Պատմության այս օրը (փետրվարի 10)
ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ
ՈՐՈՇ ՏՈՆԵՐ - Հատիկահնդավոր բույսերի համաշխարհային օր, էրիթրեա՝ Ֆենկելի օր, Ռուսաստան՝ Ալեքսանդր Պուշկինի հիշատակի օր:
ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ
1828 - Թավրիզից Թեհրան տանող ճանապարհի վրա գտնվող Թուրքմենչայ գյուղում կնքվել է Թուրքմենչայի հաշտության պայմանագիրը, որով ավարտվել է ռուս-պարսկական վերջին պատերազմը:
1917 – ծնվել է հայ խորհրդային գրականագետ Սարիբեկ Մանուկյանը:
1935 – ծնվել է ճանաչված գրող, հասարակական և քաղաքական գործիչ, սպորտի մասնագետ, սպորտային բժիշկ, լրագրող և ճանապարհորդ Զորի Բալայանը:
1950 – վախճանվել է երգահան Արմեն Տիգրանյանը:
1961 – ծնվել է թատերական գործիչ, դերասան, ռեժիսոր, հաղորդավար, պրոդյուսեր Արթուր Էլբակյանը:
1986 – վախճանվել է արձակագիր, լրագրող, ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ Մկրտիչ Ասլանյանը:
1992 – ղարաբաղյան պատերազմի ժամանակ հայերը գրավել են ադրբեջանական Մալիբեյլի գյուղը:
1995 - Ալմա-Աթայում ԱՊՀ 10 երկրներ կնքել են միասնական ՀՕՊ համակարգ ստեղծելու համաձայնագիր:
2003 - Գերմանիայից Հայաստան են բերվել ԵԱՀԿ Հայաստանյան գրասենյակի աջակցությամբ ձեռք բերված 2000 թափանցիկ քվեատուփերը:
2011– Միջազգային կինոլոգիական միությունը Հայկական գամփռ շնատեսակին շնորհել է Հայաստանի ազգային ցեղատեսակի կարգավիճակ:
2017 - ԲՀԿ-ի համագումարում ԲՀԿ նախագահ է ընտրվել Գագիկ Ծառուկյանը, և գլխավորել է Ծառուկյան դաշինք-ի նախընտրական ցուցակը:
2020 - որոշում է կայացվել Սահմանադրության փոփոխության հանրաքվեն անց կացնել ապրիլի 5-ին։
ԱՇԽԱՐՀՈՒՄ
1258 — մոնղոլների մերձավորարևելյան արշավանքի ժամանակ Խուլագա խանի բանակը Բաղդադի պաշարումից հետո գրավել է այն, թալանել և վառել, որով իսկ ավարտվել է Իսլամական Ոսկե դարը:
1354 — տեղի է ունեցել Սխոլաստիկայի օրվա մեծ կռիվը Օքսֆորդի համալսարանի ուսանողների և տեղի բնակիչների միջև, որի ժամանակ զոհվել են 30 բնակիչներ և 63 ուսանողներ, արդյունքում ուսանողները պարտվել են:
1755 – վախճանվել է ֆրանսիացի նշանավոր գրող, իրավագետ և փիլիսոփա Շառլ Լուի Մոնտեսքիոն:
1763 — Փարիզում խաղաղության պայմանագիր է կնքվել Մեծ Բրիտանիայի, Պորտուգալիայի և Ֆրանսիայի, Իսպանիայի միջև, որով ավարտվել է 7-ամյա պատերազմը:
1772 — ֆրանց Իոսիֆ 1-ին ֆոն Լիխտեյնշտեյնը դարձել է Լիխտեյնշտեյնի դուքս:
1784 — Եկատերինա 2-րդի հրամանագրով Ղրիմ նավահանգիստ-ամրոցը վերանվանվել է Սևաստապոլի:
1807 – ծնվել է հունգարացի պետական գործիչ Լայոշ Բատթյանյին:
1837 – վախճանվել է ռուս գրող և բանաստեղծ Ալեքսանդր Պուշկինը:
1846 — Առաջին բրիտանա-սինկխյան պատերազմի ժամանակ բրիտանացիները գրոհել են սինկխերի գլխավոր պլացդարմ Սոբրաոնը, Թեդժ Սինկխը փախել է մարտի դաշտից, այրվել են կամուրջները և սինկխական բանակը հայտնվել է ծուղակում, բայց հրաժարվել է հանձնվել և արդյունքում բոլորը զոհվել են:
1890 – ծնվել է ռուս հռչակավոր, գրող Բորիս Պաստեռնակը:
1891 – վախճանվել է, ռուս մաթեմատիկոս Սոֆյա Կովալևսկայան:
1923 – վախճանվել է գերմանացի ֆիզիկոս Վիլհելմ Ռենտգենը:
1939 — Իսպանիայի քաղաքացիական պատերազմի ժամանակ գեներալ Ֆրանկոն գրավել է Կատալոնիան, որով իսկ զրկել է հանրապետական Իսպանիային ֆրանսիայի հետ սահմանից:
1942 — ստեղծվել է պատմության մեջ առաջին «Ոսկե սկսվառակը» (ոսկու շերտով պատված), որը RCA Victor զայնագրման ընկերության կողմից հանձնվել է Գլենն Միլլերին («Չատտանուգի-չու-չու» երգով ձայնագրված):
1945 – Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ խորհրդային «С-13» սուզանավը խորտակել է գերմանական «Գեներալ Շտոյբեն» մարդատար նավը, զոհվել է մոտ 300 մարդ:
1962 — ԽՍՀՄ տարածքում խփված ամերիկյան հետախուզական ինքնաթիռի օդաչու Ֆրենսիս Գերի Պաուերսը փոխանակվել է խորհրդային հետախույզ Ռուդոլֆ Աբելի հետ:
1986 - իստալական Պալերմոյում սկսվել է սիցիլիական մաֆիայի դեմ ամենախոշոր քրեական գործի դատավարությունը, այսպես կոչված «Մաքսի գործը»:
1997 – շախմատային հզոր Դիփ Բլու համակարգիչը առաջին անգամ պարտության է մատնել Գարրի Կասպարովին:
2005 – վախճանվել է ամերիկացի գրող, դրամատուրգ և արձակագիր Արթուր Միլլերը, որը եղել է Մերիլին Մոնրոյի ամուսինը:
2005 — Հյուսիսային Կորեան հայտարարել է միջուկային զենք ունենալու մասին:
2006 - Թուրինում բացվել են 20-րդ ձմեռային օլիմպիական խաղերը։
2009 – տիեզերքում առաջին անգամ իրար են բախվել Երկրի երկու արհեստական արբանյակներ:
Նյութը հրապարակման պատրաստեց Կամո Խաչիկյանը
