Պերուի հինգ հազար փոսերի առեղծվածը բացահայտվել է
ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆՍիդնեյի համալսարանի հնագետները բացատրություն են առաջարկել Հարավային Ամերիկայի ամենաառեղծվածային հնագույն կառույցներից մեկի՝ Մոնտե Սիերպեի համար, որը Պերուի հարավում գտնվող բլրի լեռնաշղթայում փորված ավելի քան 5200 նույնական փոսերի համալիր է : Այս թեմայով հետազոտական հոդվածը հրապարակվել է «Antiquity» ամսագրում:
Այս հսկայական համալիրն առաջին անգամ հայտնաբերվել է 1933-ին, սակայն մինչ այժմ գիտնականները չէին կարողացել բացատրել, թե ինչի համար է օգտագործվել այն։ Ավստրալիացի հետազոտողները առաջարկում են, որ Մոնտե Սիերփեն կարող էր միաժամանակ ունենալ երկու ֆունկցիա՝ ծառայել որպես շուկա և հաշվառման համակարգ։
Հնագետ Ջեյքոբ Բոնգերսի գլխավորած հետազոտողների խումբը փոսերի ներսում օգտագործել է անօդաչու թռչող սարքերով պատկերացում և նստվածքի վերլուծություն: Նմուշները պարունակում էին եգիպտացորենի, ամարանտի, հացահատիկային մշակաբույսերի և դդմիկների օսլայի հատիկներ և ծաղկափոշի, ինչպես նաև եղեգի և ուռենու մնացորդներ՝ զամբյուղներ պատրաստելու համար օգտագործվող նյութեր: Այս հայտնագործությունները գիտնականներին հանգեցրել են այն եզրակացության, որ փոսերը հին ժամանակներում օգտագործվել են սնունդ և ապրանքներ պահելու համար: Դրանք, հավանաբար, տեղափոխվել են ծովով և լամաների քարավաններով: Հնարավոր է, որ դրանք ծառայել են որպես շուկա չինչա մշակույթի համար, որը գոյություն է ունեցել ինկերից առաջ:
Գիտնականները կարծում են, որ մոտավորապես 15-րդ դարում՝ Ինկերի կայսրության գալուստով, Մոնտե Սիերպեն, հնարավոր է, վերածվել է մեծածավալ հաշվապահական համակարգի: Նրանք նշել են, որ փոսերի դասավորությունը կազմում է բլոկներ, որոնք կառուցվածքային առումով հիշեցնում են կիպուին՝ Ինկերի հարկերի և գույքագրումների հաշվառման համակարգը: Հետազոտողների կարծիքով, Մոնտե Սիերպեն ծառայել է որպես սոցիալական տեխնոլոգիա՝ համատեղելով առևտուրը, վերահսկողությունը և փոխանակման ծեսերը: