Հայերեն
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


The Atlantic (США): пока Запад спал, Россия не теряла времени

ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ

Вэтом месяце отмечается первая годовщина прекращения огня в войне между Арменией и Азербайджаном — уже второй за Нагорный Карабах, спорный закавказский регион.

Первая закончилась в 1994 году, тоже прекращением огня. Тогда стороны договорились, что Соединенные Штаты, Франция и Россия будут сопредседателями на переговорах в поисках прочного решения.

В 2012 году меня попросили выступить представителем США в этом процессе. Хотя основные принципы любого решения изложены в официальном мандате — в частности, что миротворческие силы должны быть многосторонними — я обнаружил, что есть и неписаные договоренности. Так, Москва и Вашингтон договорились, что сами сверхдержавы в миротворческие силы не войдут. С этим согласились и противоборствующие стороны.

Я усвоил это еще до первых переговоров, когда высокопоставленный азербайджанский чиновник отвел меня в сторону и сообщил, что допуск в Нагорный Карабах российских войск для них — тоже «красная линия», потому что, как он выразился, «уж если русские миротворцы приехали, обратно они уже не уедут». (Грузия и Молдавия, где российские «миротворцы» стали оккупантами, не дадут соврать).

Однако прошлогоднее прекращение огня заключено при посредничестве одной России, а в миротворческие силы вошли лишь российские войска.

Как же так вышло, что Вашингтон и Париж остались не у дел? Одна из причин — непоколебимое желание Кремля восстановить российскую гегемонию над, как он считает, своими историческими землями, а участие Запада, наоборот, свести к минимуму.

Но есть и другая причина: нежелание Белого дома и Елисейского дворца выступать посредником. До недавнего конфликта американские и французские дипломаты годами призывали своих лидеров так или иначе принудить президентов конфликтующих стран к миру, однако несколько администраций США и Франции подряд бездействовали. Ни Барак Обама, ни Дональд Трамп не пожелали ввязываться в долгое перетягивание каната и набивать себе шишки, без которых соглашения не достичь. Оба, судя по всему, считали, что американскому президенту подобает лишь подписывать итоговый договор.

А вот третий сопредседатель переговоров не погнушался. Все последнее десятилетие Путин чуть ли не каждый год принимает президентов Азербайджана и Армении.

Поэтому когда в 2020 году разразилась война, только Путин оказался готов приложить все усилия, чтобы остановить боевые действия. (Примечательно, что Турция предоставила Азербайджану высокотехнологичное оружие, изменившее ход боевых действий, и теперь ее офицеры присутствуют на наблюдательном посту.) Париж и Вашингтон по сути передали разрешение конфликта Москве в субподряд, поэтому когда боевые действия закончились, а в регионе обосновались российские миротворцы, им осталось лишь вздохнуть с облегчением — хотя Путин, считай, вытолкал их из переговорного процесса.

Сейчас им рулит Россия, чего раньше не было. Ее войска присутствуют во всех трех странах Закавказья — в двух с согласия принимающей стороны (Армения и Азербайджан) и еще в одной — без (Грузия). Еще Москва продвигает для региона новый многосторонний механизм, получивший название «Три плюс три». Помимо собственно закавказских республик туда войдут три нелиберальных державы — Россия, Турция и Иран (к тому же все бывшие империи).

Азербайджан изъявил готовность участвовать в новом механизме, призванном в первую голову создать в регионе новые торговые маршруты в меридиональном направлении. Грузия, у которой 20% территории находится под российской оккупацией, и Армения, у которой пограничный спор с Азербайджаном, о своем участии пока не заявили, хотя и выразили готовность рассмотреть новые экономические инициативы для региона. Торговля в регионе давно нарушена эмбарго из-за конфликтов в Нагорном Карабахе и Грузии.

Почему это вообще должно волновать Запад? Во-первых, такова суровая реальность: Азербайджан и Грузия — решительные сторонники южного коридора для энергоресурсов Каспийского бассейна в обход основных путей для среднеазиатских нефти и газа через Россию и Иран. Если открыть этим странам доступ к западной торговле и инвестициям, это ослабит экономическую мощь Москвы и Тегерана и, как следствие, их способность финансировать подрывную деятельность за рубежом. Необходимы и гарантии безопасности для сдерживания российских вооруженных сил: в 2011 году бывший президент Дмитрий Медведев признал, что Россия вторглась в 2008 году в Грузию, чтобы не дать ей и другим бывшим советским республикам вступить в НАТО.

