Հայոց ցեղասպանության վկայությունները լուսանկարներում

ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ 24 Ապրիլ, 2017 12:39

Ազգային հիվանդանոցի բժշկական անձնակազմը, Սեբաստիա, 1903

Սահակյան դպրոցի աղջիկ սաները, Կոնիա, 1910

Հայ ազգային որբանոցի երեխաները և վարչական խորհուրդը, Սեբաստիա 1909

Սիամանթոյի (Ատոմ Երջանյան) տունն Ակնում (Գրականության և արվեստի թանգարան, Սիամանթո, ֆ. 301)

Պողոսյանների ընտանիքը Հողնեից 1911թթ. (նրանցից շատերը աքսորվեցին ու մարտիրոսվեցին)
Վահե Հայկ «Խարբերդը և նրա ոսկե դաշտը», Նյու Յորք, 1959, էջ 876

Մեզրե, Սբ. Հովսեփի միսիոներական գիշերօթիկ դպրոցը
(Լուսանկար 614, R. H. Kevorkian, P. B. Paboudjian, Les Armeniens Dans l’Empire Ottoman a La Veille Du Genocide. Editions d’Art et d’Histoire ARHIS, Paris, 1992)

Գում-Գափուի «Քնար» ֆիլհարմոնիկ նվագախումբը 1910-ին
(Լուսանկար 115, R. H. Kevorkian, P. B. Paboudjian, Les Armeniens Dans l’Empire Ottoman a La Veille Du Genocide. Editions d’Art et d’Histoire ARHIS, Paris, 1992 )

Տիգրանակերտի համայնապատկերը
Տիգրան Մկունդ «Ամիտայի արձագանքները» հատոր Ա, ՆյուՅորք, 1950, էջ 214

Հայկական թաղամասի կենտրոնը, Բուրսա
(Լուսանկար 219, R. H. Kevorkian, P. B. Paboudjian, Les Armeniens Dans l’Empire Ottoman a La Veille Du Genocide. Editions d’Art et d’Histoire ARHIS, Paris, 1992)

Քաղաքի կենրոնում մարդաշատ սրճարան, Զմյուռնիա
(Լուսանկար 259, R. H. Kevorkian, P. B. Paboudjian, Les Armeniens Dans l’Empire Ottoman a La Veille Du Genocide. Editions d’Art et d’Histoire ARHIS, Paris, 1992)

Մանկանոց Ազգանվեր ընկերությունը, Թալաս
(Լուսանկար 355, R. H. Kevorkian, P.B. Paboudjian, Les Armeniens Dans lEmpire Ottoman a La Veille Du Genocide. Editions dArt et dHistoire ARHIS, Paris, 1992).

Հոչնուդիե հայկական թաղամասը, Էսքի-Չեհիր
(Լուսանկար 239, R. H. Kevorkian, P.B. Paboudjian, Les Armeniens Dans lEmpire Ottoman a La Veille Du Genocide. Editions dArt et dHistoire ARHIS, Paris, 1992)

Վերին թաղամասի սբ. Հակոբ եկեղեցին և Թլկատինցու ղեկավարած Կենտրոնական ազգային դպրոցը (կենտրոնական կառույցը գմբեթով), Խարբերդ
Վահե Հայկ «Խարբերդը և նրա ոսկե դաշտը», Նյու Յորք, 1959, էջ 29

ՀԲԸՄ (Սամսոնի մասնաճյուղը) Ամանորյա տոնակատարություն
1912 «Հայ բարեգործական ընդհանուր միության» ոսկե ամսագիրը, հատոր Ա, ՓԱրիզ, 1931, էջ 104

Կանանց Արամյան վարժարանի սաները, Կեսարիա
Արշակ Ապլոյաչյան «Կեսարիայի հայկական պատմությունը», հատոր Ա, Կահիրե, 1937, էջ 1118

Ամալյա Իբրանոսյանի երկսեռ Արհեստակցական դպրոցի սաները, 1910-1911
(Գրականության և արվեստի թանգարան, Արտաշես Գադաշյան, ֆ. 38)

