ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (27 հոկտեմբեր)

ՈՐՈՇ ՏՈՆԵՐ - Աուդիովիզուալ ժառանգության համաշխարհային օր, Ալժիր՝ Ծառ տնկելու օր, Թուրքմենստան՝ Անկախության օր:

ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ

1881 – ծնվել է լեզվաբան Խաչատուր Կանայանը։

1914 –ծնվել է հայազգի ռուս գրող Գեորգի Խոլոպովը։

1938– վախճանվել է տնտեսագետ, հրապարակախոս, պետական գործիչ Արտաշես Խալաթովը:

1969- վախճանվել է հայ արձակագիր, գրաքննադատ և լրագրող Կորյուն Ազրոյանը։

1975- վախճանվել է աղեղնավոր երաժշտական գործիքների հայ վարպետ Շահեն Երիցյանը։

1995- Հայաստանը դիվանագիտական հարաբերություններ է հաստատել Ուզբեկստանի հետ։

1999 –Հայաստանի Ազգային ժողովում տեղի է ունեցել հոկտեմբերի 27-ի ահաբեկչական գործողությունը, ահաբեկչական խմբի գործողությունների արդյունքում զոհվել են Հայաստանի ԱԺ նախագահ Կարեն Դեմիրճյանը, վարչապետ Վազգեն Սարգսյանը և 6 այլ պետական գործիչներ ու ԱԺ պատգամավորներ, 8 մարդ վիրավորվել է, իսկ 91-ը՝ գերեվարվել են։

2005-Հայաստանյան ընդդիմադիր 17 կուսակցություններ և Մտավորականների ֆորումը տարածել են հայտարարություն, որով մերժել են «սահմանադրական փոփոխությունների հանրաքվեի գործընթացը և դրանով իսկ «ոչ» ասել ռեժիմին»:

2006- Ախալքալաքի Ազատության հրապարակում տեղի է ունեցել բողոքի ցույց` ի պաշտպանություն սահմանի ապօրինի հատման մեղադրանքով Երևանում ձերբակալված «Միասնական Ջավախք» ժողովրդավարական դաշինքի նախագահության անդամ Վահագն Չախալյանի:

2009- հոկտեմբերի 27-ի զոհերի հիշատակը հավերժացնելու համար Ազգային ժողովի շենքի բակում տեղադրվել է Երվանդ Քոչարի «Բիբլիական Դավիթը»  քանդակը։

2013-Կոմպոզիտորների համագումարում Կոմիտասի անվան կոնսերվատորիայի պրոֆեսոր Արամ Սաթյանը ստանալով ավել 2 քվե, քան միությունը 1993 թվականից ղեկավարող կոմպոզիտոր Ռոբերտ Ամիրխանյանը դարձել է կոմպոզիտորների միության նախագահ:

2020-Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմի ժամանակ ԼՂՀ իշխանությունները մարտադաշտում ծանր վիրավորում ստացած Ջալալ Հարությունյանի փոխարեն ՊՆ նախարար են նշանակել Միքայել Արզումանյանին: Ադրբեջանական բանակը խոշոր հարձակում է սկսել Լաչինի ուղղությամբ:

2022- վախճանվել է լրագրող, սցենարիստ, հաղորդավար Գայանե Փայտյանը:

ԱՇԽԱՐՀՈՒՄ

1439 —վախճանվել է Ավստրիայի հերցոգ, չեխիայի, Հունգարիայի և Գերմանիայի թագավոր Ալբերտ 2-րդը։

1449 —վախճանվել է թուրք աստղագետ և մաթեմատիկոս Մուհամեդ Տարագայ Ուլուգբեկը։

1505 –վախճանվել է Մոսկվայի մեծ իշխան Իվան 3-րդը (Վասիլյեվիչ)։

1553 —Ժնևում բողոքականների կողմից այրվել է մտածող, կրոնագետ, բնախույզ և բժիշկ Միգել Սերվետը։

