Արամ Թորոսյանը կինոյի, մշակույթի և Հայաստանի գեղեցկությունների մասին

ՄՇԱԿՈՒՅԹ 25 Հունիս, 2023 11:33

Realtribune.ru-ն գրում է, որ ի՞նչ է պետք այսօր հայ կինոարվեստին, ինչպե՞ս ճիշտ բացահայտել Հայաստանի մշակութային ներուժը, ինչո՞ւ է պետք համայն հայության երկիրը տեսնել ու ճանաչել։ IA Realist-ի այս և այլ հարցերին պատասխանել է Academy Films-ի տնօրեն Արամ Թորոսյանը։

- Ի՞նչ է քեզ համար կինոն:

Արամ Թորոսյան.- Կինեմատոգրաֆիայի հսկայական ասպարեզում ներգրավված բոլորի համար դա առաջին հերթին աշխատանք է։ Բազմաբաղադրիչ, ժամանակատար, թեկուզ և ստեղծագործական: Ինչպիսին էլ լինի կինոն, անկախ ժանրից և նպատակից, այն ներառում է բազմաթիվ փուլերից բաղկացած արտադրական գործընթաց, որում ներգրավված են բազմաթիվ մարդիկ։ Ես՝ որպես պրոդյուսեր, ավելի շատ ներգրավված և կենտրոնացած եմ կինոարտադրության արդյունաբերական, քան գեղարվեստական կողմի վրա: Ինչն, իհարկե, մի քիչ ամոթալի է։ Իհարկե, կինոն արվեստ է։ Իսկ ինձ համար դա հաղորդակցվելու արվեստն է, կազմակերպվածություն, լսել և լսված լինելու կարողություն, որովհետև ոչ ոք չի կարող միայնակ ֆիլմ նկարել։ Մի միլիոն մանրուք պետք է համընկնի, և ես իմ խնդիրն եմ համարում այդ զուգադիպությունները հնարավոր դարձնելը:

- Ի՞նչ նպատակներ պետք է հետապնդի կինոն ժամանակակից Հայաստանում։

Արամ Թորոսյան.- Ժամանակակից Հայաստանի կինեմատոգրաֆիան պետք է հետապնդի նույն նպատակները, ինչ կինոմատոգրաֆիան ամբողջ աշխարհում։ Ազգային կինոն պետք է պատմի մեր արժեքների, մեր ապրելակերպի մասին, պետք է ներկայացնի երկիրը, ցուցադրի իր գեղեցկությունն ու բազմազանությունը, ինտեգրի երկիրը համաշխարհային հանրությանը։ Կինոն այսօր շատ բազմազան է, և մենք հնարավորություն ունենք զարգացնելու այդ ոլորտը, չնայած այն հանգամանքին, որ դեռ շատ առումներով հետ ենք մնում։ Որպեսզի արդյունաբերությունը զարգանա, անհրաժեշտ է, որ ֆիլմեր արտադրվեն անընդհատ, հոսքային ռեժիմով։ Դրա համար շատ կարևոր եմ համարում արտասահմանյան կինոարտադրությունների ներգրավումը, քանի որ մեր երկիրը օբյեկտիվորեն դեռևս չունի նման մասշտաբի բավարար կարողություններ։ Որքան շատ ֆիլմեր արտադրվեն Հայաստանում, այնքան ավելի շատ մասնագետներ կապահովվեն աշխատանքով և այնքան մեր արտադրանքը կդառնա ավելի լավը։ Հիմա մենք հույսը դնում ենք փառատոնային կինոյի վրա, մեկ արտադրանքի վրա, որը, իհարկե, կարող է օգնել մեր տեղը նշել համաշխարհային կինոյի քարտեզի վրա, և ունենք նման օրինակներ։ Բայց երկարաժամկետ զարգացման համար պետք է զարգացնել կինոարդյունաբերությունը: Academy Films-ն իր արտադրության մեջ առանձնահատուկ ուշադրություն է դարձնում Հայաստանի և Արցախի գեղեցկություններին։

- Ի՞նչ եք ամենաշատը փորձում փոխանցել հեռուստադիտողին: Արամ Թորոսյան.- Մեր ժողովուրդը և մեր երկիրը դժվարին պատմություն ունեն: Ներկան նույնպես դժվար է, բայց ունենք այն, ինչ ունենք։ Ցույց տալով մեր երկրի գեղեցկությունը ասում ենք, որ այն, ինչ ունենք, գեղեցիկ է և արժանի մեր նվիրվածությանը։ Մեր փոքրիկ երկիրը բազմազան է ու հարուստ, այն եզակի է բառիս բուն իմաստով, ինչպես ցանկացած այլ երկիր։ Եվ նաև նա արժանի է ճանաչելու, տեսնելու: Մենք հավատում ենք, որ ունենք մեծ ներուժ, որը պետք է ճիշտ զարգացնել, իսկ այսօր դա հնարավոր է միայն համաշխարհային հանրության մեջ ներգրավվելով։ Համագործակցելու, երևալու համար մենք պետք է կիսվենք մեր ունեցած լավագույնով։ Եվ դա է բնությունը, մշակույթը, մարդիկ։ Այդ ամենը կարելի է պատմել կինոյի միջոցով։

