ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ( 31 դեկտեմբեր)

ՈՐՈՇ ՏՈՆԵՐ- Ադրբեջան՝Ամբողջ աշխարհի ադրբեջանցիների համերաշխության օր:

ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ

1892 —վախճանվել է հրապարակախոս «Մշակ» թերթի խմբագիր Գրիգոր Արծնունին:

1899 —տեղի է ունեցել 6.3 մագնիտուդ ուժգնությամբ Ախլքալակի երկրաշարժը, որի արդյունքում զոհվել է 247 մարդ:

1900 - ծնվել է  հանրահայտ գրող Նաիրի Զարյանը:

1918- հայ-վրացական պատերազմի ընթացքում կողմերի միջև կնքվել է  համաձայնագիր զինադադարի մասին, որով վերջ է դրվել հայ-վրացական պատերազմին:

1955 - ծնվել է ազատամարտիկ, Հայաստանի ազգային հերոս Վիտյա Այվազյանը:

1970 - Լենինգրադից Երևան թռիչքի մեկնարկին վթարվել է «Աէրոֆլոտի» ԻԼ-18Վ ինքնաթիռը։ Բոլոր 93 ուղևորները զոհվել են։

1989- մասսայական անկարգություններ են տեղի ունեցել Նախիջևանում, ավերվել են խորհրդա-իրանական սահմանի հարյուրավոր կիլոմետրանոց հատվածներ: 

1991-Հայաստանը դիվանագիտական հարաբերություններ է հաստատել Մեծ Բրիտանիայի հետ:

2006- վախճանվել է կինոգետ, կինոքննադատ, բազմաթիվ վավերագրական կինոնկարների հեղինակ Տավրոս Դաշտենցը:

2009– վախճանվել է հայազգի ռեժիսոր վավերագրական կինոյի վարպետ, օպերատոր և սցենարիստ Միքայել Վարդանովը։

2012-Րաֆֆի Հովհաննիսյանն առաջադրվել է նախագահի թեկնածու: 

2016- «Հաց բերող» Արթուր Սարգսյանն ազատ է արձակվել բանտից:

2020- ՀՀ առողջապահության նախարարությունը ֆեյսբուքյան գրառմամբ հայտնել է, որ նախարարությունը գործարկել է COVID շտապօգնության ծառայությունը, որի հեռախոսահամարն է 8033:

ԱՇԽԱՐՀՈՒՄ

406 —վանդալ, ալան, սվան և այլ բարբարոս ցեղեր օգտվելով նրանից, որ Ռեյն գետը սառած է Մայնց և Վորմս քաղաքների շրջանում անցել են այն և ներխուժել Հռոմեական կայսրության հարուստ Գալլիա (ապագայում ֆրանսիա) տարածք:

1514 —ծնվել է բժիշկ Անդրեաս Վեզալին, որը համարվում է գիտական անատոմիայի հիմնադիրը:

1621– Երեսնամյա պատերազմի ժամանակ Չեխիայի Նիկոլսբուրգ քաղաքում հրադադարի պայմանագիր է կնքվել։

1691 —վախճանվել է անգլիացի ֆիզիկոս և քիմիկոս Ռոբերտ Բոյլը:

1774 —Ռուսաստանում ավարտվել է Պուգաչովյան ապստամբության մասնակիցների դատավարությունը, մահվան դատավճիռ է կայացվել Եմելյան Պուգաչովի, Մաքսիմ Շիգաևի և ուրիշների նկատմամբ:

1799 —վերջնականապես դադարեցվել է Օստ-Հնդկական ընկերության մենաշնորհի գործողության ժամկետը:

1842 –ծնվել է իտալացի գեղանկարիչ Ջովանի Բոլդինին։

1869 - ծնվել է ֆրանսիացի գեղանկարիչ Անրի Մատիսը։

1869- հայտնաբերվել են Արտեմիսի տաճարի ավերակները։

1877 –վախճանվել է ֆրանսիացի նկարիչ Գյուստավ Կուրբեն։

1877 —ռուս-թուրքական պատերազմի ընթացքում Իոսիֆ Գուրկոյի ղեկավարած ռուսական զորքերը Տաշկեստանի մոտ տեղի ունեցած ճակատամարտում ջախջախել են թուրքական բանակին:

1917 - վախճանվել է իտալացի նկարիչ, իմպրեսիոնիզմի ժամանակաշրջանի կարկառուն ներկայացուցիչներից մեկը հանդիսացող Ֆեդերիկո Ձանդոմենեգին:

1918 —առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ գերմանական զորքերը թողել են Վիլնյուսը:

1919 —Ռուսաստանի քաղաքացիական պատերազմի ժամանակ Դոնբասյան օպերացիայով Կարմիր բանակի 6-րդ հեծյալ դիվիզիան Ալեքսեևկա-Լեոնովո տարածքում ջախջախել է Մարկովյան հետևակային դիվիզիան, որի արդյունքում բոլշևիկների վերահսկողության տակ է անցել Դոնբասը: 

1937 - ծնվել է կինոյի և թատրոնի, հեռուստատեսության բրիտանացի մեծ դերասան Էնթոնի Հոփքինսը։

1942 —Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ ստալինգրադյան ճակատի զորքերը լրիվ ջախջախել են ռումինական 4-րդ բանակը և ծանր պարտության մատնել 4-րդ գերմանական տանկային բանակին:

 1946 — ավարտվել է ֆրանսիական և անգլիական զորքերի էվակուացիան Լիվիայից:

1948– ծնվել է ամերիկյան երգչուհի, ռիթմ-ն-բլյուզ և դիսկո ժանրերի երաժշտության կատարող Դոննա Սամմերը։

1966 —Օվկիանիայի բրիտանական Սանտա-Կրուս կղզիներում տեղի է ունեցել 8 բալանոց երկրաշարժ:

1980 – վախճանվել է ամերիկացի ռեժիսոր, դերասան, սցենարիստ, պրոդյուսեր, Ամերիկյան կինոակադեմիայի հիմնադիրներից մեկը հանդիսացող Ռաուլ Ուոլշը։

1990– վախճանվել է խորհրդային տիեզերագնաց Վասիլի Լազարևը:

1990 - Գարրի Կասպարովը դարձել է շախմատի աշխարհի չեմպիոն` տիտղոսը խլելով Անատոլի Կարպովից։

1993-վախճանվել է Վրաստանի առաջին նախագահ Զվիադ Գամսախուրդիան:

1994– ռուս-չեչենական պատերազմի ժամանակ Ռուսաստանի զինված ուժերը սկսել են Չեչնիայի մայրաքաղաք Գրոզնիի գրավման գործողությունը։

1999– Ռուսաստանի նախագահ Բորիս Ելցինը հրաժարական է տվել և Վլադիմիր Պուտինը դարձել է նախագահ։

2022 — 95 տարեկան հասկում վախճանվել է 2005—2013 թթ. Հռոմի պապ Բենեդիկտ 16–րդը:

Կ.Խաչիկյան