իր կորուստները, ապա դա իր հետ կբերի նաև ռուսական ազդեցության ուժեղացման։

ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Historical Dates ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ
Погода в Армении Артем Оганов с коллегами из разных стран написал научную статью и проведет онлайн-школу по методу «Uspex» Мирный договор между Ереваном и Баку обеспечит мир и стабильность в регионе: глава Минобороны Турции Грант Гулканян стал одним из победителей в соревнованиях по боксу на призы главы города Невинномысска Армянские гимнасты стали победителями онлайн-турнира Platinum League Online Россия ударила рекордным количеством дронов по Украине Трамп пообещал пошлины в 25% на все товары из Мексики и Канады Brent подорожала до $73,28 за баррель Мэрия Еревана придумала новый способ доставить неудобство жителям Netflix покажет первые два эпизода «Сто лет одиночества» Габриэля Гарсиа Маркеса в Гаване Между Николом Пашиняном и Араратом Мирзояном «пробежала черная кошка»? «Паст»Своеобразная «концепция» «борьбы» с преступностью: «Паст»Молодежные организации IUSY и YES потребовали от Азербайджана освободить армянских пленныхАрмения не примет участия в саммите ОДКБ в АстанеЮные армянские гимнастки из Серпухова завоевали золото на первенстве городского округаКанадского журналиста не впустили в Турцию за критику Азербайджана и публикации о событиях в Арцахе В Риме прошла научная конференция, посвященная защите святынь Арцаха Дудукист Виталий Погосян выступит в симфоническом шоу Hans Zimmer’s UniverseРекордный долгожитель Олимпийских игр: Хэйг Прист«Единственный Западный Азербайджан находится на территории Ирана»: посол ФранцииПоказом фильма «Месье Азнавур» открылся 27-й Пражский кинофестиваль французских фильмовИзделия армянских мастеров представлены на Рождественской ярмарке Шпиттельберга в ВенеФонд «Музыка во имя будущего» предлагает талантливым молодым музыкантам стать участниками программы «Образовательная поездка в Дубай»Генрих Мхитарян начал писать автобиографиюМинистр окружающей среды Канады Стивен Гилбо призвал к освобождению армянских заключенных, незаконно удерживаемых в АзербайджанеКто станет депутатом? «Паст»Очередная «шустрость» свалить на других собственные ошибки: «Паст»Даст ли ход «папкам», или удовлетворится увольнением? «Паст»В списке основных налогоплательщиков также есть грузоперевозчики: «Паст»Уголовное преследование в отношении предпринимателей продолжается: «Паст»Ожидать эскалации нужно всегда: Алексей АнпилоговАрмения – лидер среди стран СНГ по дороговизне услуг заведений общепитаМИД Армении прокомментировал заявление посла США в Баку об управлении трансграничными водными ресурсамиСтоимость биткойна приближается к 100 тыс. долларовКурс доллара к рублю в ходе торгов впервые с марта 2022 года превысил 103 рубляБельгийские политики и парламентарии направили заявление правительствам Азербайджана и БельгииМы призываем Азербайджан и Армению не упустить эту историческую возможность: Хакан ФиданАрмянские борцы завоевали одну серебряную и две бронзовые медали на Чемпионате мира по борьбе среди военнослужащихРоссия впервые нанесла удар по военному объекту Украины новейшей баллистической ракетой «Орешник» с гиперзвуковой боевой частьюЮнибанк первым в Армении выпустил субординированные облигацииВ Армении сократят помощь для арцахских беженцевАрмянский предприниматель строит новую канатную дорогу на горной вершине КрымаОванес Чрагян из города Армавир стал победителем Первенства мира по универсальному боюПалата депутатов Люксембурга потребовала от Баку немедленного освобождения незаконно заключенных лицАвантюризм кадровых движений: «Паст»Нынешняя власть Армении - факелоносец антиармянской повестки дня: «Паст»Как собираются лишить эту власть возможности получить мандат в будущем? «Паст»«В стране существует большая коррупция, во главе которой стоит Никол Пашинян»: «Паст»Примечательное предложение: физические лица могут получить грант в размере 1 миллиона, а общественные организации – в размере 3 миллионов российских рублей: «Паст»Концерт к 155-летию со дня рождения Комитаса прошел в Краснодарской филармонии им. Пономаренко
Самое популярное