Անտոն Բրեդիխին. «Ռուսաստանը չի ցանկանում Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև պատերազմի կրկնություն»
ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐVestikavkaza.ru–ն գրում է, որ Հայ-ադրբեջանական կարգավորման հարցում Ռուսաստանի ներկայիս դիրքորոշման շուրջ Vestnik Kavkaza-ն զրուցել է Ռուսաստանի Դաշնության էթնիկ և միջազգային հետազոտությունների կենտրոնի գիտական ղեկավար Անտոն Բրեդիխինի հետ։
- Անտոն Վիկտորովիչ, Ձեր կարծիքով, որքանո՞վ է Ռուսաստանը ներկայումս հավատարիմ Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև հարաբերությունների լիարժեք կարգավորմանը:
-Ղարաբաղյան պատերազմի հենց ավարտից՝ 2020թվականին, Ռուսաստանը ոչ միայն ձեռնամուխ եղավ կարգավորմանը, այլ հանդես եկավ որպես ամենաակտիվ միջնորդ, մասնակից Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև հարաբերությունների կայունացման գործընթացում։ Փաստն այն է, որ Ռուսաստանին բացարձակապես պետք չէ նոր պատերազմ Հարավային Կովկասում, և նրան նմանապես պետք չէ որևէ հակամարտություն այս տարածաշրջանում։ Ռուսաստանը առավելագույնս է շահագրգռված Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև լիարժեք, նորմալ խաղաղության հաստատմամբ, իսկ ավելի լավ՝ տնտեսական համագործակցությամբ։
- Ռուսաստանում կա՞ն ուժեր, որոնց ձեռնտու է Ադրբեջանի ու Հայաստանի առճակատման պահպանումը։
- Ես նման ուժերի մասին չգիտեմ, եթե խոսենք կազմակերպված կառույցների մասին։ Իհարկե, կան մի շարք անհատներ, ովքեր շահարկում են հայ-ադրբեջանական խնդիրը և ձգտում են պահպանել նոր ստատուս-քվոն կամ նույնիսկ առճակատում հրահրել: Բայց, կարծում եմ, չարժե խոսել այն մասին, որ մեր դաշնակիցների նման առճակատումը ձեռնտու է որեւէ խոշոր քաղաքական ուժի կամ կազմակերպության։
-Ի՞նչ վտանգներ է սպառնում Ռուսաստանին Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև առճակատման պահպանումը։
-Կարծում եմ, որ եթե առճակատումը շարունակվի, և առավել ևս մեծանա, ապա Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև նոր պատերազմն անխուսափելի է։ Ռուսաստանը գիտի, թե ինչի են հանգեցնում նման պատերազմները, նա ականատես է եղել նախորդ հայ-ադրբեջանական պատերազմին, և չի ցանկանա, որ ապագայում նման սցենարը կրկնվի Հարավային Կովկասում։ Ուստի Ռուսաստանը կանի ամեն ինչ դա կանխելու համար։
-Ի՞նչ չափով է գրգռիչ Լաչինի միջանցքում տիրող իրավիճակը, որով օտարերկրացիները մտնում և զենք են մտցնում Ղարաբաղի տնտեսական տարածաշրջան, և ինչքանով է դա գրգռիչ գործոն Ադրբեջանի և Ռուսաստանի միջև հարաբերությունների համար:
-Իհարկե, դա նպաստում է իրավիճակի լարմանը։ Տրանսպորտային ուղիների նկատմամբ վերահսկողությունը պետք է ապահովվի անվերապահորեն: Դրա համար անհրաժեշտ է ուժեղացնել Ռուսաստանի գործունեությունն ու դերը, մասնավորապես, որպեսզի մի շարք միջանցքներ գտնվեն ՌԴ ԱԴԾ սահմանապահ զորքերի վերահսկողության տակ։
- Ի՞նչ ռիսկեր կան Մոսկվայի և Բաքվի հարաբերությունների համար, եթե ղարաբաղյան հիմնախնդիրն ամբողջությամբ ձգձգվի։
- Ռիսկերը նվազեցնելու համար պահանջվում է դաշնակցային հարաբերությունների ամրապնդում։ Իզուր չէ, որ այս տարվա փետրվարին ստորագրվեց համատեղ հռչակագիր, որը կարգավորում է Ռուսաստանի և Ադրբեջանի փոխգործակցությունը բոլոր ոլորտներում, այդ թվում ղարաբաղյան տնտեսական տարածաշրջանի հարցում։ Այն բացասական պահերը, որոնք մենք տեսնում ենք, չեն արտացոլում Ռուսաստանի իրական դիրքորոշումը։ Օրինակ Խանքենդի տեղափոխված Ռուբեն Վարդանյանը հրապարակավ հրաժարվել է ՌԴ քաղաքացիությունից։ Իսկ Ռուսաստանին պետք չէ իր դաշնակիցների հակամարտությունը, նրան պետք է խաղաղություն տարածաշրջանում։ Ըստ այդմ, ռուսական պետությունը մտադիր չէ թեժացնել իրավիճակը։
Նյութը հրապարակման պատրաստեց Կամո Խաչիկյանը