1605-վախճանվել է մողուլների ղեկավար Աքբար Մեծը։

1644 —Անգլիայի քաղաքացիական պատերազմի ժամանակ տեղի է ունեցել Նյուբորնի երկրորդ ճակատամարտը։

1645 —ինֆանտ Թեոդոզյու դե Բրագանսան ընդունել է Բրազիլիայի Գահաժառանգի տիտղոսը, որը հատուկ նրա համար նախատեսել էր թագավոր Ժուան 4-րդը, և դարձել է այդ տիտղոսի առաջին կրողը։

1728– ծնվել է անգլիացի նշանավոր ծովագնաց Ջեյմս Կուկը, որը կազմակերպել է 3 շուրջերկրյա ճանապարհորդություն:

1759 —ծնվել է շվեյցարացի գիտնական-մեխանիկ Յակոբ 2-րդ Բեռնուլին։

1782 – ծնվել է իտալացի հռչակավոր ջութակահար, կիթառահար և կոմպոզիտոր Նիկոլո Պագանինին:

1811 —ծնվել է ամերիկացի գյուտարար և գործարար, «Զինգեր» ընկերության հիմնադիր Այզեկ Զինգերը։

1873 —ամերիկացի Ջոզեֆ Գլիդդենն արտոնագրել է փշալարը։

1901 —Փարիզում կողապտիչները կողոպտելով խանութը աշխարհում առաջին անգամ թաքնվել են օգտագործելով ավտոմեքենա։

1904– բացվել է Նյու Յորքի մետրոպոլիտենը:

1938– ամերիկյան «DuPont» ընկերությունը հայտարարել է նեյլոնի հայտնաբերման մասին:

1855 –ծնվել է ռուս կենսաբան, սելեկցիոներ, ակադեմիկոս Իվան Միչուրինը։

1858 –ծնվել է ամերիկացի քաղաքական գործիչ Թեոդոր Ռուզվելտը։

1932 –ծնվել է ամերիկացի գրող և բանաստեղծուհի Սիլվիա Փլաթը։

1959 —«Պրավդա» թերթում առաջին անգամ տպագրվել է Լուսնի հակառակ կողմի լուսանկարը, որը ստացվել է «Լուսին 3» լուսնագնացից։

1961 - Մավրիտանիան և Մոնղոլիան դարձել են ՄԱԿ-ի անդամ։

1962 —Կարիբյան ճգնաժամի ժամանակ ԱՄՆ-ի  U-2 հետախույզ ինքնաթիռը խփվել է Կուբայի վրա խորհրդային հրթիռով, օդաչու Ռուդոլֆ Անդերսենը զոհվել է, այդ օրը ընդունված է անվանել «սև շաբաթ», քանի որ ամբողջ աշխարհը խիստ մոտ է եղել համաշխարհային միջուկային պատերազմին։

1971 - Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետության անունը դարձել է Զաիր։

1982 - Չինաստանը հայտարարում է, որ երկրի բնակչությունը դարձել է մեկ միլիարդ։

1984– գործարկվեց Բայկալ-Ամուրյան երկաթուղային մայրուղին՝ ԲԱՄ-ը:

1991– Թուրքմենստանը հայտարարեց իր անկախությունը ԽՍՀՄ-ից:

1991-Ջոհար Դուդաևը ընտրվել է ինքնահռչակ չեչենական Իչկերիա հանրապետության նախագահ։

2007 —Սանկտ-Պետերբուրգում սկսվել է ռուսական Վիքիպեդիայի առաջին Վիքի-համաժողովը։

2017 —Կատալոնիան հայտարարել է իր անկախությունը Իսպանիայից։

2019-Սիրիայի հյուսիս-արևմուտքում ամերիկացի զինվորականները հատուկ գործողությամբ ոչնչացրել են «Իսլամական պետւթյուն» ահաբեկչական խմբավորման պարագլուխ Աբու Բաքր ալ Բաղդադիին։

Կ. Խաչիկյան