Հայերեն
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


Տնտեսական ակտիվության... ազատ անկումը. «Փաստ»

ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Արտաքին գործոններով պայմանավորված Հայաստանի տնտեսական վերելքի ժամանակահատվածն ավարտվում է, ու տնտեսությունն այլ փուլ է թևակոխում։ Չնայած տնտեսական ակտիվությունը դեռևս որոշակիորեն բարձր մակարդակի վրա է, բայց ամիսներ շարունակ նվազման միտումներ է գրանցում։ Այս ամենն արտացոլվում է նաև Համաշխարհային բանկի զեկույցում, որտեղ նշվում է, թե օգոստոսին Հայաստանի տնտեսական աճը տարեկան կտրվածքով փոքրինչ դանդաղել է՝ 6,2 %-ից հասնելով 5,6 %-ի։ Տարվա ամիսների կտրվածքով վերլուծելու դեպքում կտեսնենք, որ ՀՀ տնտեսական ակտիվության աճի տեմպերը վերջին ամիսներին էականորեն դանդաղել են տարեսկզբի բարձր աճերի համեմատ։ Այնուամենայնիվ, սեպտեմբերին նկատվել է աճի տեմպի որոշակի արագացում, ինչը հիմնականում պայմանավորված է ծառայությունների և արդյունաբերության աճերի արագացմամբ։
 
Վիճակագրությունը ցույց է տալիս, որ 2024 թ. հունվար-սեպտեմբեր ամիսների աճին առևտրի և արդյունաբերության նպաստումները եղել են 8,3 և 2,7 տոկոսային կետով։ Աճի համար պայմաններ են ստեղծել նաև ծառայությունների և շինարարության ոլորտները՝ համապատասխանաբար 1,4 և 0,8 տոկոսային կետով: Միևնույն ժամանակ, նկատենք, որ, չնայած շինարարության ոլորտում աճը շարունակվում է, սակայն այն այս տարվա սեպտեմբերին կազմել է 14,7%, սակայն օգոստոսի համեմատ դանդաղել է 1,8 տոկոսային կետով, իսկ հունվար-սեպտեմբեր ամիսների աճը կազմել է 15,9%՝ դանդաղելով 0,3 տոկոսային կետով: Ճիշտ է, բնակարանային շինարարության նկատմամբ հետաքրքրությունը դեռևս պահպանվում է, սակայն երբ 2025թ. հունվարի 1-ից ուժի մեջ կմտնեն հիփոթեքային վարկի շրջանակներում եկամտահարկի վերադարձի սահմանափակումները, ապա այն իր բացասական ազդեցությունը կունենա շինարարության ոլորտի աճի վրա։
 
Ինչպես ցույց է տալիս «Լույս» հիմնադրամի կատարած վերլուծությունը, այս տարվա վերջին ամիսներին տնտեսական ակտիվությունն ավելի է նվազելու, քանի որ նախորդ տարվա վերջին ամսիներից վերարտահանման՝ մասնավորապես ոսկերչական գործունեության արագացմամբ պայմանավորված՝ տնտեսական ակտիվության արագացումն արդեն սարերի հետևում է։ Որոշակի ամիսների միայն արտահանման մեկ երրորդը կազմում էր ոսկու և ադամանդների վերարտահանումը Ռուսաստանից դեպի Արաբական Միացյալ Էմիրություններ և Հոնկոնգ։ Շատ մասնագետներ զգուշացնում էին, որ վերարտահանման վրա հիմնված տնտեսական բարձր աճի էֆեկտը խաբուսիկ է, և երկարաժամկետ արդյունքներ չի կարող ապահովել, բայց նրանց լսող չկար։ Կարևորը գեղեցիկ ցուցանիշներ ցույց տալն էր։ Ու հիմա արդեն ոսկերչական գործունեության արգելակման պայմաններում առևտրի աճի տեմպն աստիճանաբար դանդաղում է, ինչն իր արտացոլումն է գտնում առևտրի հաշվեկշռում։
 
Առևտրի ոլորտում սեպտեմբերին գրանցվել է 13,4 % աճ, որը 1,5 տոկոսային կետով ցածր է նախորդ ամսվա ցուցանիշից: Ըստ երևույթին, հաջորդ ամսվանից ավելի կդանդաղի։ Արտահանման աճը ևս դանդաղել է՝ այս տարվա սեպտեմբերին կազմելով 38,9 % և նախորդ ամսվա համեմատ իջնելով 26,1 տոկոսային կետով: Այս ցուցանիշները ևս մեկ անգամ ցույց են տալիս, թե արտահանման մեջ ինչ մեծ մասնաբաժին էին կազմում ոսկերչական ապրանքները։ Ներմուծման աճի տեմպը ևս էականորեն դանդաղել է: Այս ոլորտում աճը 2024 թ. սեպտեմբերին կազմել է 11,9%՝ էականորեն ցածր լինելով ինչպես տարեսկզբի, այնպես էլ նախորդ ամսվա ցուցանիշներից: Նման իրողությունը մի կողմից կապված է նույն ոսկերչական ապրանքների վերարտահանման ծավալների նվազման, իսկ մյուս կողմից՝ այլ ապրանքախմբերի գծով ներմուծման նվազման կամ ներքին պահանջարկի նվազման հետ:
 
Պետք է նաև հաշվի առնել, որ Հայաստանի տնտեսական խնդիրները կարող են խորանալ, քանի որ ՀՀ տնտեսությունը պատրաստ չէ կտրուկ ցնցումների, որոնք կարող են պայմանավորված լինել արտաքին տնտեսական գործոններով։ Օրինակ՝ Ուկրաինայում ընթացող պատերազմի ֆոնին ռուսական շուկայում տեղի ունեցող տնտեսական տեղաշարժերը, Ռուսաստանի նկատմամբ խիստ պատժամիջոցները, ռուբլու արժեզրկումը, գնաճը և այլ հանգամանքներ կարող են էական բացասական ազդեցություն ունենալ Հայաստանի տնտեսության վրա։ Պատահական չէ, որ զբոսաշրջությունից և տրանսֆերտներից ստացված Հայաստանի եկամուտները խիստ նվազել են; Այս երկու ոլորտն էլ էականորեն փոխկապակցված են Ռուսաստանից մարդկանց ու կապիտալի հոսքերի հետ:

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Փաշինյանը ոտնձգություն է կատարել սրբության հանդեպ կոչ անելով հրաժարվել «կոնյակ» ապրանքանիշիցՏրանսպորտից օգտվելիս առաջիկայում հնարավոր կլինի վճարում իրականացնել նաև բանկային քարտերի միջոցովՆման «Երրորդ ուժ» կա. Հայաստանում նոր ընդդիմադիր քաղաքական ասոցիացիայի մասինՌԴ Կիրովում բախվել են բեռնատար ու մեքենա․ մայր ու երեխա են մաhացել, ընտանիքից մյուսների վիճակը ծանր է «Նորք» ինֆեկցիոն հիվանդանոցում դիզենտերիայով հիվանդների թիվն անցել է 100-ից. պատմության այս օրը (02 նոյեմբեր)«Հըզբոլլահը» հարվածներ է հասցրել Թել Ավիվի արվարձաններին Նոյեմբերի 4-ին Հայաստանի մեծ մասը կհոսանքազրկվիԵրևանում շենք է այրվել․ մանրամասներՓաշինյանը աշխարհաքաղաքական ինտրիգների էպիկենտրոնում և... տեղի ունեցող իրադարձությունների պոչին. «Փաստ»Երեք ամյա երեխան մահացել է, 5 հոգի վիրավորվել․ ՌԴԱրդյո՞ք խաղն արժե վառած մոմին. «Փաստ»Տոն բոլոր սրբերի` հների և նորերի, հայտնիների և անհայտների «Սիրտը մաքուր էր, անկեղծ էր, ընկերասեր, հյուրասեր». սերժանտ Կարեն Միրզոյանն անմահացել է նոյեմբերի 7-ին Շուշիում. «Փաստ»Ահասարսուռ դեպք՝ Հայաստանում․ տղամարդը ծխախոտով այրել է կնոջ վիզը, դանակով սպառնացելԿրթության նկատմամբ քամահրական վերաբերմունքի դրսևորումները. «Փաստ»Դոլարը և ռուբլին կրկին թանկացանՏնտեսական ակտիվության... ազատ անկումը. «Փաստ»Հրդեհ-վթար՝ Ձորաղբյուրում․ 19-ամյա տղա է մահացել, մեկը վիրավոր (լուսանկար)«Կարմիր գծերը» և ուրացման շարունակական ընթացքը. «Փաստ»Փոփոխություններ մանկապարտեզներում՝ հունվարի 1-ից«Չեմ նախանձում հաջորդ իշխանություններին, որոնց վրա լուրջ բեռ է դրվելու». «Փաստ»Ջերմաստիճանի իջեցում. ձյուն է տեղալուԲա որ «շեֆը» զայրանա. «Փաստ»Արցախից բռնի տեղահանված անձանց սոցիալական աջակցություն կտրամադրվի ևս երեք ամիս, դրանից հետո այն կտրամադրվի բացառապես առանձին խմբերի. «Փաստ»ՔՊ նիստում իրար բմբլել են․ «Հրապարակ» Թուրքիայում ավելի ու ավելի են ընդգծվում ազգայնական, այլատյաց տրամադրությունները. «Փաստ»Գյումրիում ուզում են Վանաձորի սցենարը կրկնել․ «Հրապարակ» Բացառիկ հնարավորություն՝ Հայաստանի պատանի երաժիշտների համար. «Փաստ»304 մլն դրամ` Երեւանի 2806-ամյակի համար. «Ժողովուրդ» ՔՊ նիստում Հովիկ Աղազարյանին «կատոկել» են. «Հրապարակ» Հայտարարագիր է ներկայացրել պոտենցիալ հայտարարատու անձանց մոտ կեսը. «Փաստ»Քոչարյանը համախոհներ է փնտրում, որ չպաշտոնազրկվի. «Ժողովուրդ» Միլիարդավոր դոլարներ են վատնվել. «Հրապարակ» Ինչպե՞ս է Նարեկ Նալբանդյանը ոսկու հանք ձեռք բերել. «Փաստ»Մանրամասներ՝ Արցախի բնակչությանը տրվող աջակցության ծրագրի վերաբերյալ Արարատում «Opel»-ը հայտնվել է ջրանցքում․ վարորդի կյանքը փրկել չի հաջողվել Եվրոպան մոտ է Ադրբեջանի հետ բնական գազի մատակարարման վերաբերյալ համաձայնագրի կնքմանը. Bloomberg «Արթիկ» ՔԿՀ-ի ծառայողները մանկասայլակի մեջ պատրաստված թաքստոցից հայտնաբերել են բջջային հեռախոս և այլ արգելված իրեր Գայլերի հարձակում՝ Նորատուսում Ողբերգական դեպք` Արագածոտնի մարզում501 գրամ «Մեթամֆետամինի» մաքսանենգություն (տեսանյութ)Մեկնարկել է ԼՂ-ից տեղահանված անձանց ժամանակավոր պաշտպանության նոր վկայականների տրամադրման գործընթացը «Հյուսիսային հոսք 2»-ի շինարարությունը ես եմ դադարեցրել. ովքեր ասում են, որ ես ՌԴ-ի բարեկամն եմ, հիվանդ են. Թրամփ Արագածոտնում սպանության փորձ կատարած անձի վերաբերյալ քրեական գործը դատախազն ուղարկել է դատարան «Մանչեսթեր Յունայթեդ»-ը նոր գլխավոր մարզիչ ունի․ պաշտոնական Փաշինյանը կարևորել է Ոստիկանության բարեփոխումների արդյունավետ իրականացումը Ինչ կերպարներով են Դեմի Մուրն ու Քիմ Քարդաշյանը ներկայացել Հելոուինի տոնին 2016թ նոյեմբերի 1-ը Երևանում․ Գագիկ Սուրենյան Նոր մանրամասներ՝ Շիրակում երիտասարդ ընտանիքի մաhացու վթարի դեպքովԽոտ-Որոտան ճանապարհին կիրականացվեն պայթեցման աշխատանքներ
Ամենադիտված