Փաշինյանական իշխանության միակ ձեռքբերումը 2021-ին․ Տարվա ամփոփում
ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՊետական բարձրաստիճան պաշտոնյաները, քաղաքական գործիչներն ու ԶԼՄ-ները այս օրերին տենդագին զբաղված են ոչ թե տոլմա փաթաթելով, այլ տարվա ամփոփումներ իրականացնելով։ Փորձում են համադրել անցնող տարում կատարվածը, ամփոփել արածն ու չարածը, նոր անելիքներ նախանշել։
Նախորդ տարվա պատերազմից հետո հանրությունն ակնկալում էր, որ այս տարի լուրջ փոփոխություններ կիրականացվեն, գործուն քայլեր կձեռնարկեն բանակն ու տնտեսությունը վերականգնելու, պարտությունից հետո հոգեբանորեն և քաղաքական առումով ուշքի գալու, Հայաստանի և Արցախի դիրքերը բարելավելու, մարդկանց սոցիալական խնդիրները լուծելու ուղղությամբ։
Միակ ոլորտը, որտեղ փաշինյանական վարչախումբը լուրջ ձեռքբերումներ է արձանագրել, կեղծիքն է։ Օբեկտիվորեն արձանագրենք, որ այս ոլորտում Նիկոլ Փաշինյանի ու նրա քարոզչամեքենայի հաջողություններն ակնառու են, նույնիսկ կարելի է քաղաքագիտության գրքերում որպես «հաջողված» օրինակներ ամրագրել։ Իշխանությունները որևէ քայլ չեն կատարել ջախջախված բանակը կարգի բերելու, երկրի մարտունակությունը բարձրացնելու ուղղությամբ։ Փոխարենը Պաշտպանության նախարարների փոփոխություններով տորպեդահարել են առաջարկվող դրական փոփոխությունները, անվանարկել և հեղինակազրկել են ՀՀ ԶՈՒ զինվորական և սպայական կազմին, ռազմագերիների դեմ քրգործեր հարուցելով՝ անդառնալի վնասներ են հասցրել զինված ուժերի վարկանիշին։
Տնտեսության ոլորտում խոստացել են երկնիշ աճ, փոխարենը երկնիշ աճ գրանցել են միայն գները։ Վարչապետի, փոխվարչապետների, էկոնոմիկայի նախարարի որևէ խոստում ու կանխատեսում չի կատարվել, իսկ երկնիշ աճ չցուցադրելու դեպքում հրաժարական տալու խոստումները ջրեցին տարվա վերջին։
Լուրջ հետընթաց է արձանագրվել ժողովրդավարության առումով։ Խորհրդարանական արտահերթ ընտրություններում, ՏԻՄ ընտրություններում արձանագրվեցին ընտրախախտումների, վարչական ռեսուրսի կիրառման հարյուրավոր դեպքեր։ Իշխանության վերին օղակների հրահանգներով հետապնդումներ իրականացվեցին ընդդիմադիր գործիչների նկատմամբ, շատերն էլ դեռևս կալանավորված են։ Փաշինյանն իր նշանակյալների միջոցով ծանր հարվածներ է հասցնում դատաիրավական ոլորտին, ԲԴԽ ջանքերով մեկ առ մեկ հեռացվում են անկախ դատավորները։ Իսկ ոստիկանությունը, դատախազությունն ու քննչական մարմինները վաղուց վերածվել են քաղաքական իշխանության կցորդի։ Որպես հետևանք, աճել են հանցագործությունների թիվը։
Սոցիալական ոլորտում խնդիրները գնալով խորանում են, Հայաստանի իշխանությունները ոչ միայն չեն լուծել ՀՀ բնակչության կարիքները, այլև գործուն քայլեր չեն ձեռնարկում Արցախից տեղահանվածներին նվազագույն օգնություն ցուցաբերելու հարցում։ Տակավին երեկ Արցախից տեղահանվածների մի մեծ խումբ ապաստան էր հայցում եվրոպական երկրների դեսպանատներից։
Քաղաքական դաշտում շարունակվեց տոտալ դեգրադացումը։ Ընդդիմությունն այդպես էլ ի վիճակի չեղավ լուրջ այլընտրանք դառնալու գործող իշխանությունների։ Վերջինս էլ իր սպասարկու քաղաքական ուժերի միջոցով շարունակում է քայքայել ՀՀ քաղաքական համակարգը։ Արտաքին քաղաքականության մեջ շարունակվել է Հայաստանի նվաստացումը թշնամի կամ «բարեկամ» երկրների կողմից։ Ադրբեջանը շարունակաբար և նպատակային հասնում է իր ցանկացածին, Թուրքիան հաշտության օրակարգ պարտադրում, իսկ Նիկոլ Փաշինյանը խաղաղության դարաշրջան հաստատելու իր թեզերով երկիրը ավելի է մեկուսացնում արտաքին աշխարհից։
Չի կատարվել նաև ռազմագերիներին վերադարձնելու խոստումը, տասնյակ հայ զինվորականներ շարունակում են մաքառել ադրբեջանական բանտերում։ Ինչպես նշեցինք, միակ ոլորտը, որտեղ լուրջ «ձեռքբերումներ» կան, կեղծիքն է։ Իշխանական քարոզչամեքենան այլևս բացեիբաց և անթաքույց ստի ու կեղծիքի դոզա է արտանետում, իսկ հանրությանը ծառայելու կոչված Հանրային հեռուստաընկերությունը խորացրել է վատթարագույն ավանդույթները։ ՀՀ միակ աշխատող կառույցը՝ Մարդու իրավունքների պաշտպանի գրասենյակը, նախօրեին է փաստել, որ Հանրայինը միտումնավոր չի լուսաբանում ՄԻՊ գործունեությունը։ Անհայտ ծագման կայքերով և սոցիալական ցանցերով տասնյակ հազարավոր ֆեյքեր հայհոյանքի ու կեղծիքի արշավ են սկսել ՀՀ քաղաքացու դեմ։ Ահա այսպես ենք ամփոփում 2021 թվականը, և որևէ հույս չկա, որ 2022-ն ավելի լավն է լինելու։
Թերևս, միայն այս իշխանության հեռացման դեպքում հնարավոր կլինի դրական փոփոխությունների ակնկալիք ունենալ։
Նախորդ տարվա պատերազմից հետո հանրությունն ակնկալում էր, որ այս տարի լուրջ փոփոխություններ կիրականացվեն, գործուն քայլեր կձեռնարկեն բանակն ու տնտեսությունը վերականգնելու, պարտությունից հետո հոգեբանորեն և քաղաքական առումով ուշքի գալու, Հայաստանի և Արցախի դիրքերը բարելավելու, մարդկանց սոցիալական խնդիրները լուծելու ուղղությամբ։
Միակ ոլորտը, որտեղ փաշինյանական վարչախումբը լուրջ ձեռքբերումներ է արձանագրել, կեղծիքն է։ Օբեկտիվորեն արձանագրենք, որ այս ոլորտում Նիկոլ Փաշինյանի ու նրա քարոզչամեքենայի հաջողություններն ակնառու են, նույնիսկ կարելի է քաղաքագիտության գրքերում որպես «հաջողված» օրինակներ ամրագրել։ Իշխանությունները որևէ քայլ չեն կատարել ջախջախված բանակը կարգի բերելու, երկրի մարտունակությունը բարձրացնելու ուղղությամբ։ Փոխարենը Պաշտպանության նախարարների փոփոխություններով տորպեդահարել են առաջարկվող դրական փոփոխությունները, անվանարկել և հեղինակազրկել են ՀՀ ԶՈՒ զինվորական և սպայական կազմին, ռազմագերիների դեմ քրգործեր հարուցելով՝ անդառնալի վնասներ են հասցրել զինված ուժերի վարկանիշին։