Есть и другие причины. Хотя все три закавказские республики бывшего СССР ныне обрели независимость, они так и не сошли с орбиты Москвы, а Россия по-прежнему ограничивает их суверенитет угрозами и эмбарго. США и Европейский союз поддерживают стремление тройки к независимости. Две из них, Армения и Грузия, ориентированы на Запад и заключили соглашения о свободной торговле с ЕС (При этом Грузия хочет вступить в ЕС и НАТО).

Своими действиями Москва может сместить Закавказье с оси восток-запад на ось север-юг, а с установлением новых торговых путей у России появятся рычаги воздействия, которых она не чурается пускать в ход на Украине, в Белоруссии, Молдавии и так далее. Кремль раз за разом использует свое трансграничное положение в трубопроводах и сухопутных маршрутах, карая страны, дерзнувшие переориентироваться на Запад.

Однако помимо туманных перспектив членства в НАТО и ЕС, вменяемой альтернативы системе «Три плюс три» Запад не предложил. В так называемое «Триморье», региональную группу стран Балтийского, Адриатического и Черного морей, входят лишь члены ЕС. Украина и Грузия, пока лишь претендующие на вступление в ЕС и НАТО, остались за бортом этих замкнутых геополитических сообществ, и поэтому для России они — легкая добыча.

НАТО, куда входят три страны с береговой линии Черного моря, стала уделять больше внимания безопасности региона. Но останавливаться на этом нельзя. Хотя альянс существенно улучшил безопасность Балтийского моря, выделив региону средства на оборону, в районе Черного моря сохраняется значительный пробел безопасности. Россия регулярно и почти безнаказанно угрожает правам НАТО на море и в воздухе и противозаконно называет международные и украинские воды своими собственными.

Как бы то ни было, это всё ограниченные и узкие группировки, которые практически не имеют ни экономической, ни культурной, ни политической поддержки. Не предложив реалистичных альтернатив завязанным на Россию механизмам экономики и безопасности, Запад бросил еще один регион на милость хищнической державы и собственноручно создал еще одну зону нестабильности. Запад должен наладить свою дипломатическую игру, пока регион не скатился в нелиберальную гегемонию России окончательно.

Иан Келли — постоянный представитель Северо-западного университета. Бывший посол США в Грузии, посол при Организации по безопасности и сотрудничеству в Европе, официальный представитель Госдепартамента и директор управления по российским делам в Вашингтоне, округ Колумбия

