ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (15 դեկտեմբեր)

ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ 15 Դեկտեմբեր, 2023 10:10

ՈՐՈՇ ՏՈՆԵՐ- Թեյի համաշխարհային օր, Էսպերանտո լեզվի համաշխարհային օր, Ուկրաինա` Դատական աշխատողների օր, Հոլանդիա՝ Թագավորության օր, Ռուսաստան՝ Պրոֆեսիոնալ պարտականությունները կատարելու ընթացքում զոհված լրագրողների հիշատակի օր։

ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ

1895 –ծնվել է կոմպոզիտոր և խմբավար Կարո Զաքարյանը։

1899 –ծնվել է հայազգի խորհրդային լրագրող, գրող, ԽՍՀՄ օրհներգի խոսքերի համահեղինակ Գաբրիել Էլ-Ռեգիստան։

1915 –վախճանվել է հրապարակախոս Տիգրան Արփիարյանը։

1916– ծնվել է գրող, արձակագիր Վիգեն Խեչումյանը:

1918-հայ-վրացական պատերազմի ընթացքում տեղի է ունեցել անգլիական զորքերի ափհանում Փոթիում։

1924– ծնվել է ճանաչված երգիչ, հայ երգարվեստի երախտավոր Հովհաննես Բադալյանը:

1929– ծնվել է կինոռեժիսոր Արման Մանարյանը («Տժվժիկ»):

1934 –ծնվել է երկրաբան Հենրիխ Վարդանյանը։

1957 –ծնվել է լրագրող, պետական գործիչ Նիկոլայ Գրիգորյանը։

1969 –վախճանվել է բանաստեղծ, արձակագիր, գրականագետ Կոստան Զարյանը։

1982– ստեղծվել է Երևանի Կամերային թատրոնը:

1985 - Ֆրանսիայի Ազգային ժողովի փոխնախագահ Դուկրոն հանդես է եկել 35 պատգամավորների անունից և պահանջել հատուկ օրենք ընդունել և ճանաչել «1915 թվականի ցեղասպանությունը, որին զոհ է դարձել հայ ժողովուրդը»։

2003-Շվեյցարիայի խորհրդարանի ստորին պալատը ընդունել է մի բանաձև, որով դարասկզբին տեղի ունեցած հայերի զանգվածային սպանությունները ճանաչել է որպես ցեղասպանություն:

2005-Բուենոս Այրեսի «Արմենիա» հրապարակում Հայաստանից բերված խաչքար է տեղադրվել։

2008- Երևանի Տերյան և Լալայանց շենքերի բնակիչները երթ են կազմակերպել դեպի նախագահի նստավայր բողոքելով իրացման գոտում հայտնված իրենց շենքերի քանդման և դրանց տեղում «էլիտար» շենքեր կառուցելու որոշման դեմ:

2012-ՀՀԿ-ն Սերժ Սարգսյանին առաջադրել է նախագահի թեկնածու, որը գալիք նախագահական ընտրություններին պետք է մասնակցի «Դեպի ապահով Հայաստան» կարգախոսով:

2012 –վախճանվել է գեղանկարիչ Պետրոս Պետրոսյանը։

2016-Գյումրիի «Շիրակ» օդանավակայանը 9 ամսվա դադարից հետո ընդունել ու ճանապարհել է ռուսական «Պոբեդա» բյուջետային ավիաընկերության Մոսկվա-Գյումրի-Մոսկվա չվերթն իրականացնող մարդատար ինքնաթիռը:

2017-Հայ-իրանական սահմանին բացվել է «Մեղրի» ազատ տնտեսական գոտին։

2019-վախճանվել է գործարար, Հայկական միջազգային ասամբլեայի նախագահ Սերժ Ջիլավյանը:

2021- ձերբակալվել է Վանաձորի քաղաքապետ Մամիկոն Ասլանյանը:

ԱՇԽԱՐՀՈՒՄ

37 –ծնվել է Հռոմի կայսր Ներոնը։

533 —Տիկամերոնի ճակատամարտում բյուզանդացի զորահրամանատար Վելիզարիայի բանակը ջախջախել է վանդալների թագավոր Գելիմերի բանակին, որի արդյունքում Աֆրիկայում գտնվող վանդալների պետությունը դադարել է գոյություն ունենալ։

944 —Բյուզանդիայի կայսր Ռոման 1-ինը գահընկեց է արվել որդիների կողմից, որի արդյունքում ծագել են ժողովրդական հուզումներ, որոնք դադարել են միայն Կոնստանտինին կայսր հայտարարելուց հետո։

1055 —Խալիֆ ալ-Կաինի համաձայնությամբ Բաղդադ են մտել Թորգուլ խանի թուրք-սելջուկական զորքերը։

1467– տեղի է ունեցել Բաի ճակատամարտը, որը մոլդովա-հունգարական պատերազմի նշանավոր մարտերից մեկն է:

1598 —Սանչխոե ամրոցի 20 հազար ճապոնացի զինվորներ գեներալ Սիմացու Յոսիհարայի ղեկավարությամբ նստել են 500 նավեր և ուղևորվել Կորեայում շրջափակվածներին օգնության։

1610 –ծնվել է ֆլամանդացի նկարիչ Դավիդ Կրտսեր Տենիրսը։

1675 –վախճանվել է բարոկկո դարաշրջանի հոլանդացի հռչակավոր գեղանկարիչ, հոլանդական գեղանկարչության ոսկե դարաշրջանի ներկայացուցիչ Յան Վերմեերը։

1821 —հիմնադրվել է «Ֆրանսիական աշխարհագրական ընկերությունը»։

1840 —Նապոլեոն Բոնապարտի աճյունը հանդիսավորությամբ վերադարձվել է Փարիզ։

1852 –ծնվել է ֆրանսիացի ֆիզիկոս, Նոբելյան մրցանակակիր Անտուան Անրի Բեքերելը։

1858 –ծնվել է գերմանացի հոգևորական և հասարակական գործիչ Յոհաննես Լեփսիուսը։

1899– անգլո-բուրական պատերազմի ժամանակ տեղի է ունեցել Կոլենսոի ճակատամարտը:

1917-ԽՍՀՄ Կարմիր բանակում մտցվել է առաջին տարբերանշանը՝ կարմիր աստղը։

1924– ծնվել է վրացի բանաստեղծուհի, թարգմանչուհի Աննա Կալանդաձեն:

1939 – կայացել է «Քամուց քշվածները» նշանավոր ֆիլմի պրեմիերան:

1958 –վախճանվել է ֆիզիկոս, քվանտային մեխանիկայի հիմնադիրներից մեկը հանդիսացող Վոլֆգանգ Պաուլին։

1966 –վախճանվել է ամերիկացի ֆիլմարտադրող, ռեժիսոր, կինոսցենարիստ Ուոլթ Դիսնեյը։