Տնտեսության ոլորտում խոստացել են երկնիշ աճ, փոխարենը երկնիշ աճ գրանցել են միայն գները։ Վարչապետի, փոխվարչապետների, էկոնոմիկայի նախարարի որևէ խոստում ու կանխատեսում չի կատարվել, իսկ երկնիշ աճ չցուցադրելու դեպքում հրաժարական տալու խոստումները ջրեցին տարվա վերջին։
Լուրջ հետընթաց է արձանագրվել ժողովրդավարության առումով։ Խորհրդարանական արտահերթ ընտրություններում, ՏԻՄ ընտրություններում արձանագրվեցին ընտրախախտումների, վարչական ռեսուրսի կիրառման հարյուրավոր դեպքեր։ Իշխանության վերին օղակների հրահանգներով հետապնդումներ իրականացվեցին ընդդիմադիր գործիչների նկատմամբ, շատերն էլ դեռևս կալանավորված են։ Փաշինյանն իր նշանակյալների միջոցով ծանր հարվածներ է հասցնում դատաիրավական ոլորտին, ԲԴԽ ջանքերով մեկ առ մեկ հեռացվում են անկախ դատավորները։ Իսկ ոստիկանությունը, դատախազությունն ու քննչական մարմինները վաղուց վերածվել են քաղաքական իշխանության կցորդի։ Որպես հետևանք, աճել են հանցագործությունների թիվը։
Սոցիալական ոլորտում խնդիրները գնալով խորանում են, Հայաստանի իշխանությունները ոչ միայն չեն լուծել ՀՀ բնակչության կարիքները, այլև գործուն քայլեր չեն ձեռնարկում Արցախից տեղահանվածներին նվազագույն օգնություն ցուցաբերելու հարցում։ Տակավին երեկ Արցախից տեղահանվածների մի մեծ խումբ ապաստան էր հայցում եվրոպական երկրների դեսպանատներից։
Քաղաքական դաշտում շարունակվեց տոտալ դեգրադացումը։ Ընդդիմությունն այդպես էլ ի վիճակի չեղավ լուրջ այլընտրանք դառնալու գործող իշխանությունների։ Վերջինս էլ իր սպասարկու քաղաքական ուժերի միջոցով շարունակում է քայքայել ՀՀ քաղաքական համակարգը։ Արտաքին քաղաքականության մեջ շարունակվել է Հայաստանի նվաստացումը թշնամի կամ «բարեկամ» երկրների կողմից։ Ադրբեջանը շարունակաբար և նպատակային հասնում է իր ցանկացածին, Թուրքիան հաշտության օրակարգ պարտադրում, իսկ Նիկոլ Փաշինյանը խաղաղության դարաշրջան հաստատելու իր թեզերով երկիրը ավելի է մեկուսացնում արտաքին աշխարհից։
Չի կատարվել նաև ռազմագերիներին վերադարձնելու խոստումը, տասնյակ հայ զինվորականներ շարունակում են մաքառել ադրբեջանական բանտերում։ Ինչպես նշեցինք, միակ ոլորտը, որտեղ լուրջ «ձեռքբերումներ» կան, կեղծիքն է։ Իշխանական քարոզչամեքենան այլևս բացեիբաց և անթաքույց ստի ու կեղծիքի դոզա է արտանետում, իսկ հանրությանը ծառայելու կոչված Հանրային հեռուստաընկերությունը խորացրել է վատթարագույն ավանդույթները։ ՀՀ միակ աշխատող կառույցը՝ Մարդու իրավունքների պաշտպանի գրասենյակը, նախօրեին է փաստել, որ Հանրայինը միտումնավոր չի լուսաբանում ՄԻՊ գործունեությունը։ Անհայտ ծագման կայքերով և սոցիալական ցանցերով տասնյակ հազարավոր ֆեյքեր հայհոյանքի ու կեղծիքի արշավ են սկսել ՀՀ քաղաքացու դեմ։ Ահա այսպես ենք ամփոփում 2021 թվականը, և որևէ հույս չկա, որ 2022-ն ավելի լավն է լինելու։
Թերևս, միայն այս իշխանության հեռացման դեպքում հնարավոր կլինի դրական փոփոխությունների ակնկալիք ունենալ։
Գայանե Սիմոնյան