Հայերեն
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ( 12 նոյեմբեր)

ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ

ՈՐՈՇ ՏՈՆԵՐ- Թոքաբորբի դեմ պայքարի համաշխարհային օր, Չինաստան՝ Սուն Յաթ-Սենի ծննդյան օր, Ադրբեջան՝  Սահմանադրության օր:


ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ
1895– Արևմտյան Հայաստանի Սեբաստիա քաղաքում տեղի են ունեցել հայ բնակչության զանգվածային ջարդեր:
1895– ծնվել է կինոյի և թատրոնի մեծագույն դերասան Հրաչյա Ներսիսյանը:
1899 –ծնվել է  հայազգի մանրէաբան և կենսաքիմիկոս Հովհաննես Հեքելեկյանը:
1920- հայ-թուրքական պատերազմի ընթացքում թուրքերը գրավել են Ագին կայարանը և միարժամանակ հարված հասցրել Իգդիր քաղաքի շրջանում, իսկ հայկական զորքը և բնակչությունը սկսել է էվակուացվել Սուրմալուի նահանգից և Արաքսի վրայով տեղափոխվել էջմիածին:
1923 –ծնվել է  նկարչուհի Արփենիկ Ղափանցյանը:
1933 – ծնվել է խորհրդային և հայկական պետական գործիչ Վլադիմիր Մովսիսյանը:
1936 – ծնվել է հայ խորհրդային ֆիզիկոս Վոլոդյա Սարդարյանը:
1938 – ծնվել է քանդակագործ Վիլյամ Պետրոսյանը:
1941 – ծնվել է մաթեմատիկոս և աստղագետ Նորայր Ենգիբարյանը:
1946– ծնվել է քաղաքական և պետական գործիչ և դիվանագետ, Լեռնային Ղարաբաղի առաջին վարչապետ Օլեգ Եսայանը:
1971 – ծնվել է քանդակագործ Հայկ Թոքմաջյանը:
1981- հայկական «Օռլի» կազմակերպությունը (այդպես է կոչվել ի պատիվ «Օռլի» օդանավակայանում Մոնթե Մելքոնյանի ձերբակալման, որին մեղադրել են փաստաթղթեր կեղծելու մեջ)   Բեյրութում գտնվող երեք ֆրանսիական կազմակերպություններում պայթյուններ է իրականացրել, որից տուժողներ չեն եղել, պահանջը ֆրանսիայից եղել է ազատ արձակել Մոնթե Մելքոնյանին:
1993-ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհուրդը ընդունել է  884-րդ բանաձևը, որտեղ պահանջվել է հայկական ուժերը դուրս բերել Զանգելանից, Հորադիզից և այլ գրավյալ տարածքներից:
2003- Հայաստանի օդային տարածքում ռուսաստանյան «ՄիԳ-29» ռազմական ինքնաթիռը ուսումնամարզական թռիչքի ժամանակ վթարվել է, զոհվել է օդաչու Կոնստանտին Կարդաշը։
2005 –վախճանվել է  ազգագրագետ և դիվանագետ Յուրի Մկրտումյանը:
2006- գիշերը հրդեհ է բռնկվել Երևանի «Նաիրիտ» գործարանի տարածքում: 
2008-Գալուստ Սահակյանը ընտրվել է Հայաստանի Ազգային ժողովի Հանրապետական խմբակցության ղեկավար:
2009-Հայաստանում արձանագրվել է «խոզի գրիպով» հիվանդացության դեպքեր:
2009-վախճանվել է  հայազգի նկարիչ և գրող Վահրիճ Բախչանյանը:
2010-Երևանի «Նաիրիտ» գործարանի հարյուրավոր աշխատակիցներ գործարանից երթով հասել են Հայաստանի նախագահի նստավայր` պահանջելով վճարել չորս ամսվա աշխատավարձերը:
2014- Արցախի արևելյան հատվածում ուսումնավարժական թռիչքի ժամանակ ադրբեջանական զինված ուժերի կողմից հրադադարի ռեժիմի խախտման հետևանքով խոցվել է Պաշտպանության բանակի օդուժի Մի-24 հարվածային ուղղաթիռը։ Անձնակազմի բոլոր երեք անդամները զոհվել են։
2020- «Հետհաշվարկը սկսվել է». իրականացվել է երթ Փաշինյանի հրաժարականի պահանջով, փակվել է Աբովյան- Երևան ճանապարհը:
2021- կալանավորվել է Տավուշի մարզի Բերդ համայնքի ղեկավար Հարություն Մանուչարյանը:


ԱՇԽԱՐՀՈՒՄ
1035 – վախճանվել է Անգլիայի, Դանիայի և Նորվեգիայի թագավոր Կնուդ 1-ին Մեծը:
1784 — Օքսֆորդում օդ է բարձրացել շարլյեն (ջրածնով լցված օդապարիկ), իսկ օդ բարձրացած Ջեյմս Սադլերը դարձել է Բրիտանիայի առաջին օդաչուն:
1833 –ծնվել է  ռուս կոմպոզիտոր և քիմիկոս Ալեքսանդր Բորոդինը:
1840 – ծնվել է ֆրանսիացի քանդակագործ և գրաֆիկ, 19-րդ դարի ամենաականավոր քանդակագործներից մեկը հանդիսացող Օգյուստ Ռոդենը:
1847 —Էդինբուրգի համալսարանում Ջեյմս Սիմպսոնը ցուցադրել է աշխարհում առաջին անզգայացումը  քլորոֆորմով:
1860 —ստեղծվել է ԱՄՆ-ի առաջին գաղտնի ծառայությունը, որի գործը ի սկզբանե եղել է պայքարը դրամանենեգության դեմ:
1888 —ֆրանսիական Լիլլ քաղաքում տպագրիչների տոնի ժամանակ բանվորների երգչախբի կողմից առաջին անգամ հնչեցվել է  «Ինտերնացիոնալը»:
1903 – վախճանվել է ֆրանսիացի նկարիչ Կամիլ Պիսսարոն:
1906 —բրազիլացի օդաչու և գյուտարար Ալբերտո Սանթոս-Դյումոնը Փարիզում առաջին անգամ Եվրոպայում իրականացրել է  կառավարվող թռիչք աէրոպլանով:
1912- 482 տարվա օսմանյան տիրակալությունից հետո Հունաստանի Գեորգիոս 1-ին թագավորը իրականացրել է իր հաղթական մուտքը Սալոնիկ: 
1918 - Ավստրիան դարձել է հանրապետություն:
1923– ընդունվել է ԽՍՀՄ պետական դրոշը:
1927 - Լև Տրոցկին հեռացվել է Խորհրդային Միության Կոմունիստական կուսակցության շարքերից:
1929 – ծնվել է ամերիկացի դերասանուհի և երգչուհի Գրեյս Քելլին:
1933-առաջին անգամ լուսանկարվել է ենթադրյալ Լոխ-Նեսի հրեշը:
1934 – ծնվել է ամերիկացի հանրահայտ հանցագործ Չարլզ Մենսոնը:
1935– ծնվել է ռուս հայտնի դերասանուհի Լյուդմիլա Գուրչենկոն:
1942– սկսվել է Գուադալկանալի ծովամարտը, որը Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ամենանշանավոր մարտերից մեկն է:
1942-Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ Օրջոնեկիձե քաղաքի մոտ ավարտել է 6 օր տևած ճակատամարտը, որտեղ ջախջախվել է ուկրաինական խմբավորման 1-ին գերմանական տանկային բանակը:
1948 – ծնվել է Իրանի նախագահ Հասան Ռոհանին:
1965– Մայամիից դուրս գալուց հետո  ամերիկյան SS Yarmouth Castle նավը վառվել և խորտակվել է, զոհվել են  92 մարդ, ևս 400-ը ստացել են լուրջ այրվածքներ:
1970– Պակիստանի Բենգալիա նահանգում տեղի ունեցած Բհոլա արևադարձային փոթորիկի հետևանքով տարբեր տվյալներով զոհվել են  300 000-500 000 մարդ:
1982- Յուրի Անդրոպովը դարձել է Խորհրդային Միության Կոմունիստական կուսակցության գլխավոր քարտուղար:
1995 —սերբերը համաձայնվել են  սերբերի կողմից վերահսկվող վերջին խորվաթական շրջանը՝ Արևելյան Սլովենիան, հանձնել Խորվաթիային:
 1999 —ժայթքել է էկվադորում գտնվող Թունգուրախուա հրաբուխը:
Կ.Խաչիկյան

