ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (17 հունվար)

ՈՐՈՇ ՏՈՆԵՐ-չկան

ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ

1791 –ծնվել է  ֆրանսիացի հայագետ Անտուան Ժան Սեն-Մարտենը:
1820- Թեհրանից վերադառնալիս Էջմիածին է ժամանել Ա. Ս. Գրիբոյեդովը (մնացել է մինչև հունվարի 19-ը):
1894– ծնվել է բանաստեղծ, դրամատուրգ, գրականագետ, թարգմանիչ և պրոֆեսոր Տիգրան Հախումյանը:
1917 - ծնվել է   արձակագիր, թատերագետ, թարգմանիչ Իսահակ Ալավերդյանը:
1919- Հայաստանի և Վրաստանի միջև  կնքվել է չեզոք գոտի ստեղծելու համաձայնագիր, որը ենթարկվելու է անգլիական գեներալ-նահանգապետին:
1921 - ծնվել է բժիշկ, վնասվածքաբան-օրթոպեդ Սեպուհ Թումյանը:
1924 - ծնվել է   գծանկարիչ Ռաֆայել Նանուշյանը:
1930- Երևանում բացվել է Գրողների տունը:
1939- անց է կացվել համամիութենական մարդահամար, ըստ որի Հայաստանի բնակչությունը կազմել է 1 մլն 282 հազար մարդ, որից 1 մլն 62 հազարը  հայ, 130 900-ը  ադրբեջանցի, 51 400-ը ռուս, 20 500-ը քուրդ: Երևանն ունեցել է 200 031 բնակիչ:
1952- Հայաստանի ԳԽ հրամանագրով ստեղծվել են Երևանի, Կիրովականի և Լենինականի օկրուգները:
1979- սկսվել է համամիութենական հերթական մարդահամարը:
1992-Հայաստանը դիվանագիտական հարաբերություններ է հաստատել Մեքսիկայի և Արգենտինայի հետ:
2001-Եվրոպայի խորհրդի նախարարների պատվիրակների կոմիտեի նիստը միաձայն որոշում է կայացրել Հայաստանի և Ադրբեջանի ԵԽ լիիրավ անդամակցության վերաբերյալ:
2005- ուժի մեջ է մտել Երևանի քաղաքապետարանի որոշումը փողոցային առևտուրն արգելելու մասին, որի կիրառումն  ամանորյա տոների կապակցությամբ մայրաքաղաքի որոշ փողոցներում ժամանակավորապես հետաձգվել էր: 
2006-Իրաքում գրոհայինների կողմից շուրջ 130 օր պատանդ պահված կիպրոսահայ Կարապետ Ջեքերջյանը վերադարձել է Նիկոսիա:
2007- ամերիկյան Կոնգրեսի շենքում՝ Կապիտոլիումում ցուցադրվելու է «Ճչացողները»  փաստավավերագրական ֆիլմը, որը պատմում է ինչպես Մեծ եղեռնի, այնպես էլ աշխարհում տեղի ունեցած մյուս ցեղասպանությունների մասին:
2008- վախճանվել է Hay FM ռադիոկայանի հիմնադիրներից մեկը հանդիսացող, Հայաստանի հանրային հեռուստատեսության «Բարի ախորժակ» հաղորդման վարող Սեդրակ Դավիդյանը (DJ Սեդրակը):
- իր տան մոտ անհայտ անձանց կողմից ծեծի է ենթարկվել գրող եւ հրապարակախոս Ռոբերտ Կարայանը:
2014- Հայաստանում ռուսական ռազմակայանում բացի կործանիչներից ստեղծվել է Ми-24П, Ми-8МТ, Ми-8СМВ ուղղաթիռների էսկադրա:
2015- Երևանի կենտրոնում ծեծի է ենթարկվել քաղաքացիական ակտիվիստ Վիլեն Գաբրիելյանը, ով սոցիալական ցանցերում ներկայանում էր «Նավակ ճոճողը» անունով։
2017-Ծառուկյանը բացել է իր «քաղաքական գործունեության փակված էջը» և հատարարել, որ ձևավորելով լայն դաշինք մասնակցելու է առաջիկա ընտրություններին:
2020-Երևանի Սևակի փողոցի բնակարաններից մեկում հայտնաբերվել է ԱԱԾ նախկին տնօրեն Գեորգի Կուտոյանի դին՝ հրազենային վնասվածքով։

