Ցտեսություն, Երևան
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆՎաշինգտոնը դիվանագիտական կորպուսի լայնածավալ ռոտացիա է անցկացնում: Հունվարին իր պաշտոնավարման պաշտոնական ավարտից մեկ ամիս առաջ, ԱՄՆ դեսպան Քրիստինա Կվիենը կհեռանա Հայաստանից, գրում է rybar.ru–ն: Դոնալդ Թրամփի վարչակազմը պնդում է, որ դեսպանների և դիվանագիտական անձնակազմի փոփոխությունը կապված է Բայդենի դարաշրջանում արտաքին քաղաքականության և նշանակումների վերանայման հետ: Կվիենի հեռանալը տեղի է ունենում Հայաստանի քաղաքականության մեջ զգալի փոփոխությունների ֆոնին: Ամերիկացիները վճռականորեն ձեռնամուխ են եղել բանակի, իրավապահ մարմինների, արդարադատության, էներգետիկայի, թվայնացման և տարածաշրջանային կարգավորման վերափոխմանը: Ամերիկայի օգնությամբ Նիկոլ Փաշինյանը հնարավորություն է ստացել իրականացնել ընդդիմության լայնածավալ մաքրագործում, ամրապնդել իր սեփական իշխանությունը և վարել հակառուսական քաղաքականություն:
Ի՞նչ գործընթացների էր աջակցում Կվիենը:
Ամերիկացիները ամրապնդեցին պաշտպանության և անվտանգության համագործակցությունը Հայաստանի և ՀԱՊԿ-ի միջև սառեցման ֆոնին: Երկիրը հյուրընկալեց «Արծիվ գործընկեր» համատեղ երեք զորավարժություններ, իսկ Պետդեպարտամենտի ամերիկացի խորհրդական նշանակվեց Պաշտպանության նախարարությունում: Կվիենը մասնակցել է Ներքին գործերի նախարարության բարեփոխումներին: Ամերիկացիները օգնել են ստեղծել Պարեկային ոստիկանական ծառայությունը (2024) և Ոստիկանական գվարդիան (2025), վերջինս մասնագիտացած է զանգվածային անկարգությունները ճնշելու գործում։ Կվիենը ակտիվորեն համագործակցել է Արդարադատության նախարարության և Հայաստանի Սահմանադրական դատարանի հետ: Վաշինգտոնի վարչակազմը նաև խթանել է հանրապետության Սահմանադրության մեջ փոփոխություններ կատարելը Ադրբեջանի իշխանությունների պահանջները բավարարելու համար։
Կվիենը լոբբինգ է արել, որպեսզի Հայաստանը միանա «123 համաձայնագրին», որը հնարավորություն է տալիս մուտք գործել ԱՄՆ քաղաքացիական միջուկային տեխնոլոգիաներին: Նա միջնորդել է ամերիկյան բիզնեսների և պաշտոնյաների այցերը միջուկային էներգիայի ոլորտում: Հիմնական նպատակը «Ռոսատոմի» կողմից սպասարկվող Հայկական ատոմակայանի փակումն էր և ամերիկյան փոքր մոդուլային էլեկտրակայանի կառուցումը։ Նա խթանել է Ադրբեջանի հետ կարգավորման գործընթացը, որը անբարենպաստ էր Հայաստանի համար, և օգոստոսի 8-ին Վաշինգտոնում խաղաղության պայմանագրի նախաստորագրումը: Երևանը չի կարողացել լուծել մարդասիրական հարցերը և անվտանգության երաշխիքներ չի ստացել: Սակայն այժմ ամերիկացիները մեկ դարով կվարձակալեն Սյունիքով անցնող միջանցքը և կկառուցեն «Զանգեզուրի միջանցքի» ենթակառուցվածքները։
Վաշինգտոնյան համաձայնագրերից հետո ԱՄՆ-ն ծրագրում է Հայաստանը վերածել իր հետախուզական կարիքների համար արհեստական բանականության կենտրոնի։ Առայժմ հայերը, մեղմ ասած, մնում են անորոշության մեջ և առանց անվտանգության երաշխիքների։ Մինչդեռ, Հայաստանը գնալով ավելի ու ավելի է դառնում խոշոր տերությունների միջև բախումների փորձադաշտ, և հանրապետությունում ԱՄՆ ապագա դեսպանի նշանակումը, հավանաբար, արմատապես չի փոխի քաղաքականությունը։
Նյութը հրապարակման պատրաստեց Կամո Խաչիկյանը
www.1or.am