Մոլորյալ թե՞ ցինիկ ու կեղծավոր

Այսօր փաստ է այն, որ Նիկոլ Փաշինյանն իրեն մեղավոր չի ճանաչում իր բանականության ու խղճի առաջ և, բնականաբար, չի գնում ինքնադատաստանի` ընթերցելով սեփական հրաժարականի տեքստը՝ ի լուր սպասող հանրության: Օրենքը նույնպես մեղավոր չի տեսնում նրան և չի հարուցում քրեական գործ` հեռացնելով զբաղեցրած աթոռից, հակառակ այն պնդումներին, որ պատերազմի հենց սկզբից դադարեցրել է բանակի համալրումը և կանոնավոր բանակը վերածել ջոկատների: Այդ ռազմավարությունը մեզ հայտնի էր անցյալ դարի 90-ականների սկզբին` որպես ֆիդայական ջոկատներ, երբ դեռ չունեինք բանակ: Դրա փոխարենը Փաշինյանին մեղավոր է համարում հասարակության դատարանը, նա որտեղ էլ որ հայտնվում է ու երևում մարդկանց, արժանանում է ժողովրդի դատին: Սյունեցիները փակեցին մայրուղին, և ընդհատվեց երկրի վարչապետի այցն այդ մարզ, պարզապես փախավ ուղղաթիռով իր ժողովրդից: Փակեցին, որովհետև Սյունիքը դիրք առ դիրք հանձնում է թշնամուն: Չափագրման սարքը ձեռքին՝ ադրբեջանցին որոշում է, թե որտեղով է անցնում Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանը Սյունիքի հատվածում:

Նոր սահմանագծման հետևանքով սյունեցին հայտնվել է թշնամու ուղիղ նշանառության տակ, ինչի հետևանքով էլ արդեն կան դեպքեր, որ մարդիկ վառում են տները, գյուղի դպրոցը և հեռանում: Իսկ Գորիս-Կապան մայրուղին տեղ-տեղ անցնում է Ադրբեջանի տարածքով: Բայց մեր երկրի վարչապետն ասում է, որ այդ արվում է սյունեցիների անվտանգության նկատառումով: Բան չասացի, գուցե գիժը մենք ենք, որ չենք հասկանում: Իրականում դժվար է հիշել նման դեպք, որ երկրի վարչապետի, նախագահի կամ թագավորի ճանապարհը ժողովուրդը փակի և թույլ չտա այցելել մարզեր կամ գավառներ` մերժելով, համարելով նրան անարժան և իրենց ողբերգության ու հայրենիքի դժբախտության պատճառ: Հիշո՞ւմ եք մի դեպք, երբ հոգևորականը մերժի վարչապետին Աստծո տաճարում` պարզած ձեռքն օդում թողած, նզովելով, թե՝ «սպասիր Աստծո դատաստանին»:

Մեզ հասել է պատմությունից մի դրվագ, երբ Ներսես Մեծն անհնազանդություն է ցուցաբերում Պապ թագավորի նկատմամբ` եկեղեցուն հալածելու համար: Բայց սա այդ դեպքը չէ, առավել ևս, որ Նիկոլը Պապ չէ, թեև Պապը Նիկոլի սիրած թագավորն է: Բայց պատմության առաջ մեղք գործած կլինենք, եթե Ներսես կաթողիկոսի ու Պապ թագավորի և Պարգեւ քահանայի ու Նիկոլ վարչապետի դիպվածների միջև համեմատություն անցկացնենք: Մենք մի դեպք հիշեցինք պատմությունից, բայց Նիկոլի հետ նույն դեպքը մեկ ամսում պատահեց երկու անգամ: Առաջինը Գյումրիում էր` դեկտեմբերի 7-ին, երբ սրբազանը պատարագ չմատուցեց նրա ներկայությամբ: Նիկոլն ընդամենը երկու եկեղեցի է մտել, թող փորձի երրորդն էլ մտնել, և կտեսնենք: Եվս մի դեպք․ հիշո՞ւմ եք, երբ երկրի վարչապետը գնա Եռաբլուր, իսկ զոհվածների հարազատները փակեն ճանապարհը` համարելով նրան անարժան ու սրբապիղծ, և թույլ չտան, որ մոտենա շիրիմներին: Այս տեսարաններն ավելի խայտառակ են, քան ստորագրած մեր պարտությունը, Արցախի կապիտուլյացիան:

Մենք մեր պատմության ամենախայտառակ դրվագներին ենք ականատես լինում շնորհիվ Նիկոլի, և հենց նրա ձեռքն է, որ գրում է պատմության այդ էջերը: Բայց դրանից Փաշինյանն իրեն հպարտ է զգում, համենայնդեպս՝ այդպես է ցույց տալիս: Այսօր Արցախը դարձավ հայկական Օսվենցիմ, Հոլոքոստ, բայց մենք ունենք մեր եզրույթը` ցեղասպանություն: Իսկ Օսվենցիմին հաջորդում է Նյուրնբերգը` առայժմ ժողովրդի դատով:

Անդրանիկ Կիրակոսյան

www.1or.am