Ռուսաստան, մի՛ վախեցիր քեզ նետված մարտահրավերից, Աստված մեզ հետ է
ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՌԴ ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովան, ՌԻԱ «Նովոստի»-ի տեղեկացմամբ, օրերս հայտարարել էր, որ Լեռնային Ղարաբաղի շուրջ իրավիճակում անհրաժեշտ է զսպվածություն դրսևորել, առաջնահերթ խնդիրն ագրեսիայի հերթական բռնկում թույլ չտալն է։
«Այժմ առաջնահերթ խնդիրն, իհարկե, իրավիճակը հանգստացնելն է, նոր ագրեսիան, նոր արյունահեղությունը թույլ չտալը և, իհարկե, մթնոլորտի վերականգնումը, որը կնպաստեր և՛ իրավիճակի հանդարտմանը, և՛ բանակցային գործընթացի վերսկսմանը։ Դրանք սկզբունքորեն կարևոր բաներ են»,- ընդգծել էր Զախարովան։
Կարդում ես ու զարմանում' սա ՌԴ ԱԳՆ-ի պաշտոնական ներկայացուցչի խո՞սքն է, ախր այդպիսի պաշտոն զբաղեցնողը պետք է իմանա իր գործածած յուրաքանչյուր բառի արժեքը, բառի իմաստը… Ի՞նչ նոր ագրեսիա, նոր արյունահեղություն թույլ չտալու մասին է խոսել նա, երբ ԼՂՀ-ի նկատմամբ այդ նոր ագրեսիան Ադրբեջանի կողմից և՛ իր հայտարարությունից առաջ, և՛ այդ հայտարարության օրը եղել էր արդեն (ինչի մասին նա պարզապես չէր կարող տեղեկացված չլինել), հետո էլ շարունակվեց:
ԼՂՀ Պաշտպանության բանակի պաշտոնական հայտարարության համաձայն, միայն ապրիլի 25-ի և լույս 26-ի գիշերվա ընթացքում Ադրբեջանի զինված ուժերը ադրբեջանա-ղարաբաղյան հակամարտության գոտում կրակի դադարեցման մասին պայմանավորվածությունը խախտել են ավելի քան 80 անգամ: Օգտագործել են և՛ զրահատեխնիկա, և՛ իրենց զինանոցում առկա գրեթե բոլոր տիպի հրետանային միջոցները, մասնավորապես' 60 (26 արկ), 82 (75 արկ) միլիմետրանոց ականանետեր, ՌՊԳ-7 (7 արկ), ՀՀՆ-9 (2 արկ) ու ՀԱՆ-17 տիպի նռնականետ (3 արկ), ԶՈւ-23-2 տիպի զենիթային կայանք (200 կրակոց), TR-107 տիպի ռեակտիվ հրթիռային կայանք և տանկ: Բացի մարտական հենակետերից, հակառակորդը ՄՄ-21 (Գրադ) կայանքից արկակոծման է ենթարկել Մարտակերտ բնակավայրը (14 արկ): Հրետանային կրակ է վարվել նաև Մատաղիսի ուղղությամբ (8 արկ): Ապրիլի 26-ին թշնամու կողմից կիրառվել է նաև 9Մ33 Մ3 տիպի զենիթահրթիռային համալիր, գործադրվել են 85, 100, 122 ու 152 միլիմետրանոց թնդանոթներ:
Ապրիլի 26-ի օրվա ընթացքում ղարաբաղա-ադրբեջանական հակամարտ զորքերի շփման գծի ողջ երկայնքով հակառակորդի կողմից ձեռնարկված ինտենսիվ հրետակոծությունները շարունակվել են նաև լույս 27-ի գիշերվա ընթացքում: Ադրբեջանական զինուժը իր տրամադրության տակ եղած գրեթե բոլոր հրետանային զինատեսակներից, այդ թվում' ականանետերից, թնդանոթներից ու ՄՄ- 21 (Գրադ) կայանքներից ղարաբաղյան դիրքերի և խաղաղ բնակավայրերի վրա արձակել է ավելի քան 550 արկ:
Ապրիլի 27-ի լույս 28-ի գիշերը ղարաբաղա-ադրբեջանական հակամարտ զորքերի շփման գծի ողջ երկայնքով հակառակորդը տանկերի, տարբեր տրամաչափի ականանետերի, թնդանոթների, TR-107 տիպի ռեակտիվ հրթիռահրետանային համակարգերի ու ՄՄ-21 (Գրադ) կայանքների կիրառմամբ շարունակել է ինտենսիվ հրետակոծության ենթարկել ՊԲ մարտական դիրքերը' արձակելով ավելի քան 240 արկ: Առավել ինտենսիվ հրետակոծություններ են արձանագրվել շփման գծի արևելյան, հյուսիսային և հյուսիսարևելյան ուղղություններով: ՄՄ-21 (Գրադ) կայանքներից հրետակոծության է ենթարկվել Մատաղիս խաղաղ բնակավայրը: Դրանից հետո էլ իրավիճակը շարունակել է մնալ լարված: Ապրիլի 28-ի լույս 29-ի գիշերը ղարաբաղա-ադրբեջանական հակամարտ զորքերի շփման գծի ողջ երկայնքով հակառակորդը շարունակել է խախտել կրակի դադարեցման պայմանավորվածությունը' կիրառելով տարբեր տրամաչափի հրաձգային զինատեսակներ, ինչպես նաև 60 (19 արկ), 82 (128 արկ), 120 (5 արկ) միլիմետրանոց ականանետեր, ՌՊԳ-7 (2 արկ), ՀՀՆ-9 (2 արկ) ու ՀԱՆ-17 (27 արկ) տիպի նռնականետեր:
Հակառակորդի կողմից կրակի դադարեցման պայմանավորվածությունների խախտման հետևանքով հայկական կողմն ունի և՛ զոհեր, և՛ վիրավորներ, և՛ խաղաղ բնակավայրերի ավերածություններ: Մեր պատասխան գործողությունների արդյունքում Ադրբեջանն էլ ունի: Դե հիմա ասեք' հրադադարի պայմանավորվածության խախտումն էլ ինչպե՞ս է լինում…
Պարզ է արդեն, որ Մարիա Զախարովան այս իրավիճակում ներկայիս առաջնահերթ խնդիրը պետք է համարեր ոչ թե նոր ագրեսիա, նոր արյունահեղություն թույլ չտալը, այլ նոր պատերազմ կամ անցած մի քանի օրվա համեմատ առավել լայնածավալ ռազմական գործողություններ թույլ չտալը, որովհետև Ադրբեջանի կողմից ագրեսիան, այն էլ' ծանր զինատեսակների կիրառմամբ և մարդկային զոհերով, վիրավորներով, խաղաղ բնակավայրերի ավերածություններով ուղեկցված, արդեն իսկ եղել է: Իսկ եթե ՌԴ ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչը նկատի ունի այլևս թույլ չտալը այն, ինչ եղել է ապրիլի 25-ին, 26-ին (դրանից հետո էլ շարունակվեց), ապա, դա, իհարկե, լավ, բարի ցանկություն է: Սակայն այն միաժամանակ մի ցանկություն է, որի վրա հենց նույն Ռուսաստանի ռազմավարական գործընկեր Ադրբեջանը քանիցս թքել է' շարունակելով ցինիզմով ու լկտիությամբ աչքի ընկնող իր ագրեսիվ գործողություններն Արցախի և Հայաստանի Հանրապետության նկատմամբ:
Ինչ վերաբերում է մթնոլորտի վերականգնմանը, ապա ՌԴ ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցչին պետք է հայտնի լիներ, որ մթնոլորտը դրանից առաջ էլ մի բան չէր, ապրիլի 2-ից առաջ էլ այն չի եղել, թշնամու կրակոցների, դիվերսիաների հետևանքով շարունակաբար զոհեր, վիրավորներ ենք ունեցել, Ադրբեջանն այնպես չի արել, որ իր նկատմամբ մեր ժողովուրդն ու պետությունը վստահություն ունենան, հակառակը' իր գործողություններով էլ ավելի է մեծացրել փոխադարձ ատելությունը, ու այժմ էլ հետևողականորեն շարունակում է նույն քաղաքականությունը:
ՌԴ ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչը չի ասել, թե այժմ իրավիճակը հանգստացնելը, նոր ագրեսիա, նոր արյունահեղություն թույլ չտալն ում համար է առաջնահերթ խնդիր' Ադրբեջանի՞, թե Ռուսաստանի: Կարծում եմ, նա շատ լավ պետք է հասկանա, որ իր խոսքի հասցեատերը Արցախը և Հայաստանը չեն կարող լինել, քանզի հայկական զույգ պետությունները չեն ագրեսիայի նախաձեռնողը: Հետևաբար եթե նկատի ունի Ադրբեջանին, ապա պետք է նկատի ունենա նաև, որ Ադրբեջանը գործնականում չի ընդունում, որ նման խնդիր, անհրաժեշտություն կա:
Եթե Մարիա Զախարովան Ղարաբաղա-ադրբեջանական հակամարտության գոտում նոր ագրեսիա թույլ չտալն առաջնահերթ խնդիր է համարում Ռուսաստանի համար, ապա դա միայն այժմ չէ, որ առաջնահերթ խնդիր է դարձել: Այդ խնդիրը կար նաև երեկ և ապրիլի 2-ից առաջ, սակայն Ռուսաստանը, ինչպես և ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահող մյուս երկրները, ապացուցել են արդեն, որ այդ խնդիրը չեն կարողանում լուծել: Անձամբ ես հավատում եմ, որ նրանցից Ռուսաստանը ցանկանում է տվյալ խնդիրը լուծել, բայց դե դա ընդամենը բարի ցանկություն է, իսկ սոսկ այդպիսին չլինելը հնարավոր է ապացուցել միայն գործով:
Ընդգծենք, որ ՌԴ ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցչի ասածը ռուսական, ամերիկյան, եվրոպական տարբեր չինովնիկների կողմից նախկինում արդեն բազմիցս և անօգուտ ասվել է, քանիցս կրկնվել ու դարձել շաբլոն մի բան: Հետևաբար, թերևս ժամանակն է խոստովանելու Ադրբեջանին զսպելու հարցում սեփական անզորությունը: Նաև' հայտարարելու, որ Արցախյան հակամարտությունն Ադրբեջանի, նրա մոտ ու հեռու հովանավորների մեղքով, ցավոք, միայն ռազմական լուծում ունի, և չվախենալ Ռուսաստանին իր թշնամիների կողմից նետված մարտահրավերից, քանզի Աստված մեզ հետ է: