Հայերեն
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


Համակերպվելու թեզերի վտանգավորագույն դիսկուրսը․ «Փաստ»

ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Պետության վարքագիծը մեծապես պայմանավորված է նաև այն հանգամանքով, թե ինչ է մտածում հասարակությունը և ինչ քայլերի է դրդում քաղաքական գործիչներին։ Դրա համար էլ, ընդհանուր առմամբ, քարոզչությունը կարևոր տեղ է զբաղեցնում պետական քաղաքականության համատեքստում։

Այսօր ունենք մի այնպիսի իրավիճակ, որ հանրության մեծ մասը սկսել է նույնիսկ չխոսել, չքննարկել Արցախի հայկական լինելու թեման, դրա փոխարեն ավելի շատ քննարկվում է այն հարցը, թե արդյո՞ք արցախցիները կկարողանան վերադառնալ Արցախ։ Ավելին, այսօր հանրային դիսկուրս են մուտք գործել թեմաներ, թե արդյո՞ք «անկլավ» կոչեցյալներն ադրբեջանակա՞ն են, թե՞ հայկական, Ադրբեջանն իրավունք ունի՞ վերցնել, ասենք, Տիգրանաշենը։ Կամ էլ վերլուծությունների առարկա է դարձել այն հարցը, թե արդյո՞ք ադրբեջանցիները կկարողանան վերադառնալ Հայաստան։ Ընդ որում, հասել ենք մի կետի, որ այս ամենը քննարկվում է որպես սովորական մի թեմա, շարքային բանավեճի հարց, այն դեպքում, երբ այստեղ նույնիսկ վիճելու բան չկա:

Ասենք՝ մի 5 տարի առաջ նույնիսկ դժվար էր պատկերացնել, թե մեր հանրային դիսկուրսում նման հարցեր կարող են քննարկվել, ու հանրությունը կարող է համակերպվել Արցախի կորստի հետ կամ կասկածի տակ դնել Արցախի հայկականությունը։ Իսկ ինչպե՞ս եղավ, որ հասանք այսպիսի հանգրվանի։ Դեռևս տարիներ շարունակ որոշ ուժերի, այդ թվում՝ նաև այսօրվա իշխող քաղաքական թիմի ներկայացուցիչների ու նրանց իշխանության բերած «կենտրոնների» աջակցությամբ «կաթիլ-կաթիլ» այնպիսի քարոզչություն է տարվել, թե՝ Արցախը պահել չենք կարող, Արցախը բեռ է, պիտի հանձնենք, որ բարեկեցիկ ու խաղաղ կյանքով կարողանանք ապրել և այլն, և այլն։ Այդ ամենը ժամանակին սվիններով էր ընդունվում հանրության կողմից, այդ ամենը դիտարկվում էր որպես արտառոց մի բան: Սակայն, որքան էլ ցավալի է, այս քարոզչությունը քիչ-քիչ իր սերմերը տվեց հանրային մտածողության մեջ։

Հիմա իշխող ուժի ներկայացուցիչներն առավել ևս շարունակում են նույնատիպ քարոզչությունը՝ նախ՝ արդարացնելու իրենց բերած փորձանքները, ապա և կեղծ թեզերը ամրապնդելու, թե արտաքին ուժերն Արցախի թեման օգտագործել են որպես լծակ կամ մահակ Հայաստանի վրա ազդելու համար և այդ թեման խաղարկելու միջոցով էլ թույլ չեն տվել, որ Հայաստանը զարգանա։ Այլ կերպ ասած՝ պետք է համակերպվել Արցախի կորստի հետ, եթե ցանկանում ենք, որ արտաքին ուժերն Արցախի հարցը կրկին լծակ չդարձնեն Հայաստանի վրա ազդելու ու զարգացում թույլ չտալու համար։

Ավելին, Փաշինյանը հայտարարում է, թե մեր ռեսուրսների մեծ մասը, որ պիտի օգտագործվեր ՀՀ-ն ստեղծելու վրա, դրել ենք ԼՂՀ-ն ստեղծելու վրա։ Այսինքն, նրա կարծիքով, նույնիսկ պետք էլ չէր կամ անարդյունք էր Արցախի համար պայքարելը և Հայաստանի ռեսուրսների առյուծի բաժինը դնել Լեռնային Ղարաբաղի վրա:

Սակայն գործող իշխանությունների տարած քաղաքական գիծը նորություն չէ և ի սկզբանե եղել է Արցախյան հաղթանակները նսեմացնելու, Արցախի իրավունքների համար պայքարելուց հրաժարվելու ու պայքարի անիմաստությունը ցույց տալու համատեքստում։ Թերևս պետք է հիշենք, որ անմիջապես իշխանության գալուց հետո որոշ քպականներ ընդգծում էին, թե իրենց կատարած հեղափոխությունն ավելի կարևոր է, քան Արցախյան ազատամարտը։ Ու դրա հետ մեկտեղ հանրային դաշտում փորձեցին առավել ամրապնդել հայաստանցի-ղարաբաղցի տարանջատումը, Արցախը հռչակեցին որպես հակահեղափոխության ու սաբոտաժի կենտրոն և այլն։

Իսկ Արցախյան պատերազմից հետո նույնիսկ եղել են դեպքեր, երբ անձամբ Փաշինյանն է լեգ ի տ իմաց րել Ադրբեջանի նկրտումները։ Կառավարության նիստում նա նույնիսկ տեղանունների ադրբեջանական տարբերակներն էր օգտագործում՝ Էյվազլի, Չայզամ և այլն։ Իսկ հետո էլ խորհրդարանի ամբիոնից հայտարարեց, թե այդպես է ասել, որ պարզ լինի՝ դրանք գտնվում են Հայաստանի տարածքից դուրս։

Ու այսպես քիչ-քիչ թշնամուն տալը, զիջելը հանրության մի զգալի շերտի համար դառնում է սովորական երևույթ, ու պայմաններ են ստեղծվում, որ հայությունը դադարի պայքարել իր իրավունքների համար, մարդիկ առաջնորդվեն միայն նեղ անձնական շահերով ու նրանց ավելի շատ հետաքրքրի մի կտոր հացը, պարգևավճարը կամ որևէ հայտնի երգչի համերգը, քան իրենց պատմական հայրենիքը։ Ու եթե այս նույն տեմպով շարունակվի, ապա ադրբեջանական մյուս թեզերը ևս ժամանակի ընթացքում կներթափանցեն մեր հանրային դիսկուրս, ու կլեգիտիմացվեն նաև Հայաստանի տարածքի նկատմամբ հակառակորդի նկրտումները։

Ի դեպ, համեմատության մեջ նշենք, որ Ադրբեջանը պետական մակարդակով տարիներ շարունակ իր հասարակության մեջ ներմուծել է հակահայկականությունը, էթնիկ ատելությունը։ Ավելին, Ադրբեջանի ղեկավարությունն իր իշխանությունը պահել է հայերի նկատմամբ ատելություն գեներացնելու հողի վրա։ Ադրբեջանական քարոզչությունն ի սկզբանե այն մոտեցումն է ձևավորել, որ, ի վերջո, իրենք վերադառնալու են Ղարաբաղ։ Նույնիսկ հատուկ քարոզչական տեսանյութեր էին պատրաստում ու միջոցառումներ կազմակերպում այդ նպատակի շուրջ։ Ու ադրբեջանական հասարակության շրջանում երբևէ կասկածի տակ չի դրվել Արցախի նկատմամբ իրենց հավակնությունն այն դեպքում, երբ Արցախը երբեք ադրբեջանական չի եղել, դարեր շարունակ պատմականորեն եղել է հայկական և ապօրինի ու բռնի կերպով է կցվել Ադրբեջանին։

Սակայն խնդիրը նույնիսկ ատելությունը չէ, ավելին՝ նույնիսկ Նիկոլ Փաշինյանի սիրելի «խաղաղության օրակարգն» է, այլ վտանգավոր միտումները, որ մեր հանրությունը կարող է և համակերպվել իր իրավունքների ու իր հայրենիքի մի մասի կորստի հետ, որ կարող է շատ հանգիստ հանրային դիսկուրս բերել Արցախի հայկական լինել-չլինելու հարցը, «անկլավների» հարցը: Իսկ շատ ավելի վտանգավոր է, որ այս իշխանությունը սկսել է հաճախակի խոսել, հաճախակի հանրային դիսկուրս բերել Հայաստանի ինքնիշխանության և անկախության թեման...

ԱՐՏԱԿ ԳԱԼՍՏՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Ռոնալդուն հերթական ֆենոմենալ արդյունքն է գրանցել Ռուսաստանն Ուկրաինային հարվածել է «Իսկանդեր-Մ» բալիստիկ հրթիռներով Թուրքիայում հզոր երկրաշարժ է տեղի ունեցել Ադրբեջանն օկուպացրած Դադիվանքը փոխանցել է Ուդի համայնքի տնօրինությանը Կոտայքում կասեցվել է հանրային սննդի օբյեկտի արտադրական գործունեությունը Դիլիջանի ազգային պարկում 3702 ծառ են հատել. Ոսկան Սարգսյան Մոդրիչն իր Ոսկե գնդակը նվիրել է վնասվածք ստացած պատանի ֆուտբոլիստին Վերին Լարսում շուրջ 450 հայկական բեռնատար է կուտակվել Ախուրյանում աշխատակցուհին կեղծել է թոշակառուի ստորագրությունը և յուրացրել կենսաթոշակըՎահագն Հարությունյանն ազատվել է ՍԱՏՄ ղեկավարի տեղակալի պաշտոնիցԿապանում վրաերթի ենթարկված տղամարդը այսօր առավոտյան հիվանդանոցում մահացել է 28-ամյա Լուիզա Ի.-ն մահացել է․ կա 6 վիրավորԵղանակային անակնկալները կշարունակվենՏրանսպորտի ուղետոմսերի հետ կապված փոփոխություն է եղել․ մանրամասներ Ավրորա հրթիռային ինքնաթիռն ավարտել է իր առաջին գերձայնային թռիչքը30-ամյա վարորդն ու ուղևորը տեղում մահացել են․ ՌԴԲայդենի վերջին անակնկալը. Հայաստանի դեսպանը հանդիպել է Ռուսաստանում ոչ ցանկալի համարվող կազմակերպության ղեկավարի հետ Փաշինյանի և Զելենսկու կանայք խաչվել են Վատիկանում. «Անավարտ Թերեզաներ»Սուրենյանցը վերլուծել է Փաշինյանի ուղերձները. ուսապարկերը միայն սպասում են, թե երբ իրենց դեն կնետեն  Փոփոխություններ են նախատեսվում «Կուտակային կենսաթոշակների մասին» օրենքում Փորձագետը վարչապետի կադրային խառնաշփոթի մասին.  Արևմուտքի հովանավորյալը կարող է «անակնկալ» մատուցել Փաշինյանին  Արցախցիների իրավունքները ոտնահարվել են Արցախում, հիմա խախտվում են Հայաստանում․ հավաք՝ Ազատության հրապարակում Ադրբեջանցիները հասել են Վարդենիսի շրջանի Սոթքի հանքավայր և պահանջել այնտեղ գտնվողներին լքել տարածքը․ պատմության այս օրը (26 նոյեմբեր) «Հայկական ատոմակայանի փակումն այսօր ԱՄՆ-ի և Թուրքիայի օրակարգային առաջնահերթ ուղղություններից է»․ «Փաստ»Անցած գիշերվա ընթացքում ՌԴ օդային տարածքում 39 անօդաչու է խոցվել Հայաստանը չի մասնակցի ՀԱՊԿ նիստերին Փաշինյանի կառավարման օրոք պետական պարտքը կրկնապատկվել էՆման հայտարարությունները շատ դժվարընկալելի են․ «Փաստ»ԵՄ-ն նյարդայնացել է Փաշինյանի հայտարարություններիցԿալա՞նք, թե՞ մանդատազրկում. ի՞նչ կընտրի Հովիկ Աղազարյանը«Մա՛մ ջան, չմտածես, գալու եմ ու կյանքդ փոխեմ, ամեն ինչ լավ է լինելու». տանկիստ Հակոբ Մանթաշյանն անմահացել է հոկտեմբերի 16-ին՝ մարտնչելով Ջրականում․ «Փաստ»Ջերմուկի, Սիսիանի տարածաշրջաններում և Սարավանի լեռնանցքում ձյուն է տեղում Իրենց ո՛չ պետությունն է հետաքրքրում, ո՛չ էլ ժողովուրդը. կարևորը իշխանությունն է ու աթոռները․ «Փաստ»Հայաստանի տնտեսության արտածին արգելակները․ «Փաստ»Ռուբլու կայծակնային անկում՝ տարադրամի շուկայումՀՀ-ում փակ ճանապարհ կա «Ներսում քանդում է Ռուսաստանի հետ փոխգործակցության մակարդակը ու անելու է դա այնքան ժամանակ, քանի դեռ որոշակի այլընտրանք չունի»․ «Փաստ»Հայաստանի մեծ մասը լույս չի ունենաԻրականում ի՞նչ կա փաշինյանական իշխանության «արևմտյան շարժի» խորքերում. «Փաստ»Լարսը փակվեց2025 թ.-ին ևս 8000 էլեկտրամոբիլ Հայաստան կներմուծվի անտոկոս մաքսատուրքով. նախագիծ. «Փաստ»ՔԿ նախկին նախագահի տեղակալ Արսեն Այվազյանը կհրավիրվի Հակակոռուպցիոն կոմիտե հարցաքննության. «Ժողովուրդ» Ինչո՞ւ է միջազգային իրավունքի ողջ համակարգը հայտնվել ծայրահեղ խոցելի և անկայուն վիճակում. «Փաստ»Մանդատը խլելու օպերացիան շարունակվում է․ «Հրապարակ» Մարզպետներն իրար են անցել. հավաքել են համայնքների ղեկավարներին․ «Հրապարակ» Կգումարվի ՀՀ ԱԺ հերթական նստաշրջանը. կհրավիրվեն արտահերթ նիստեր. «Ժողովուրդ» Նիկոլ Փաշինյանի ու Արարատ Միրզոյանի միջև «սև կատու է անցե՞լ». «Փաստ»Ո՞վ է կաշառք վերցնում, ով՝ դղյակներ կառուցում․ «Հրապարակ» Ինչ ճանապարհ է անցել և ինչ է հայտարարագրել ԲԴԽ նախագահի հավանական թեկնածու Արթուր Աթաբեկյանը. «Ժողովուրդ» Հանցավորության դեմ «պայքարի» յուրօրինակ «հայեցակարգ». «Փաստ»
Ամենադիտված