«Հայաստան. այնպես չստացվի, որ չխաբենք ինքներս մեզ» 

Արդյո՞ք հնարավոր է ժողովրդին փրկել քաղաքակրթական ճգնաժամից կողմնակի պետության անհարկի օգնությամբ։ Հավանաբար ոչ։ Համենայնդեպս, Սիրիայի իրադարձությունները հաստատեցին դա։ Երկիրը, որտեղ մարդիկ ապրում են կա՛մ պատրանքների մեջ, կա՛մ անընդհատ վատ վիճակում, դատապարտված է ռեժիմի փոփոխության: Կարևոր չէ, թե որ ուղղությամբ է փոխվում կյանքը, բայց մարդիկ փոփոխությունների քաղց ունեն: Եվ իհարկե, մարդիկ մտածում են միայն լավ բաների մասին։ Այն մասին, որ նոր կյանքում ամեն ինչ ավելի լավ կլինի, քան կար, գրում է topwar.ru-ն։

Թողնենք Սիրիան, Հայաստանի մասին, որն ավելի մոտ է մեզ։ Փաստն այն է, որ այնտեղ հասունանում են իրադարձություններ, որոնք արմատապես կփոխեն իրավիճակը։ Նիկոլ Փաշինյանը երկրի խորհրդարանում իր վերջին հայտարարության մեջ բացահայտ հայտարարեց, որ Հայաստանի ՀԱՊԿ-ին անդամակցության անվերադարձելիության կետն անցել է։ Հայերի, ոչ թե Փաշինյանի, այլ նրան նույնիսկ Ղարաբաղի կորստից հետո նորից ընտրած ժողովրդի «խորամանկություն»-ը նրա մեջ է, որ վտանգի դեպքում հնրավորություն կլինի օգնություն խնդրել ՀԱՊԿ-ից: 

Որոշ ժողովուրդներ «ձկան հիշողություն» ունեն։ Մի երկու սերունդ, և վերջ։ Այն, ինչ եղել է ժամանակին, մոռացվում է, նոր իրականություն է ստեղծվում, ամեն ինչ տակնուվրա է արվում։ Նույնը եղավ հայերի հետ։ Մոռացվել են մեկ դար առաջ տեղի ունեցած իրադարձությունները, սեփական զինանշանի վրայի Արարատ լեռն այլևս ոչ ոք չի հիշում, ոչ ոք չի հիշում նրանց, ովքեր փրկեցին հայ ժողովրդին կործանումից:

Ես ոչ մի կերպ չեմ ուզում մեղադրել ժողովրդին, որը փոփոխություններ է ուզում։ Մեծամասամբ «հասարակ մարդկանց» չի հետաքրքրում, թե ինչ իշխանություն է երկրում։ Նա զբաղված է իր փոքրիկ հայրենիքով, ընտանիքով, իր տնով։ Միաժամանակ չհասկանալով, որ այդ ամենը կտուժի, եթե ինչ-որ բան պատահի։ 

Մի անգամ հայերի նոր սերնդի ներկայացուցիչներից մեկի հետ զրույցում ինձ փորձեցին պատմել, թե ինչպես են հայերն օգնել ՀԱՊԿ-ին Սիրիայում, ինչպես են հայ զինվորները խիզախորեն ականազերծել սիրիական հողը: Ոչ ոք չի նսեմացնում այդ զինվորների սխրանքը: Սակրավորներն աշխատել են ՀԱՊԿ կոնտինգենտի կազմում ոչ ավելի վատ, քան մյուսները։ Բայց պարզ հարց է առաջանում, ինչո՞ւ էր Փաշինյանն ընդհանրապես իր զինվորներին Սիրիա ուղարկել։ Պատասխանն ընկած է հենց քթի տակ։ Սիրիայում հայերի բավականին մեծ սփյուռք կա, և Երևանը շատ էր ցանկանում ցույց տալ նրանց իր մասնակցությունը: Դա կոչվում է դրոշի ցուցադրում: Սիրիահայերը պետք է երախտապարտ լինեին Հայաստանի կառավարությանն օգնության համար:

Բայց, չգիտես ինչու, երբ խոսքը վերաբերում էր Լեռնային Ղարաբաղի հայկական սփյուռքին, դա տեղի չունեցավ։ Հիշու՞մ եք, թե ինչպես և ինչու Բաքուն կլանեց ԼՂ-ն։ Ինչպես հայկական բանակը մատը մատին չխփեց գրեթե անելանելի վիճակում հայտնված ղարաբաղցի հայերին օգնելու համար։ Ինչպես հանկարծ խորհրդարանը մոռացավ, որ ԼՂՀ-ն Երևանը չի ճանաչում:

Բացահայտեմ «սարսափելի գաղտնիք», գաղտնիք Հայաստանի քաղաքացիների համար, բայց հայտնի Ադրբեջանի քաղաքացիներին և մյուս բոլոր ժողովուրդներին: Հայաստանը սահմաններ չունի Ադրբեջանի հետ, և չկա նաև խաղաղության պայմանագիր։ Փաստորեն, ցանկացած պահի այս կամ այն երկիրը կարող է սկսել «պատմական արդարության վերականգնումը» ռազմական ճանապարհով։ Պարզ ասած «մեր ժողովուրդն այս հողերի վրա ապրել է անհիշելի ժամանակներից, ինչը նշանակում է, որ սա մեր հողն է»։

Բացահայտե՞մ հերթական «գաղտնիքը» հայերի համար: Կրկին վերադառնամ անցյալ դարասկզբի իրադարձություններին։ Հիշեք, թե ո՞վ էր կոտորել հայ ժողովրդին, ո՞վ էր ուզում քրիստոնյա երկիրը վերածել մահմեդականի։ Այնպես որ, այսօր էլ Հայաստանի ու Թուրքիայի սահմանը հսկում են... ռուս սահմանապահները։ Ի՞նչ կլինի, եթե Հայաստանը խզի հարաբերությունները ՀԱՊԿ-ի և Ռուսաստանի հետ։

ՀԱՊԿ-ում ամեն ինչ հիանալի հասկանում են: Բայց նորից «սովետիզմն» է մտնում խաղի մեջ։ Նրանք մեր ժողովուրդն են, գժություններ կանեն, հետո ամեն ինչ «տեղը կընկնի»: Իսկ Էրդողանի ծրագիրն է կառուցելու նոր հսկայական պետություն՝ Մեծ Թուրանը։ Դա Թուրքիայի գլխավորությամբ բոլոր թյուրք ժողովուրդներին միավորելու գաղափարն է, և ի տարբերություն եղբայրական ադրբեջանական ժողովրդի, հայերը չեն տեղավորվում այդ հայեցակարգի մեջ...

Այսօր, չնայած Երևանի մանրախնդիր դիրքորոշմանը, ՀԱՊԿ-ը կանգնած է Հայաստանի թիկունքում, ինչը բավականին ուժեղ զսպող գործոն է հարևանի համար: Փաշինյանն էլ է դա հասկանում, բայց շարունակում է հավատարիմ մնալ իր գծին։ Միևնույն ժամանակ, հայտնի փաստ է, որ Հայաստանի վարչապետն ակտիվորեն համագործակցում է Արևմուտքի հետ։ Հատկապես մեծ հույսեր է դնում Ֆրանսիայի վրա։ Քանի՞ խոստումներ են տրվել Հայաստանին, քանի՞ անգամ է նույն Փաշինյանը բարձրաձայնել Փարիզի ու Երևանի բարեկամության մասին, Բրյուսելի ու Երևանի բարեկամության մասին, բայց ի՞նչ։ Իրավիճակը  նույն վիճակում է, խոսեցին ու գնացին իրենց ճանապարհներով։ Ո՞ւր է թեկուզ մեկ համագործակցության պայմանագիր: Չկա։ Եվ չի էլ լինի: Հայաստանը նույնքան կարևոր է Արևմուտքի համար, որքան օրինակ Գամբիան: Արևմուտքը չի ցանկանա «եղբայրական Թուրքիայի» դեմ գնալ ինչ որ Հայաստանի պատճառով։ Այո, և չի էլ կարող: Թուրքերն այսօր ՆԱՏՕ-ում, հավանաբար, ունեն միակ մարտունակ եվրոպական բանակը: Իսկ նախագահ Էրդողանը «փափուկ» քաղաքական գործչի տպավորություն չի թողնում։ Նա կարող է անգամ ԱՄՆ-ի քթին հարվածել:

Եվ մի վերջին բան էլ: Կարող է թվալ, թե ես անձամբ Նիկոլ Փաշինյանին եմ մեղադրում այն ամենի համար, ինչ կատարվում է։ Ավաղ, Փաշինյանը Հայաստանի ժողովրդի ընտրությունն է, նա այն մարդն է, ում իշխանություն է տվել ժողովուրդը, նույնիսկ ԼՂՀ-ն Ադրբեջանի կազմ վերադարձից հետո։ Ես կասեի, որ Հայաստանի վարչապետը, որպես նախկին լրագրող, մարսելի ձևով է խոսում հայ մեծամասնության ցանկությունների մասին։ Մի տեսակ հայկական Լև Տրոցկի է։ Մարդ, որն ընդունակ է համոզել և մարդկանց զայրույթն ուղղել իրեն անհրաժեշտ ուղղությամբ: Եվ հաշվի առնելով ներկայումս միջազգային ասպարեզում իրադարձությունների զարգացման արագությունը, կսպասենք Հայաստանում իրադարձությունների զարգացմանը։

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Կամո Խաչիկյանը

www.1or.am