ԱՇԽԱՐՀՈՒՄ

395 – Հռոմեական կայսրությունից բաժանվել է Բյուզանդական կայսրությունը:
1462 —պորտուգալացի նավագնաց Դիեգո Ալֆոնսոն Ատլանտիկ օվկիանոսում հայտնաբերել է Սանտու-Անտան (Կաբո-Վերդե) կղզին:
1562 —ուժի մեջ է մտել Սեն-ժերմենյան վճիռը, որը պաշտոնապես ճանաչում է հուգենոտների իրավունքը Ֆրանսիայի տարածքի նկատմամբ:
1706 –ծնվել է ամերիկացի քաղաքական գործիչ Բենջամին Ֆրանկլինը:
1773 —նավապետ Ջեյմս Կուկի բրտանական Resolution նավը դարձել է առաջին նավը, որը հատել է Հյուսիսային բևեռային շրջանը:
1820 –ծնվել է  անգլիացի գրող և պոետ Էնն Բրոնտեն:
1860 –վախճանվել է ֆրանսիացի նկարիչ Դոմինիկ Էնգր:
1863- ծնվել է   ռուս դերասան, ռեժիսոր Կոնստանտին Ստանիսլավսկին:
1899 - ծնվել է   ամերիկացի մաֆիոզի Ալֆոնս Գաբրիել Կապոնեն:
1912 —նորվեգացի բևեռաքույց Ռաուլ Ամուդսենից մեկ ամիս անց բրիտանացի ճանապարհորդ Ռոբերտ Սքոթը հասել է Հարավային բևեռ:
1913 - Ռայմոն Պուանկարեն դարձել է Ֆրանսիայի նախագահ:
1920 —Խորհրդային Ռուսաստանում պաշտոնապես վերացվել է մահապատիժը:
1933 - ծնվել է   երգչուհի Դալիդան:
1942– ծնվել է ամերիկացի աշխարհահռչակ բռնցքամարտիկ Մուհամեդ Ալին։
1959 —Սենեգալը և Ֆրանսիական Սուդանը կնքել են Մալիի Դաշնություն ստեղծելու համաձայնագիր:
1961– ծնվել է վրացի նշանավոր շախմատիստուհի Մայա Չիբուրդանիձեն:
1961 - վախճանվել է Կոնգոյի Հանրապետության ազատագրական շարժման գործիչ Պատրիս Լումումբան:
1962– ծնվել է կանադացի հանրահայտ կատակերգակ դերասան Ջիմ Քերրին:
1966– Իսպանիայի օդային տարածքում լիցքավորում կատարելիս իրար են բախվել իսպանական KC-135 տանկեր-ինքնաթիռը և ամերիկյան B-52G մակնիշի կործանիչը, որի մեջ եղել է ջերմամիջուկային ռումբ:
1991– Պարսից ծոցի պատերազմի ժամանակ սկսվել է «Փոթորիկ անապատում» ռազմական գործողությունը:
1995 —ճապոնական Կոբե քաղաքում տեղի է ունեցել հզոր երկրաշարժ, որի արդյունքում զոհվել է մոտ 6400 մարդ:
2002– Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետությունում ժայթքել է Նիարագոնգո հրաբուխը, որի հետևանքով զոհվել է 147 մարդ, և մոտ 120 000-ը մնացել են անօթևան:
2008 —վախճանվել է աշխարհի շախմատի նախկին չեմպիոն Ռոբերտ Ջեյմս ֆիշերը:
 
Կ.Խաչիկյան