- Ձեր ստեղծագործության մեջ կարմիր թել է հայ դասական մշակույթի հանրահռչակումը։ Կարծում եք, որ դրա նկատմամբ բավարար հետաքրքրություն չէ՞։

Արամ Թորոսյան.- Իհարկե, բավարար չէ։ Չնայած այն հանգամանքին, որ մենք փոքր երկիր ենք, մենք, այսպես ասած, հսկայական մշակութային բեռ ենք կուտակել։ Այսօր էլ մենք կարողանում ենք հարստացնել համաշխարհային մշակույթը։ Երկար տարիներ, տասնամյակներ սահմանափակ տեսլականի պատճառով մշակութային քաղաքականությանը բացակայել է, և տուժել է մեր մշակույթի ներկայացումը թե՛ մեր երկրի ներսում, թե՛ դրսում։ Չգիտես ինչու, մենք հավատում ենք, որ կարող ենք միայն հպարտանալ մեր անցյալով, մեր ավերակներով, բայց մշակույթը կենդանի է, այն թափանցում է մեր կյանքի բոլոր գործընթացները, արտացոլում դրանք, փոխակերպվում ու զարգանում։ Ինչով մենք հպարտանում ենք դարերի ընթացքում, այսօր կենդանի է: Կարող է տարբեր թվալ, տարբեր կերպ արտահայտվել, տարբեր հնչել, բայց դա նույնն է։ Ուստի, կարծում եմ, որ այն պետք է ներկայացվի և ներկայացվի իր ողջ բազմազանությամբ։ Ժամանակակից արվեստագետներ, նկարիչներ, երաժիշտներ, ռեժիսորներ, գրողներ. չէ՞ որ նրանք են այդ մշակույթի կրողներն ու ներկայացուցիչները։ Բոլորս էլ հասկանում ենք, որ երբ գալիս են դժվար ժամանակներ, երբ վտանգված է երկրի ու ժողովրդի գոյությունը, մշակույթը վերջին բանն է, որի մասին անհրաժեշտ է մտածել։ Բայց անհրաժեշտ է հոգ տանել դրա պահպանման ու տարածման մասին նպատակային, չնայած ամեն ինչին։ Թե չէ մի երկու սերունդ հետո ոչինչ իմաստ չի ունենա։ 2022 թվականին մենք ստեղծել ենք սոցիալ-մշակութային հիմնադրամ։ Այն կոչվում է Ստեղծում: Իհարկե, մեր ծրագրերում կան բազմաթիվ նախագծեր, որոնք առնչվում են տարբեր ոլորտներին, սակայն այժմ մենք առաջ ենք տանում ArarArt նախագիծը, որի շրջանակներում ցանկանում ենք ստեղծել մեր ժամանակակից երաժիշտների, պարային համույթների, մշակույթի կրողների կատարումների մեծ մեդիա գրադարան։ Մեր նպատակն է ունենալ լավ պատրաստված տեսահոլովակներ, ներկայացնել լավագույն կատարողներին և նրանց աշխատանքը հասանելի դարձնել հանրությանը: Խոսքը այնպիսի կատարողների մասին է, ինչպիսիք են Կոմիտասի անվան լարային քառյակը, «Հայաստանի փոքրիկ երգիչներ» երգչախումբը, «Բերդ» պարախումբը, բարձր մակարդակի ռոք երաժիշտները, ջազմենները և այլն։ Մենք հույս ունենք համախմբել կինոարդյունաբերության լավագույն մասնագետներին և ստեղծել եզակի տեսահոլովակների, մինի-ֆիլմերի շարք, որոնք կներկայացնեն այն, ինչով մենք միշտ կարող ենք հպարտանալ և ինչի համար միշտ արժե պայքարել:

- Պատկերացրեք, որ դուք ոսկե ձկնիկ եք բռնել, որը պատրաստ է կատարել ցանկացած երեք ցանկություն։ Ի՞նչ կցանկանաիք։ Արամ Թորոսյան.- Պատասխանը մի փոքր կքաղաքականացնեմ.