Մի խումբ հայեր Էրզրումից
(Գրականության և արվեստի թանգարան, Ռաֆայել Պատկանյան, ֆ. 1576)

Ուսուցչուհիների դպրոցը, Էրզրում, 1910
(Լուսանկար 706, R. H. Kevorkian, P. B. Paboudjian, Les Armeniens Dans l’Empire Ottoman a La Veille Du Genocide. Editions d’Art et d’Histoire ARHIS, Paris, 1992)

Ուսուցիչների դպրոց, հիմնադիր` Մկրտիչ Պորտուգալյան, Վան, 1913
(Լուսանկար 838, R. H. Kevorkian, P.B. Paboudjian, Les Armeniens Dans lEmpire Ottoman a La Veille Du Genocide. Editions dArt et dHistoire ARHIS, Paris, 1992)

Ուսանողները վանքի պարտեզում, Արմաշ, 1899-1900
(Լուսանկար 200, R. H. Kevorkian, P.B. Paboudjian, Les Armeniens Dans lEmpire Ottoman a La Veille Du Genocide. Editions dArt et dHistoire ARHIS, Paris, 1992)

Կոմիտաս վարդապետի ղեկավարած «Գուսան» երկսեռ երգչախումբը
(Գրականության և արվեստի թանգարան, Կոմիտաս, ֆ. 1743)

Փերայի Մխիթարյան դպրոցը, Կոստանդնուպոլիս
(Լուսանկար 101, R. H. Kevorkian, P.B. Paboudjian, Les Armeniens Dans lEmpire Ottoman a La Veille Du Genocide. Editions dArt et dHistoire ARHIS, Paris, 1992)

Փերայի Թոքաթլյան հյուրանոցը, Կոստանդնուպոլիս
(Լուսանկար 136, R. H. Kevorkian, P.B. Paboudjian, Les Armeniens Dans lEmpire Ottoman a La Veille Du Genocide. Editions dArt et dHistoire ARHIS, Paris, 1992)

Փախալ Հովհաննեսի նպարեղենի խանութը, Խարբերդ
Վահե Հայկ «Խարբերդը և նրա ոսկե դաշտը», Նյու Յորք, 1959, էջ 671

Հայկական ընտանիք Կոստանդնուպոլսում
(Գրականության և արվեստի թանգարան, Արման Վարդանյան)

Լարախաղացի ներկայացում Վանում
(Գրականության և արվեստի թանգարան, Հակոբ Սիրան, ֆ. 146)

Խարբերդ 1915. կմախքացած բազմաթիվ հայ երեխաներից մեկը:
Մարիա Յակոբսեն, 1907-1919թթ. օրագիր Խարպուտ-Թուրքիա,
բնօրինակից հայերեն թարգմանությունը Ներսես Պախդիկյանի և Միհրան Սիմոնյանի, Անթիլիաս-Լիբանան, 1979

Հայ որբեր Դեր-Զորում, 1919թ.
Դավիթ Ադամյանի հավաքածու

Մուշեղիկը՝ Վանի նահանգի Դիզի գյուղից, ցույց է տալիս տանջանքների հետևանքով ձեռքերի վրա մնացած անցքերը, 1915թ.

Կտտանքների ենթարկված և սպանված հայ հոգևորական

Դեր-Զոր անապատից հավաքված հայ որբեր (կենտրոնում Դավիթ Ադամյանն է), 1919թ.

Ադանա վերադարձած հայ երեխաներ, 1918թ.
Նրանք 1920թ. կրկին պետք է տեղահանվեին, շատերը՝ սպանվեին

Մարդկանց մի խումբ, որոնց մեջ նաև Հարություն Հովակիմյանը, հողից հայ զոհերի աճյունները հանելիս, Տեր-Զոր, 1938

1915թ. մայիսին Զեյթունից Մարաշ բռնի տեղափոխված հայերի մի խումբ.
լուսանկարվելուց կես ժամ անց թուրքերը նրանց բոլորին հրկիզեցին և կոտորեցին։ Նահանգապետը կանգնած է վերևի շարքում