Ինչ նպատակով և ե՞րբ է Փաշինյանը ցանկանում փոխել Հայաստանի Սահմանադրությունը. փորձագետի պարզաբանումը
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆՆիկոլ Փաշինյանը չի կարող դիմակայել թուրք-ադրբեջանական տանդեմին և որոշել է գնալ վերջնական հանձնման: Այս մասին NEWS.am -ի թղթակցի հետ զրույցում ասաց սահմանադրական իրավունքի մասնագետ Վարդան Պողոսյանը։
Նրա գնահատմամբ՝ այս ճանապարհին գործող Սահմանադրությունը խոչընդոտ է Փաշինյանի համար, ով ցանկանում է մեկ հարվածով վերացնել այն՝ փոխելով երկրի Հիմնական օրենքը։
«Սահմանադրության առաջին տողը արդեն իսկ խոչընդոտ է Փաշինյանի նպատակների իրականացմանը: Խոսքն Անկախության հռչակագրի մասին է, որը սահմանում է ազգային նպատակներ՝ Արցախի և Հայոց ցեղասպանության վերաբերյալ։
Փաշինյանին խանգարող այլ դրույթներ կան, այդ թվում՝ Հայաստանի տարածքի փոփոխության հարցը։ Նա ձգտելու է վերացնել նաեւ Սահմանադրության 18-րդ հոդվածը, որը վերաբերում է հայապահպանության գործում Հայ Առաքելական եկեղեցու բացառիկ դերին։ Նա հավանաբար կձգտի վերացնել նաև զինանշանի նկարագրությունը (հոդված 21), որը վերաբերում է Արարատ լեռանն ու Նոյան տապանին»,- ընդգծեց Պողոսյանը։
Նա հիշեցրեց, որ Թուրքիան 1991 թվականի Հայաստանի անկախության առաջին օրվանից պահանջներ է ներկայացնում Երևանի դեմ՝ կապված Սահմանադրության նախաբանի հետ, որտեղ խոսվում է Հայոց ցեղասպանության ճանաչման ուղղությամբ աշխատելու անհրաժեշտության մասին։
«Փաշինյանը չի գնացել առանձին դրույթներ փոխելու ճանապարհով, քանի որ այս դեպքում կարող են խնդիրներ լինել Սահմանադրական դատարանից եզրակացություն ստանալու հետ կապված։ Եթե ամբողջ սահմանադրությունը փոխվի, նման եզրակացություն ստանալու կարիք չկա»,- ասաց Պողոսյանը։
Նա համոզված է, որ վերոնշյալ փոփոխությունների դեպքում Հայաստանը ոչ թե ավելի մրցունակ կդառնա, ինչպես կարծում են իշխանությունները, այլ կվերածվի լիովին կախյալ պետության։
Նրա խոսքով՝ երաշխիքների ցանկը, որը, ըստ Փաշինյանի, պահանջում է Ադրբեջանը, ներառում է նաեւ Սահմանադրության փոփոխություն։
«Վարչապետը ցույց է տալիս, որ կատարում է Ալիևի պահանջները և փակում է Հայաստանի Երրորդ Հանրապետության պատմությունը, որը հիմնված է Անկախության հռչակագրի վրա։ Փաշինյանը ցանկանում է ստեղծել նոր հանրապետություն»,- պարզաբանեց փորձագետը։
Պողոսյանը նկարագրեց նոր Սահմանադրության ընդունման ընթացակարգը:
«Սահմանադրությունն ընդունելու համար խորհրդարանը պետք է ձայների 2/3-ով ընդունի նոր Հիմնական օրենքի նախագիծը, այնուհետև պետք է հանրաքվե անցկացվի։ Սահմանադրությունն ընդունելու համար քվեարկության մասնակիցների 1/4-ը պետք է «կողմ» քվեարկի 50% + 1 և ավելի մասնակցությամբ»,- նշեց նա։
Փորձագետը հիշեցրեց, որ Փաշինյանը խորհրդարանում սահմանադրական մեծամասնություն ունի, ուստի հանրաքվեին քվեարկելիս ողջ հույսը կապում է իր հայրենակիցների վրա, ովքեր պետք է հասկանան, որ հնարավոր չէ հայրենիքը զոհաբերել հանուն մեկ անձի իշխանության։
Նրա կարծիքով՝ այս բոլոր փոփոխությունները Փաշինյանը կփորձի կազմակերպել արդեն այս տարի։