Հայ դերասանների մասնակցությամբ «Անորա» ֆիլմն ընդգրկվել է Բարաք Օբամայի սիրելի ֆիլմերի ցանկում ԱՄՆ-ն մանրամասներ է հաղորդել Եմենի մայրաքաղաքի վրա գիշերային ավիահարվածների մասին «Նոր ես». Անահիտ Սիմոնյանի նոր սանրվածքն ու համարձակ կերպարը Ցանկության դեպքում՝ ՌԴ-ԱՄՆ հարաբերությունների կարգավորումը հնարավոր է, Մոսկվան երբեք չի կորցրել այդ ցանկությունը. Պուտին Չինաստանը բողոք է հայտնել ԱՄՆ-ին՝ Թայվանին 57,3 մլն դոլարի ռազմական օգնություն տրամադրելու կապակցությամբ Ուսիկը ռևանշ մենամարտում հաղթել է Ֆյուրիին՝ պաշտպանելով բռնցքամարտի աշխարհի չեմպիոնի տիտղոսը Ռուսական զորքերը վերահսկողության տակ են վերցրել ԴԺՀ-ի և Խարկովի մարզի բնակավայրերը. ՌԴ ՊՆԳերմանիայում սուգ էԱրթիկի տարածաշրջանում թույլ ձյուն է տեղում Տեսնենք, թե որտեղ է Զուրաբիշվիլին շարունակելու իր կյանքը՝ ճաղերի հետևո՞ւմ, թե՞ ազատության մեջ․ Կոբախիձե15 երեխա և երկու մեծահասակ լողավազանում թունավորվել են քլորի գոլորշիներից. ՌԴ Պլանային ջրանջատում Արարատի մարզում դեկտեմբերի 24/25-ին Հրդեհ է բռնկվել Հայաստանի ազգային հավաքականի նախկին ֆուտբոլիստի Ford Fusion-ում. այն վերածվել է մոխրակույտիՕձն ընտրել է հաջողակներին. Կենդանակերպի որ նշաններն ընդմիշտ կհիշեն 2025 թ.-ը Տարածաշրջանում պայմանները փոխվել են․ Անկարան՝ ՄոսկվայինՈր շենքում է տղամարդու դի հայտնաբերվելԹրամփը սպառնացել է վերադարձնել Պանամայի ջրանցքը«Քաղաքակիրթ աշխարհին» պետք էր միայն Ռուսաստանի կործանումը. Պուտին Ուկրաինայում ծանր դրություն է. ռուսները մեծ թափով առաջ են շարժվումՆստել, նայում եմ նկարիդ... ծնունդդ շնորհավոր ասե°մ, թե լռեմ մրմուռով. Կարին Տոնոյան Խոստացել էին «կուրորտ», 2020թ. մտցրեցին ցեխի վաննայի մեջՀՀ նախագահը մի շարք օրենքներ է ստորագրել Քաղաքագետը Արևմտյան զենքի մատակարարումը Հայաստան սպառնալիք է համարել ոչ միայն Ադրբեջանի համարՍննդային թունավորումով Սպիտակի ԲԿ է ընդունվել 5 տուժածԱյսօր երեկոյան Հայաստանի առանձին շրջաններում թույլ ձյուն է սպասվում Ողբերգական լուր՝ Թուրքիայից. ինչ է կատարվել Հայաստանի իշխանություններին պատասխանել է ՀԱՊԿ նախկին գլխավոր քարտուղարը. «Ստում են այնպես, ասես շնչում են» Ավտովթար՝ Արարատի մարզում. կան վիրավորներ Հրաշքով ողջ են մնացել. ՌԴ-ում գտել են կորած ինքնաթիռըՓաշինյանը որոշել է ձերբակալել Պուտինին. Ամեն ինչում Ռուսաստանն է մեղավորՍտեփանծմինդա-Լարս ավտոճանապարհը բաց է բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար Զինագործները ռմբակոծեցին Սելհերստ Պարկը․ Արսենալը հյուրընկալվելիս ջախջախեց Քրիստալ Փելասին Ողբերգական դեպք՝ Քասախ գյուղում. շենքերից մեկի բնակարանում հայտնաբերվել է տղամարդու մարմինՎանաձորում սննդային թունավորման դեպք է արձանագրվել․ 10 քաղաքացի տեղափոխվել է հիվանդանոց Արտակարգ դեպք է տեղի ունեցել Երևանում. ավտոմեքենայի վերանորոգման հետ կապված վիճաբանություն է եղել․ կա վիրավոր Երևանին շտապ թարմ ուղեղներ և միջնորդ է պետքԵվրոն ու դոլարը թանկացել են. ի՞նչ փոխարժեք է սահմանված դեկտեմբերի 22-ինՍիրիան ՊՆ նոր ղեկավար ունիԵրեկոյան հնարավոր է թույլ ձյուն տեղաՍյունիքի մարզի բարձրադիր գոտիների ավտոճանապարհներին տեղ-տեղ առկա է մերկասառույցՍտեփանակերտում հայկական ինքնապաշտպանական ուժերը զինաթափ են արել ԽՍՀՄ 81-րդ օպերատիվ գունդը. պատմության ասյ օրը( 22 դեկտեմբեր) Արեւի վրա ուժգին բռնկումներ են տեղի ունեցել Այսօր Ադրբեջանն օկուպացրած Շուշի է տեղափոխել 191 ադրբեջանցու Երևանում ձյուն կգա՞․ եղանակն՝ առաջիկա օրերին Պակիստանի թալիբները գրոհել են բանակային ուղեկալը Աֆղանստանի հետ սահմանին. զոհվել է 16 զինվոր Եղանակը Հայաստանում Ուկրաինայի նախագահն ազատել է մի շարք երկրների դեսպանների եւ նշանակել նորերին Աբխազիայի նախագահի պաշտոնակատարը ՌԴ-ից էլեկտրաէներգիայի հումանիտար մատակարարում է խնդրել, երկրում ներդրվել է հովհարային անջատման ռեժիմՇինությունում հայտնաբերվել է երեք կիլոգրամից ավելի կանեփանման զանգված (տեսանյութ) Սիրիայում Իրանի դեսպանության աշխատակից է սպանվել
Ամենադիտված