Յամալի նոր պայմանագիրը կկնքվի 6 տարի ժամկետով Հռոմում տեղի է ունեցել Արցախի սրբավայրերի պահպանմանը նվիրված գիտաժողով Էրդողանը «խիզախ» է որակել Նեթանյահուին կալանավորելու մասին Միջազգային քրեական դատարանի որոշումը «Ինձ հետ այդքան էլ հեշտ չէ, որքան թվում է կողքից». Քրիստինե Պեպելյան Մեծ Բրիտանիայում գործող HSBC բանկը դադարեցրել է վճարումներ ընդունել Ռուսաստանից և Բելառուսից Պենտագոնի ղեկավարը վերահաստատել է ԱՄՆ անսասան հանձնառությունը Իսրայելի անվտանգության հարցում ՌԴ ՊՆ-ն հրապարակել է Ուկրաինայի զինված ուժերի` ՄիԳ-29 ինքնաթիռի կործանման կադրերը (տեսանյութ) «Արմավիր» ՔԿՀ-ի դատապարտյալի համար բերված աղցաններում հայտնաբերվել են թմրամիջոցներ․ հանձնուք բերած կինը ձերբակալվել է Չեմ պատրաստվում Մբապեին սովորեցնել, թե ինչպես հանդես գալ հարձակման գծում․ Անչելոտի «Եթե ես արվեստին մոտ չլինեի, գուցե նրան բեմում տեսնելիս խանդի տեսարաններ սարքեի». Նարեկ Բավեյանը՝ ամուսնալուծության և 2-րդ ամուսնության մասին Դիվանագիտական սկանդալ` Թեհրանի և Մոսկվայի միջև Ուկրաինան կորցրել է Կուրսկում գրաված տարածքի ավելի քան 40 տոկոսը. Reuters ՀՀ ԶՈՒ հավաքականը թիմային աղյուսակում հունահռոմեական ոճում զբաղեցրել է 3-րդ հորիզոնականը. ՀՀ ՊՆ «Գոյ» թատրոնի փակման փորձերը սպառնում են ազգային և առաջադեմ մշակութային կենտրոնների գոյությանը Բազմաթիվ հասցեներում 24 ժամ ջուր լինիՀյուսիսկորեական 170 մմ-ոց ինքնագնաց «Չուչխե-պո» հաուբիցն աշխարհի ամենահեռահարներից մեկն է Հայաստանի կառավարությունում հրաժարականների մասինՀայաստանի վարչապետը հայտարարել է, որ Ռուսական կայսրությունը և ԽՍՀՄ-ը հայերին խորթ պետություններ են եղելՊետդումայում գնահատել են Փաշինյանի հայերի հակապետական ենթագիտակցության մասին հայտարարությունը. «Պատմական դավաճանություն» Փաշինյանը «պատահականության մեթոդով» փոխում է նախարարներին  ԽԾԲՏ՝ քպական ձևով. Կոնջորյանի կնոջը բարձր վարձատրվող աշխատանք են տվել Պադավատապետության «հայրը» բողոքում է պադավատներից. Փաշինյանի երկերեսանությունը Աղազարյանը մերժելու է. Փաշինյանի խնդրանքը կմնա՞ անպատասխան Փաշինյանը խոստովանում է իր կատարած հանցագործությունը Ծառերի սպանդ՝ ԵրևանումԹուրքիայում ուժեղ քամու պատճառով փլուզումներ են եղել ՌԴ-ում զորահավաքի նոր «ալիքի» սպասե՞լ. Կրեմլի պարզաբանումըԱրագածոտնում «ԳԱԶ 31»-ը գլխիվայր հայտնվել է երթևեկելի գոտուց դուրս, վիրավnրներ կան Շիրակի Ամասիայի տներից մեկի բակում խոշոր հրդեհ է եղել․ Shamshyan Ադրբեջանում գրանցված երկրաշարժը զգացվել է նաև Սյունիքում Հայաստանի ԱԺ պատգամավորները կգործուղվեն Մոսկվա Ձյունը ծածկել է Լենինգրադի մարզըՄյասնիկյան պողոտայում բախվել են «Range Rover»-ն ու «BMW X6»-ը, վիրավnր կա․ Shamshyan Իսրայելը հարվածներ է հասցրել Բեյրութի հարավին Ադրբեջանը Հայաստանի դեմ երրորդ հայցն է ներկայացրել ՄՔԴ. «Փաստ»Լամին Յամալը նոր պայմանագիր կկնքի «Բարսելոնայի» հետ Հունգարիայի մայրաքաղաքում սկսվել է հայ սպա Գուրգեն Մարգարյանին դաժանաբար կացնահարած ադրբեջանցի սպա Ռամիլ Սաֆարովի նկատմամբ դատավարությունը․ պատմության այս օրը (23 նոյեմբեր)Պալատական հեղաշրջումից պաշտպանվելու և քաղաքացիներին խաբելու հերթական պոպուլիստական փորձ. «Փաստ»Արարատում 1-ամյա երեխան այրվածքներով հոսպիտալացվել էԱրփի Դավոյանը կնշանակվի ՊՎԾ պետ «Կորյունի տնկած այգին է ինձ ապրեցնում, ամեն ինչ անում եմ, որ նրա չարչարանքը չկորչի». եֆրեյտոր Կորյուն Սառիկյանն անմահացել է հոկտեմբերի 14-ին Հորադիզում. «Փաստ»Ռուբլու բարձր փոխարժեք սահմանվեցԻշխանության խոստումների տրամաբանությամբ չի լուծվելու․ Աբրահամյան Արևմուտքի ամոթն ու Բաքվի համաժողովի նրբերանգները. «Փաստ»Գլոբալ իրողությունների և տարածաշրջանային գործընթացների միահյուսումը. «Փաստ»Հայտնի է Մկրտիչ Ղազարյանի մահվան պատճառըՏնտեսական հետընթացի ու պետական պարտքի աճի... «հեղափոխությունը». «Փաստ»Մինչև -40 ցուրտ կգրանցվիՆոյեմբերի 25-ի հոսանքազրկման հասցեները«Արվում են քայլեր, տեղի են ունենում գործընթացներ, որտեղ դժվար է գտնել Հայաստանի ազգային և պետական շահը». «Փաստ»
Ամենադիտված